Mutyzm wybiórczy w codzienności

Mutyzm wybiórczyw codzienności

Magdalena Mordzak

Mutyzm wybiórczyw codzienności

2019

Copyright © Magdalena Mordzak 2019(mutyzm2019@gmail.com)

REDAKCJA I KOREKTA

Magdalena Rzadkowolska

RYSUNEK NA OKŁADCE

Agnieszka Paradecka

ISBN (wersja papierowa) 978-83-953720-0-1

ISBN (ebook) 978-83-953720-1-8

„ Książka ta skierowana jest do każdegoczłowieka, ponieważ ludzie mutystyczni na co dzieńfunkcjonują w społeczeństwie – można ich spotkaćw trakcie pracy zawodowej i podczas spędzania czasu wolnego, a także w różnych sytuacjach społecznych.”

(ze Wstępu)

Wstęp

Mutyzm wybiórczy jest to zaburzenie lękowym. Najbardziej widoczną cechą charakterystyczną osób mutystycznych jest brak możliwości nawiązania kontaktu werbalnego w niektórych sytuacjach i jednocześnie swobodne mówienie w pozostałych sytuacjach1.

W diagnozowaniu mutyzmu wybiórczego brane pod uwagę są kryteria z międzynarodowej klasyfikacji zaburzeń psychicznych2:

Język

jest

rozumiany w wyrażany w granicach podwójnego odchylenia standardowego.

Brak

możliwości nawiązywania kontaktu werbalnego w konkretnych sytuacjach oraz możliwość stwierdzenia tej nieprawidłowości.

Objawy

zaburzenia są zauważalne przez czas dłuższy niż cztery tygodnie.

Ograniczenia

nie wynikają z braku znajomości języka mówionego, potrzebnego w danych sytuacjach społecznych.

Zauważalnych nieprawidłowości

nie

można wytłumaczyć poprzez inne zaburzenia związane z komunikacją, całościowym rozwojem lub psychotycznych.

Ludzie z mutyzmem wybiórczym posiadają ograniczenia, które utrudniają im codzienne funkcjonowanie. Wbrew pozorom osoby mutystyczne postrzegają mijające dni z innej perspektywy, niż część społeczeństwa, która nie posiada mutyzmu selektywnego. Różnica ta polega na lęku pojawiającym się w sytuacjach, w których inni ludzie go nie odczuwają.

W 2018 obroniłam pracę magisterską na temat przebiegu edukacji osób z mutyzmem wybiórczym. Wykonanie badań naukowych, koniecznych do napisania pracy dyplomowej, potwierdziło moje przypuszczenia o bardzo niskim poziomie wiedzy nie tylko kadry pedagogicznej, ale i społeczeństwa na temat mutyzmu selektywnego. Błędne rozumienie tego zaburzenia poważne konsekwencje dla jednostek mutystycznych – znaczące spowolnienie procesu pokonywania mutyzmu wybiórczego, a nawet uniemożliwienie całkowitego powrotu do normalnego funkcjonowania. Jako osoba z mutyzmem wybiórczym doświadczyłam braku wystarczającej wiedzy społeczeństwa w licznych sytuacjach związanych z procesem kształcenia oraz podczas nawiązywania relacji.

Moim celem jest podniesienie poziomu wiedzy wśród społeczeństwa na temat mutyzmu selektywnego. Pominęłam w książce kwestie teoretyczne, ponieważ są one dostępne w publikacjach. Przedstawiony problem opisuję z punktu widzenia osoby mutystycznej. Opisane sytuacje i zawarte wskazówki wzięłam z mojego życia, a także z rozmów z innymi ludźmi mutystycznymi. Wnioski dotyczące reakcji sformułowałam w oparciu o własne odczucia i przemyślenia. Podczas lektury tej książki należy pamiętać, że każda osoba z mutyzmem selektywnym posiada indywidualne cechy mutystyczne, które mogą przejawiać się poprzez odmienny rodzaj reakcji lub poprzez inny poziom intensywności zachowania. Pomimo tych szczegółów ogólny schemat zachowań jest podobny.

Książka ta skierowana jest do każdego człowieka, ponieważ ludzie mutystyczni na co dzień funkcjonują w społeczeństwie – można ich spotkać w trakcie pracy zawodowej i podczas spędzania czasu wolnego, a także w różnych sytuacjach społecznych.

Całość została podzielona na trzy rozdziały: Edukacja,Relacje i Wiara. Cześć Edukacja zawiera 18 punktów, które są znaczące podczas cyklu nauczania człowieka z mutyzmem wybiórczym. Zawiera liczne wskazówki dotyczące rozpoznania zaburzenia, które w większości znaleźć można także w opracowaniach innych autorów. Rozdział Relacje obejmuje opisy codziennego funkcjonowania – ujęte w 19 zagadnieniach. Zamieszczone w nim opisy w większości oparłam na własnych doświadczeniach i rozmowach z innymi ludźmi mutystycznymi. Ostatni fragment książki – część Wiara – przedstawia korzyści, jakie życiu osoby mutystycznej daje oparcie się na rzeczywistości nadprzyrodzonej.

IEdukacja

Przebieg edukacji osób z mutyzmem selektywnym różni się od toku edukacji ludzi bez tego zaburzenia. Głównie przepełniony jest lękiem, który sprawia, że odczuwają one realną blokadę w narządach mowy3. Dzieje się tak nawet w momentach niezwiązanych bezpośrednio z nawiązywaniem kontaktu werbalnego. Oprócz braku możliwości mówienia ludzie mutystyczni posiadają wiele ograniczeń, które utrudniają im codzienne funkcjonowanie – widoczne są one także w toku nauki.

1. Początek

Podczas rozpoczynania edukacji ważne jest nastawienie kadry pedagogicznej nie tylko do dziecka – ale również do jego zaburzeń. Zazwyczaj to nauczyciel w przedszkolu lub na początku szkoły podstawowej jest pierwszą osobą, która ma szansę dostrzec oznaki problemu. Jeśli poważnie potraktuje sygnały jakie zauważy i jednocześnie nie da dziecku odczuć odrzucenia ze względu na mutyzm wybiórczy, wtedy może znacząco przyczynić się do wczesnego rozpoczęcia skutecznej terapii. Jeżeli zbagatelizuje zauważane sygnały lub nie będzie stawiał młodego ucznia w sytuacjach, w których widoczne są nieprawidłowości w jego funkcjonowaniu, wówczas diagnoza może nie zostać poprawnie postawiona. Skutkiem tego będzie piętrzenie się utrudnień w dalszej edukacji.

Gdy wychowawca zauważy nieprawidłowości w funkcjonowaniu dziecka i charakter tych anomalii będzie wskazywał na mutyzm selektywny, musi poinformować o tym jego rodziców. A także zaproponować konsultację w poradni psychologiczno pedagogicznej. Potrzeba czasu, żeby postawić diagnozę i opracować wytyczne do pracy z uczniem o indywidualnych potrzebach kształcenia4. Warto, aby