Babcia Rabuś

Strona redakcyjna

Originally published by HarperCollins Publishers

under the title “Gangsta Granny”.

Text copyright © David Walliams 2011

Illustrations copyright © Tony Ross 2011

David Walliams and Tony Ross assert the moral right to be identified as the

author and illustrator of this work.

Copyright © for the Polish Edition by Dom Wydawniczy MAŁA KURKA,

Piastów 2013

Copyright © for the Polish translation by Karolina Zaremba

Wydanie pierwsze, październik 2013

Skład i łamanie:

Trevo, Grażyna Martins

Przygotowanie do druku okładki i stron tytułowych:

Czartart, Magdalena Muszyńska, Izabela Surdykowska-Jurek

Druk i oprawa: Opolgraf S.A.

www.opolgraf.com.pl

Wydawca:

Dom Wydawniczy MAŁA KURKA

wydawnictwo@malakurka.pl

www.malakurka.pl

ISBN 978-83-62745-13-5

Publikację elektroniczną przygotował:

Dedykacja

Dla Philipa Onyango…

… najdzielniejszego
chłopca, jakiego kiedykolwiek spotkałem.

Podziękowania

Podziękowania

Pragnę podziękować paru
osobom, które pomogły mi w pracy nad tą książką.

W pierwszej kolejności dziękuję wielce utalentowanemu
Tony’emu Rossowi za jego magiczne ilustracje. Ann-Janine Murtagh,
genialnej dyrektor działu literatury dziecięcej w HarperColins. Nickowi
Lake’owi, mojemu ciężko pracującemu wydawcy i przyjacielowi. Fantastycznym
grafikom Jamesowi Stevensowi, który pracował nad okładką, i Elorine Grant,
odpowiedzialnej za tekst. Skrupulatnej adiustatorce, Lizzie Ryley.
Samancie White za świetną reklamę moich książek. Uroczej Tanyi
BrennandRoper, produkującej wersje audio. Dziękuję także mojemu, zawsze
wspierającemu mnie, agentowi literackiemu Paulowi Stevensowi z
Independent.

Jednak najbardziej wdzięczny jestem Wam dzieciaki za
czytanie moich książek. To niezwykły zaszczyt móc spotykać się z Wami przy
podpisywaniu egzemplarzy, dostawać od Was listy i rysunki. Naprawdę
uwielbiam snuć dla Was opowieści i mam nadzieję, że fantazja podpowie mi
kolejne. Czytanie dobrze wam robi, więc oby tak dalej!

1. Kapuściana Woda

1

Kapuściana Woda

— Ale Babcia jest taaaka nuuuuudna — powiedział Ben pewnego
zimnego listopadowego wieczoru, gdy, jak co piątek, siedział zgarbiony na
tylnym siedzeniu samochodu rodziców. Znowu musiał spędzić noc u swojej
okropnej babci. — WSZYSCYstarzy
ludzie to nudziarze.

— Jak ty mówisz o własnej babci — skarcił go bez
przekonania Tata, zakleszczony między kierownicą a siedzeniem kierowcy we
wnętrzu ich małego, brązowego auta.

— Nie znoszę u niej zostawać — protestował Ben. —
Ma zepsuty telewizor, nic tylko godzinami grałaby w scrabble, a do tego
śmierdzi kapustą!

— Nie da się ukryć, że chłopak ma trochę racji,
ona naprawdę śmierdzi kapustą — zgodziła się Mama, wykańczając swój
makijaż za pomocą konturówki do ust.

— Nie pomagasz, moja droga, oj nie pomagasz —
mruknął Tata. — Moja matka co najwyżej rozsiewa lekki zapaszek gotowanych
warzyw.

— Nie mógłbym iść z wami? — błagał Ben. —
Uwielbiam te, jak im tam, tańce w towarzystwie — skłamał.

— Mówi się „tańce towarzyskie” — poprawił Tata. —
A ty wcale ich nie lubisz. Powiedziałeś, cytuję: „Wolałbym jeść własne
gluty, niż oglądać ten badziew”.

Rodzice Bena wprost UWIELBIALI
tańce towarzyskie. Czasem odnosił wrażenie, że kochali taniec bardziej niż
jego. Sobotni wieczór w telewizji poświęcony był w całości programowi
Taniec najsławniejszych sław, w którym znanych ludzi dobierano w pary z
zawodowymi tancerzami. Rodzice nigdy nie przegapili ani jednego odcinka.

Gdyby, dajmy na to, w domu wybuchł pożar, a Mama
mogłaby uratować połyskujący złotem but do stepowania, noszony niegdyś
przez Flavio Flaviolego (pochodzącego z Włoch łamacza kobiecych serc,
wymuskanego, opalonego tancerza, który występował w każdej edycji tego
popularnego, telewizyjnego show) albo własne dziecko, Ben przeczuwał, że
wyniosłaby z płomieni złoty pantofel. Tego wieczoru rodzice zamierzali
obejrzeć Taniec najsławniejszych sław na żywo! Na scenie!

— Ben, nie wiem, dlaczego nie porzucisz wreszcie
swojej, wartej tyle co przerdzewiałe rury, fascynacji hydrauliką i nie
pomyślisz poważnie o tańcu — powiedziała Mama, rysując się konturówką po
policzku, gdy auto podskoczyło na szczególnie garbatym garbie
ograniczającym prędkość. Mama miała zwyczaj malować się w trakcie jazdy
samochodem, co oznaczało, że często kończyła podróż przypominając clowna. — Może nawet kiedyś zatańczyłbyś
w Sławach! — dodała podekscytowana.

— Bo to głupie tak podrygiwać albo pląsać —
stwierdził Ben, na co Mama jęknęła i sięgnęła po chusteczkę.

— Zamiast denerwować matkę, lepiej siedź cicho
jak grzeczny chłopiec — upomniał go Tata i podgłośnił muzykę.

Jak można się było spodziewać, w odtwarzaczu nadal
tkwiła płyta z melodiami z ich ulubionego show. Z okładki krzyczał napis:
„50 niezapomnianych hitów z przebojowego programu rozrywkowego”. Ben
nienawidził tych nagrań. Słyszał je wszystkie milion razy i stały się dla
niego wymyślną torturą.

Mama Bena pracowała w pobliskim salonie MANIKIUR
„Paznokcie od Gail”. Nie było tam zbyt wielu klientów, więc, wraz z drugą
panią, która tam pracowała (łatwo się domyślić, że na imię jej było Gail),
większość czasu spędzały na robieniu sobie nawzajem paznokci. Polerowaniu,
czyszczeniu, przycinaniu, nawilżaniu, nakładaniu odżywek, wypełnianiu,
nabłyszczaniu, piłowaniu, lakierowaniu, przedłużaniu i malowaniu. Dłubały
przy nich cały dzień (chyba że w telewizji akurat pokazywano jakiś występ
Flavio Flaviolego), co oznaczało, że Mama zawsze wracała do domu, mając
palce dłuższe o wielobarwne tipsy.

Tata pracował jako ochroniarz w miejscowym
supermarkecie. Jak dotąd, największym osiągnięciem w jego
dwudziestoletniej karierze było zatrzymanie pewnego staruszka, który
usiłował wynieść ze sklepu ukryte w spodniach dwie kostki margaryny. A
choć Tata był obecnie za gruby na ściganie złodziei, to z pewnością mógł
skutecznie zatarasować im drogę ucieczki. Rodzice poznali się, gdy Tata
niesłusznie oskarżył Mamę o kradzież paczki chipsów. Po roku znajomości
byli już małżeństwem.

Samochód skręcił za róg, by wjechać na Grey Close,
gdzie zagnieździł się przysadzisty, parterowy dom Babci. Stał w długim
rzędzie podobnych smutnych domków, w których mieszkali głównie emeryci.

Auto stanęło, a Ben ostrożnie zerknął w stronę domu.
Dostrzegł swoją Babcię, tęsknie wyglądającą przez okno salonu. Już
czekała. Za każdym razem tak właśnie wypatrywała jego przyjazdu. Jak długo tam stoi?, zastanawiał się chłopiec. Od zeszłego tygodnia?

Ben był jej jedynym wnukiem i z tego co wiedział,
staruszka nie miewała innych gości.

Babcia pomachała na przywitanie i posłała Benowi
łagodny uśmiech, który chłopiec niechętnie odwzajemnił.

— Dobra, jedno z nas odbierze cię jutro rano,
koło jedenastej — powiedział Tata, nie gasząc silnika.

— Nie może być dziesiąta?

— Ben! — warknął Tata i odblokował drzwi.
Ociągając się, chłopiec wysiadł z samochodu. Drzwi po jego stronie wcale
nie trzeba było blokować, w końcu Ben miał już jedenaście lat i
wystarczająco dużo rozumu, by nie otwierać ich w trakcie jazdy.
Podejrzewał, że ojciec chciał w ten sposób powstrzymać go przed
wyskakiwaniem z auta w drodze do Babci. Usłyszał za sobą głośne KLAPi warkot silnika.

Babcia pojawiła się w progu, nim zdążył zadzwonić.
Potężna kapuściana chmura buchnęła Benowi prosto w twarz. To było jak
nokaut odorem.

Babcia Bena wyglądała klasycznie od stóp do głów:

— Mamusia i Tatuś nie wejdą? — spytała, wyraźnie
strapiona. Między innymi tego właśnie Ben u Babci nie znosił: zawsze
mówiła do niego jak do małego dziecka.

Bruuum-bruuum-bruuuuuummmmmm.

Staruszka i chłopiec patrzyli, jak brązowy samochodzik
oddala się pospiesznie, podskakując co chwila na ograniczających prędkość
garbach. Rodzice lubili spędzać czas z Babcią tak samo jak i Ben.
Wykorzystywali jedynie możliwość podrzucania do niej syna w piątkowe
wieczory.

— Eee, nie… przykro mi, Babciu — rzekł
niepewnie Ben.

— Cóż, w takim razie wejdź — wymamrotała. —
Rozłożyłam nam już planszę do gry w scrabble, a na podwieczorek będzie
twoja ulubiona… zupa kapuściana!

Mina zrzedła Benowi jeszcze bardziej.

Nieeeeeeeeeee!, pomyślał.

2. Kacze Odgłosy

2

Kacze Odgłosy

Nie minęło wiele czasu, a
babcia i wnuk, w grobowej ciszy, zasiedli naprzeciwko siebie przy stole w
jadalni. Ben nie pamiętał, aby ich wspólny piątek kiedykolwiek wyglądał
inaczej.

Gdy jego rodzice nie oglądali Tańca najsławniejszych
sław w telewizji, chadzali do restauracji na curry albo do kina. Piątkowe
wieczory były ich wieczorami „randkowymi” i odkąd Ben sięgał pamięcią,
rodzice podrzucali go wtedy do Babci. Zatem jeśli nie Taniec
Najsławniejszych Sław Na żywo! Na scenie! Całkiem na żywo! to Taj Mahal
(lokal przy głównej ulicy, serwujący curry, a nie zabytek z białego
marmuru w Indiach) i zajadanie kilogramów hinduskich chlebków.

Wewnątrz domku słychać było tylko tykanie, stojącego
na kominku, podróżnego zegara i szczęknięcia metalowych łyżek o
porcelanowe talerze, urozmaicane od czasu do czasu przenikliwym gwizdem,
pochodzącym z babcinego zepsutego aparatu słuchowego. Celem urządzenia
zdawała się być nie poprawa słuchu staruszki, lecz spowodowanie głuchoty u
wszystkich wokół.

To była jedna z rzeczy, które doprowadzały Bena do
szału. Należało dodać jeszcze kilka:

1. Babcia miała zwyczaj plucia w używaną
chusteczkę, którą trzymała wetkniętą w mankiet swetra, by następnie
wycierać nią twarz swego wnuczka.

2. Od 1992 roku nie naprawiła telewizora. Pokryty
był warstwą kurzu tak gęstą, że przypominała futro.

3. Jej dom pełen był nudnych książek, do których
przeczytania stale Bena namawiała, chociaż czytanie budziło w nim
prawdziwą odrazę.

4. Babcia wymagała od wnuka noszenia ciepłego,
zimowego płaszcza, niezależnie od pory roku, nawet podczas upałów, „żeby
się nie spocił”.

5. Śmierdziała kapustą (w promieniu kilku
kilometrów u wszystkich uczulonych na kapustę z miejsca wywołałaby ostrą
reakcję alergiczną).

6. Zdaniem Babci, ekscytująca przygoda
podróżnicza to karmienie kaczek z pobliskiego stawu kawałkami
pleśniejącego chleba.

7. Babcia stale puszczała wiatry, nie przyznając
się do tego.

8. Jej wiatry nie śmierdziały tylko kapustą. To
był smród zepsutej kapusty.

9. Babcia nalegała, by kłaść się spać tak
wcześnie, że właściwie w ogóle nie opłacało się wstawać.

10. Na Gwiazdkę robiła na drutach swemu jedynemu
wnuczkowi pulowery w pieski lub kotki, w których rodzice zawsze kazali
Benowi chodzić całe Święta.

— Jak zupa? — spytała staruszka.

Przez ostatnie
dziesięć minut Ben mieszał, stojący przed nim w nieco poobtłukiwanym
talerzu, bladozielony płyn z nadzieją, że może jakimś cudem wyparuje.

Nic z tego.

Na dodatek wystygł. Zimne kawałeczki kapusty pływały
sobie w zimnej, kapuścianej brei.

— Jest… pyszna, dziękuję — odpowiedział Ben.

— To dobrze.

Tik-tak, tik-tak.

— To dobrze — powtórzyła Babcia.

Szczęk. Szczęk.

— Bardzo dobrze. — Babci rozmowa przychodziła tak
ciężko jak Benowi.

Szczęk, szczęk. Gwizd.

— Co w szkole? — spytała.

— Nuda — mruknął Ben. Dorośli zawsze pytali o
szkołę, mimo że dla dzieci to absolutnie znienawidzony temat. Wiadomo, że
kiedy chodzisz
DOszkoły, to nie masz ochoty o niej gadać.

— Aha — odparła Babcia.

Tik-tak, szczęk, szczęk,
gwizd, tik-tak.

— Pora zajrzeć do piekarnika — powiedziała, po
tym jak długa chwila milczenia przeciągnęła się w OKROPNIE
długą chwilę milczenia. — Twoje ulubione ciasto kapuściane już się piecze.

Powoli uniosła się z krzesła i ruszyła do kuchni. Przy
każdym kroku spomiędzy jej obwisłych pośladków wydobywało się nieco
powietrza. Brzmiało to jak kwakanie. Babcia albo nie zdawała sobie z tego
sprawy, albo naprawdę dobrze udawała, że nie zdaje sobie z tego sprawy.

Ben patrzył za nią przez moment, po czym cichutko
zakradł się na drugi koniec pokoju. Nie lada to wyczyn, bo dookoła
piętrzyły się stosy książek. Babcia Bena KOCHAŁA książki i wiecznie
przesiadywała z nosem w jednej z nich. Były powciskane na półki,
poukładane na parapetach i poupychane po kątach.

Jej ulubionym gatunkiem literackim były kryminały.
Powieści o bandziorach, gangsterach, rabusiach okradających banki, mafii i
tym podobnych. Ben nie rozumiał różnicy między bandziorem a gangsterem,
ale bandzior wydawał się o wiele gorszy.

Chociaż chłopiec nienawidził czytania, uwielbiał
oglądać okładki babcinych książek. Królowały na nich szybkie samochody,
niebezpieczna broń, olśniewające kobiety. Nie mógł uwierzyć, że jego
stara, nudna Babcia lubiła opowieści, które wyglądały tak intrygująco.

Skąd u niej ta obsesja na
punkcie bandziorów?, zastanawiał się Ben. Oni nie mieszkają w parterowych
domkach. Rabuś nie grywa w scrabble i prawdopodobnie nie śmierdzi kapustą.

Czytanie szło Benowi mozolnie, a uwagi nauczycieli
sprawiały, że czuł się jak głupek, nie mogąc nadążyć za kolegami. Pani
dyrektor nawet zostawiła go na drugi rok w tej samej klasie, w nadziei, że
chłopiec nadgoni z czytaniem. Rezultat był taki, że wszyscy jego koledzy
chodzili teraz do innej klasy, a Ben czuł się w szkole tak samotny jak w
domu, z rodzicami, których obchodziły jedynie tańce towarzyskie.

W końcu, po mrożącej krew w żyłach chwili, gdy omal
nie przewrócił stosu opartych na faktach kryminałów, Ben dotarł do
stojącej w rogu pokoju rośliny. Pospiesznie wlał pozostałą porcję zupy do
donicy. Roślina i tak wyglądała na umierającą, a nawet jeśli jeszcze nie
konała, babcina kapuściana zupa z pewnością była w stanie ją wykończyć.

Nagle Ben usłyszał charakterystyczne kacze odgłosy,
oznajmiające, że Babcia wracała do jadalni, więc popędził z powrotem do
stołu. Siadł z pustym talerzem przed sobą i łyżką w garści, starając się
przybrać najbardziej niewinną minę, na jaką było go stać.

— Skończyłem już zupę, dziękuję, Babciu. Była
pyszna!

— To dobrze, mój drogi — odparła staruszka, gdy
na chybotliwych nogach powoli przyczłapała do pokoju z rondlem na tacy. —
Niosę ci dokładkę! — I uśmiechając się, nałożyła mu kolejną porcję.

Ben w panice przełknął ślinę.

3. Tygodnik Hydraulika

3

Tygodnik Hydraulika

— Nie mogę znaleźć
„Tygodnika Hydraulika”, Raj[1] — powiedział Ben.

Nadszedł piątek i chłopiec przeczesywał półki z
czasopismami w miejscowym kiosku. Nigdzie nie widział swojego ulubionego
magazynu. Tygodnik przeznaczony był dla zawodowych hydraulików i z każdym
kolejnym numerem Ben coraz bardziej ulegał urokowi stron pełnych rur,
kranów, rezerwuarów, zaworów, bojlerów, zbiorników i studzienek. Jedyna
przyjemna lektura, głównie dlatego, że wewnątrz roiło się od zdjęć i
schematów.

Z chwilą, gdy dorósł na tyle, żeby móc utrzymać coś w
rękach, Ben pokochał hydraulikę. Kiedy inne dzieci bawiły się w kąpieli
gumowymi kaczuszkami, on poprosił rodziców o kawałki rur, z których
tworzył kręte sieci kanałów wodnych. Jeśli w domu przeciekał kran, Ben go
naprawiał. Jeśli zapychała się toaleta, chłopiec nie czuł obrzydzenia,
lecz zachwyt!

Jednakowoż rodzice nie pochwalali jego kanalizacyjnych
zainteresowań. Chcieli dla niego sławy i bogactwa, a nigdy nie słyszeli o
sławnym i bogatym hydrauliku. Ben był równie zręczny w majsterkowaniu, co
do kitu w czytaniu, a wizyty fachowca usuwającego przeciek wprawiały go w
stan totalnego bzika. Z najwyższym podziwem obserwował wykonywane
czynności, jak stażysta śledzący ruchy doświadczonego chirurga podczas
skomplikowanej operacji.

Mama i Tata byli tym faktem zawiedzeni. Desperacko
pragnęli, żeby syn zrealizował ich niespełnione ambicje i został zawodowym
tancerzem. Odkryli swoje zamiłowanie do tańca towarzyskiego zbyt późno i
sami nie mogli już zostać mistrzami. Szczerze mówiąc, wyglądało na to, że
woleli oglądać tańczące pary, niż dźwignąć zadki z kanapy i ruszyć na
parkiet.

W zaistniałej sytuacji Ben wolał zachować swoją pasję
dla siebie. Aby nie ranić uczuć rodziców, chomikował numery „Tygodnika
Hydraulika” pod łóżkiem. Umówił się też z Rajem, że sprzedawca co tydzień
będzie odkładał dla niego kolejny egzemplarz. A teraz nie mógł go nigdzie
znaleźć.

Ben sprawdził za tygodnikiem muzycznym i pismami
plotkarskimi, a nawet zajrzał pod „Panią” (nie prawdziwą panią, ma się
rozumieć, tylko pod magazyn dla kobiet zatytułowany „Pani”), lecz na
próżno. W sklepie panował kompletny chaos, mimo to ludzie z całej okolicy
przychodzili robić zakupy właśnie tutaj, ponieważ Raj każdemu potrafił
poprawić humor.

Teraz stał na rozkładanej drabince i rozwieszał
świąteczne dekoracje. Mówiąc „świąteczne” tak naprawdę mam na myśli to, że
używał transparentu z napisem „Wszystkiego najlepszego z okazji urodzin”,
na którym „urodzin” za pomocą korektora i długopisu zamienił na słowo
„Świąt”.

Raj ostrożnie zszedł z drabinki, by pomóc Benowi w
poszukiwaniach.

— Twój „Tygodnik Hydraulika”… Zaraz, zaraz…
niech pomyślę, a sprawdzałeś obok karmelków? — spytał Raj.

— Tak — odparł Ben.

— I nie ma go pod kolorowankami?

— Nie.

— Pod balonówą też sprawdzałeś?

— Tak.

— Bardzo dziwna sprawa, drogi chłopcze. Wiem, że
zamówiłem dla ciebie jeden egzemplarz. Hm, tajemnicze zniknięcie… — Raj
mówił bardzo powoli, jak to robią ludzie, gdy się nad czymś zastanawiają.
— Tak mi przykro, Ben. Wiem, że uwielbiasz ten magazyn, ale nie mam
pojęcia, gdzie się podział. Mam za to promocyjną ofertę na zakup rożków.

— Mamy listopad, Raj, na dworze straszna lodówa!
— odparł Ben. — Kto by chciał teraz jeść lody?

— Każdy, gdy dowie się o mojej promocji!
Posłuchaj tylko: kup dwadzieścia trzy rożki, a otrzymasz jeden gratis!

— A po co mi dwadzieścia cztery rożki?! —
roześmiał się Ben.

— No, nie wiem. Może zechcesz zjeść tuzin od
razu, a pozostałe dwanaście schowasz do kieszeni na później?

— To strasznie dużo rożków, Raj. Dlaczego tak ci
zależy, żeby się ich pozbyć?

— Jutro mija termin ważności — wyjaśnił Raj,
przeciskając się do zamrażarki, po czym odsunął szklane wieko i wyciągnął
pudło z lodami. W jednej chwili cały sklepik spowiła mroźna mgła.

— Spójrz! Najlepiej spożyć przed końcem: piętnasty
listopada.

Ben przyjrzał się pudełku.

— Tu jest napisane, że termin przydatności minął
piętnastego listopada 1996 roku.

— Cóż — odparł Raj — tym bardziej powinny znaleźć
się w promocji. OK, Ben, oto moja ostateczna oferta. Kup karton rożków, a
dam ci kolejne dziesięć kartonów za darmo!

— Dziękuję, Raj, ale nie skorzystam. — Ben
zajrzał do zamrażarki, ciekawy, co jeszcze mogło się tam czaić. Nigdy jej
nie rozmrażano, więc nie zdziwiłby się, gdyby pod lodem znalazł idealnie
zachowanego włochatego mamuta z epoki lodowcowej.

— Czekaj — rzekł, przesuwając kilka
zaskorupiałych lodów na patyku. — „Tygodnik Hydraulika” tutaj jest!

— A tak, teraz pamiętam — odparł Raj. — Schowałem
go tam, żeby nadal był świeży, kiedy po niego przyjdziesz.

— Świeży?

— Przecież sam dobrze wiesz, że nowy numer
wychodzi w środę, a już prawie koniec tygodnia. Włożyłem go więc w chłodne miejsce, by zachował
świeżość. Nie chciałem, żeby się zepsuł.

Ben nie był pewien, w jaki sposób czasopismo mogło się
zepsuć, ale podziękował sprzedawcy.

— To bardzo uprzejmie z twojej strony, Raj. Wezmę
jeszcze paczkę karmelowych czekoladek Rolo.

— Mogę ci zaproponować siedemdziesiąt trzy
opakowania za cenę siedemdziesięciu dwóch! — zakrzyknął mężczyzna,
przywołując na twarz kusicielski uśmiech zawodowego handlowca.

— Nie, dzięki, Raj.