Tropiciel

VLADIMIR WOLFF

TROPICIEL

© 2014 Vladimir Wolff

© 2014 WARBOOK Sp. z o.o.

Redaktor serii: Sławomir Brudny

Redakcja i korekta językowa: Zespół redakcyjny

Projekt graficzny, eBook mastering:

Ilona i Dominik TrzebińscyDu Châteaux, atelier@duchateaux.pl

Ilustracja na okładce: HEVI

ISBN 978-83-64523-25-0

Ustroń 2014

Wydawca: Warbook Sp. z o.o.

ul. Bładnicka 65

43-450 Ustroń, www.warbook.pl

Wie­dział, że nie po­wi­nien się tu zna­leźć, nie­mniej był i nie ba­wił się naj­le­piej. Z ta­cy prze­cho­dzą­ce­go obok kel­ne­ra wziął kie­li­szek z czer­wo­nym wi­nem, zwil­żył usta i ro­zej­rzał się po sa­li w po­szu­ki­wa­niu zna­jo­mych twa­rzy. Miał wra­że­nie, że go­spo­da­rzom uda­ło się zgro­ma­dzić ca­łą śmie­tan­kę to­wa­rzy­ską Mo­skwy, co w obec­nych cza­sach wca­le nie by­ło ta­kie ła­twe.

Nie­da­le­ko stał Gien­na­dij Zaj­cew, je­den z naj­bliż­szych współ­pra­cow­ni­ków pre­zy­den­ta. Sześć­dzie­się­cio­pię­cio­la­tek z nie­spo­koj­nie po­dry­gu­ją­cą grdy­ką wpro­wa­dzał at­mos­fe­rę tym­cza­so­wo­ści, choć na do­brą spra­wę po­wi­nien być osto­ją sta­bil­no­ści i spo­ko­ju. Ja­ko je­den z naj­bo­gat­szych lu­dzi no­wej Ro­sji dys­po­no­wał ak­ty­wa­mi się­ga­ją­cy­mi mi­liar­dów do­la­rów. Wła­ści­ciel spół­ek wy­do­byw­czych, ar­ma­tor, fi­lan­trop, po­sia­da­ją­cy sa­mo­lo­ty, do­my na ca­łym świe­cie i klub pił­kar­ski re­ali­zo­wał się pra­wie w każ­dej dzie­dzi­nie. Nie ist­nia­ły dla nie­go prze­szko­dy nie do po­ko­na­nia, a rzą­do­we kon­trak­ty sy­pa­ły się je­den za dru­gim. Ten czło­wiek spał na for­sie i miał wszyst­ko – no, mo­że oprócz gu­stu do ko­biet, któ­ry po­zo­sta­wiał wie­le do ży­cze­nia.

Uwie­szo­na je­go ra­mie­nia naj­now­sza zdo­bycz – Ele­na – wy­glą­da­ła po­dob­nie jak jej po­przed­nicz­ka: pół gło­wy wyż­sza od Zaj­ce­wa, z ru­dy­mi lo­ka­mi spły­wa­ją­cy­mi do ra­mion i w naj­now­szej suk­ni Ver­sa­ce­go, któ­ra le­d­wie za­sła­nia­ła cho­ro­bli­wie chu­de cia­ło. Po­przed­nią wy­bran­kę oli­gar­chy prze­bi­ja­ła kosz­mar­nym ma­ki­ja­żem na za­pad­nię­tej twa­rzy.

Wzdry­gnął się, gdy ob­rzu­ci­ła go spoj­rze­niem, i szyb­ko od­wró­cił gło­wę w dru­gą stro­nę, gdzie bry­lo­wa­ło praw­dzi­we od­kry­cie ro­ku. Ta­ki tan­cerz zda­rza się raz na stu­le­cie. Oleg No­wo­sil­cow ścią­gał tłu­my na przed­sta­wie­nia ba­le­tu mo­skiew­skie­go, a skan­da­le z je­go udzia­łem wy­peł­nia­ły czo­łów­ki ta­blo­idów. Zresz­tą new­sa­mi o tych wy­czy­nach so­wi­cie okra­sza­no też wia­do­mo­ści te­le­wi­zyj­ne i por­ta­le in­ter­ne­to­we. Zro­bił to, zro­bił tam­to, swo­im zwie­rzę­cym ma­gne­ty­zmem uwiódł spad­ko­bier­cę ary­sto­kra­tycz­ne­go ro­du z Włoch, ska­so­wał na­le­żą­cy do Zaj­ce­wa jacht wart dzie­sięć mi­lio­nów do­la­rów. Ach, co to by­ła za za­ba­wa. Wła­ści­ciel, za­przy­jaź­nio­ny z ba­let­mi­strzem, nie wy­glą­dał na prze­ję­te­go.

Na szczę­ście ta­cy jak No­wo­sil­cow sta­no­wi­li mniej­szość wśród zgro­ma­dzo­nych go­ści. Za­pro­szo­no ich, by do­da­wa­li pi­kan­te­rii ca­łej za­ba­wie. Bez nich by­ło­by po pro­stu nud­no. Co tu du­żo mó­wić – Fran­cu­zi wie­dzie­li, jak się ba­wić. Bra­ko­wa­ło je­dy­nie Ał­ły Pu­ga­czo­wej, któ­ra aku­rat wy­je­cha­ła od­po­cząć do So­czi. Ca­ła resz­ta to urzęd­ni­cy wyż­sze­go szcze­bla, dy­plo­ma­ci i oli­gar­cho­wie, nie tak barw­ni jak choć­by Zaj­cew, lecz rów­nie wpły­wo­wi w rzą­dzie i ad­mi­ni­stra­cji.

Przez chwi­lę roz­wa­żał po­mysł przej­ścia do sa­li obok i prze­ką­sze­nia cze­goś. Nie jadł od śnia­da­nia. Wi­dząc jed­nak kłę­bią­cy się w środ­ku tłum, po­rzu­cił ten plan. Je­mu aż tak się nie śpie­szy­ło, po­cze­ka. Nie opędz­lu­ją prze­cież wszyst­kie­go, coś na pew­no zo­sta­nie. Uśmie­cha­jąc się na pra­wo i le­wo, a przy tym sta­ra­jąc się ni­ko­go nie po­trą­cić, prze­szedł na dru­gi ko­niec sa­li i przy­sta­nął przy oknie. Tej czę­ści pra­cy, bo wła­ści­wie był w pra­cy, szcze­gól­nie nie lu­bił. Na­wią­zy­wa­nie no­wych kon­tak­tów nie przy­cho­dzi­ło mu ła­two. Za każ­dym ra­zem mu­siał się prze­ła­my­wać. Co zro­bić, ta­kie ogra­ni­cze­nia. Dziś pew­nie w ogó­le nic z te­go nie wyj­dzie, gdyż to­wa­rzy­stwo wy­da­wa­ło się zgra­ne, cho­ciaż po­ło­wę sta­no­wi­li cu­dzo­ziem­cy. Nie by­ło do ko­go się pod­cze­pić – nie znał żad­ne­go z tych lu­dzi, to nie je­go li­ga. Ta­cy wy­rob­ni­cy jak on za­ła­twia­li spra­wy sto­ją­cych wy­żej, bie­ga­li na po­sył­ki i od­wa­la­li brud­ną ro­bo­tę. Tu­taj ty­tuł trze­cie­go se­kre­ta­rza am­ba­sa­dy Rze­czy­po­spo­li­tej Pol­skiej w Mo­skwie ab­so­lut­nie nic nie zna­czył.

Po­cie­szył się kon­sta­ta­cją, że go­spo­da­rze zna­ją się na trun­kach. De­li­kat­nie za­mie­szał wi­no i przy­glą­dał się, jak krwi­sto­czer­wo­ny płyn wi­ru­je w szkla­nej cza­szy.

– Źle się pan ba­wi? – usły­szał gdzieś z bo­ku.

– Skąd­że.

Przyj­rzał się nie­zna­jo­me­mu. Na oko pięć­dzie­siąt–pięć­dzie­siąt pa­rę lat, woj­sko­wa pre­zen­cja, co o ni­czym nie mu­sia­ło prze­są­dzać, prze­ni­kli­we spoj­rze­nie i za­pad­nię­te po­licz­ki. Mó­wił po an­giel­sku, lecz z wy­raź­nym miej­sco­wym ak­cen­tem.

– Wła­ści­wie to chcia­łem o coś za­py­tać.

– Pro­szę. – Sta­rał się być na­sta­wio­ny tak przy­jaź­nie, jak to tyl­ko moż­li­we.

– Ni­g­dzie nie wi­dzę… – Męż­czy­zna za­ci­snął usta.

– Przy­sła­li mnie w za­stęp­stwie. – Po­wo­li do­my­ślał się, o co cho­dzi. – Mój szef zwich­nął no­gę.

– Kto?

– Je­rzy Ma­zu­rek, bo to chy­ba o nim pan mó­wi?

– A pan jest…

– Ko­strze­wa. Ra­fał Ko­strze­wa. – Prze­ło­żył kie­li­szek do le­wej dło­ni i wy­cią­gnął rę­kę.

Tam­ten ma­chi­nal­nie uści­snął mu dłoń, ale sam już się nie przed­sta­wił, bąk­nął tyl­ko coś pod no­sem i od­szedł, na­wet nie sta­ra­jąc się uspra­wie­dli­wić żad­ną wy­mów­ką. Ko­strze­wa od trzech lat pra­co­wał w dy­plo­ma­cji, a od dwóch mie­się­cy prze­by­wał w Mo­skwie i wcze­śniej z ni­czym po­dob­nym się nie spo­tkał. Ow­szem, po­zna­wał róż­nych dzi­wa­ków, by nie rzec wa­ria­tów, lecz grzecz­ność wy­ma­ga­ła, że­by ten typ przy­naj­mniej się przed­sta­wił. Być mo­że tu obo­wią­zu­ją in­ne za­sa­dy. Szcze­rze mó­wiąc, po­czuł się do­tknię­ty, lecz ja­ko pro­fe­sjo­na­li­sta sta­ran­nie skrył to za nie­zo­bo­wią­zu­ją­cym uśmie­chem. Trud­no, ta­kie sy­tu­acje się zda­rza­ją i ty­le.

Zer­k­nął na ze­ga­rek. Do­pie­ro mi­nę­ła dwu­dzie­sta. Mu­si ja­koś wy­trzy­mać jesz­cze go­dzi­nę i ulot­ni się do am­ba­sa­dy. Swo­ją dro­gą, przy­kra spra­wa z tym Ma­zur­kiem. Fa­cet po­tknął się i zle­ciał ze scho­dów. Kost­ka spu­chła mu jak ba­nia. Nie chciał ro­bić za­mie­sza­nia wo­kół sie­bie, przy­cho­dząc o ku­lach, ale na­wet na wóz­ku wśród tych wszyst­kich in­dy­wi­du­ów spraw­dził­by się le­piej niż je­go mło­dy pod­wład­ny. Jak pech, to pech. No, do­bra – zo­bacz­my, co da się zro­bić z tak pięk­nie roz­po­czę­tym wie­czo­rem… Mo­że nie wszyst­ko stra­co­ne. Z od­bi­cia w szy­bie wi­dział, że dziew­czy­na to­wa­rzy­szą­ca ma­ją­ce­mu już moc­no w czu­bie jed­ne­mu z dy­rek­to­rów Ro­snie­ftu od ja­kie­goś cza­su zer­ka w je­go stro­nę. Dla­cze­go przy go­ściu krę­cą się tak pięk­ne dziew­czy­ny? Py­ta­nie re­to­rycz­ne.

Po raz pierw­szy ser­ce moc­niej za­bi­ło mu w pier­si. Tyl­ko ostroż­nie. Nie chciał stać się ofia­rą skan­da­lu. W tym fa­chu to po pro­stu nie ucho­dzi. Uśmiech­nął się i wzniósł kie­li­szek. Je­śli bę­dzie tak stał w ką­cie, to za­raz ktoś mu sprząt­nie tę ślicz­not­kę, a on ko­niecz­nie chciał dziś od­nieść ja­kiś suk­ces. Każ­de­mu się prze­cież na­le­ży, czyż nie?

* * *

Ta­ki wy­jazd wią­że się z nie­do­god­no­ścia­mi. Po pierw­sze, za­wsze trze­ba prze­bić się przez cał­ko­wi­cie za­kor­ko­wa­ną me­tro­po­lię, co wy­ma­ga cza­su i nie­ziem­skiej wprost cier­pli­wo­ści. Po dru­gie – na­wet jak na po­ło­wę kwiet­nia by­ło pa­skud­nie. Sią­pią­cy od pa­ru dni deszcz nie za­chę­cał do wy­cie­czek. Gdy tyl­ko opusz­czą wnę­trze sa­mo­cho­du, wszyst­ko prze­mok­nie – bu­ty, spodnie… zim­na wo­da lać się bę­dzie za koł­nierz. Po­za tym wszyst­kie śla­dy i tak szlag tra­fił. Wró­cą z ka­ta­rem, któ­ry praw­do­po­dob­nie oka­że się je­dy­nym efek­tem tej eska­pa­dy. Nie­ste­ty, jak mus, to mus. Wstą­pi­łeś do po­li­cji, to cierp i nie na­rze­kaj. Za­wsze mo­że być go­rzej.

Ka­pi­tan Ana­to­lij Wła­di­mi­ro­wicz Kro­pot­kin wy­glą­dał, jak­by drze­mał na tyl­nym sie­dze­niu służ­bo­wej ła­dy, opa­tu­lo­ny płasz­czem, z „Kom­mier­san­tem”, nie­za­leż­nym dzien­ni­kiem, wci­śnię­tym pod pa­chę. Resz­ta współ­pra­cow­ni­ków rów­nież za­cho­wy­wa­ła mil­cze­nie. Wo­le­li po­słu­chać ra­dia, mi­mo że na­pły­wa­ją­ce in­for­ma­cje nie na­stra­ja­ły opty­mi­stycz­nie. Ko­lej­ne sank­cje, wy­klu­cze­nia i peł­za­ją­cy krach eko­no­micz­ny. Już kie­dyś prze­ży­li coś po­dob­ne­go. Pa­mię­ta­li de­ka­dę Jel­cy­na – jed­no wiel­kie pa­smo upo­ko­rzeń. Nikt przy zdro­wych zmy­słach nie chciał po­wro­tu tam­tych cza­sów, nie­mniej za­no­si­ło się na po­wtór­kę.

Ofi­cjal­nie wszy­scy mó­wi­li jed­nym gło­sem. Nie­ofi­cjal­nie, w gro­nie naj­bliż­szych, za­ufa­nych zna­jo­mych, re­zy­gno­wa­li z urzę­do­we­go opty­mi­zmu i trom­ta­dra­cji. W koń­cu każ­dy ma ro­dzi­nę i my­śli o przy­szło­ści – jej i swo­jej. Czu­ło się na­ra­sta­ją­ce na­pię­cie, jak przed bu­rzą. Wszy­scy wie­dzą, że przyj­dzie, tyl­ko nikt nie po­tra­fi po­wie­dzieć kie­dy, a zwłasz­cza ja­ki przy­nie­sie sku­tek.

Kro­pot­kin miał to wszyst­ko gdzieś. Po­li­ty­ka nie dla nie­go, aż dziw, że zo­stał ka­pi­ta­nem. No, ale kto miał zo­stać, jak nie on? W koń­cu za po­chwy­ce­nie du­si­cie­la z Chi­mek, spraw­cy je­de­na­stu mor­derstw, awans się na­le­żał. A że w trak­cie po­ści­gu za­strze­lił po­dej­rza­ne­go, to na­wet le­piej. Spo­łe­czeń­stwo jest po­dwój­nie wdzięcz­ne: są­dom za­osz­czę­dził pra­cy, a po­dat­ni­kom kosz­tów utrzy­ma­nia ta­kie­go ścier­wa.

Gdy o je­de­na­stej trzy­dzie­ści do­cie­ra­ją w koń­cu na miej­sce, le­je jak z ce­bra. Wcze­śniej przy­by­ła na miej­sce zda­rze­nia część eki­py do­cho­dze­nio­wej sie­dzi w ogór­ko­wa­tym UAZ-ie 452 i pa­li pa­pie­ro­sy. Ko­mu by się chcia­ło stać na ta­kim desz­czu? Nie­śmia­łe su­ge­stie, by prze­cze­kać naj­gor­sze, śled­czy zby­wa mil­cze­niem. Nie po to prze­je­chał ta­ki szmat dro­gi, że­by te­raz pa­trzeć, jak wo­da ska­pu­je z li­ści. Do­brze cho­ciaż, że cia­ło le­ży nie­da­le­ko szo­sy, w kie­run­ku wsi No­win­ki. Wcho­dzą po­mię­dzy drze­wa i wspi­na­ją się na nie­wy­so­ki pa­gó­rek. Tu na skra­ju kę­py olch zna­le­zio­no zwło­ki. Już na pierw­szy rzut oka wi­dać zdep­ta­ną zie­mię i choć po­zo­sta­li za­trzy­mu­ją się pa­rę me­trów wcze­śniej, Kro­pot­kin wie, że to spraw­ka tych, któ­rzy przy­je­cha­li z sa­me­go ra­na.

Tru­pa przy­kry­to ka­wał­kiem brud­ne­go od sma­ru bre­zen­tu, co i tak nie­wie­le po­mo­gło. Wszyst­ko to­nie w bło­cie. Uno­si płach­tę i przy­glą­da się cia­łu. Mło­dy i przy­stoj­ny – wciąż moż­na to za­uwa­żyć, mi­mo że przed śmier­cią do­stał nie­zły wy­cisk. Bo że był tor­tu­ro­wa­ny, to nie ule­ga wąt­pli­wo­ści. Wo­da co praw­da zmy­ła więk­szość krwi, lecz wy­raź­nie wi­dać po­wy­ry­wa­ne pa­znok­cie u rąk.

Ka­pi­tan przy­kry­wa twarz za­mor­do­wa­ne­go, pro­stu­je się i roz­glą­da na­oko­ło.

– Kie­dy go zna­le­zio­no?

– Dzi­siaj ra­no – od­po­wia­da je­den z tu­tej­szej eki­py. Wzdry­ga się przy tym i prze­stę­pu­je z no­gi na no­gę. – Ano­ni­mo­wy cynk.

– Ano­ni­mo­wy, mó­wi­cie…

Dro­gi gar­ni­tur, po­rząd­ne bu­ty. Mógł­by pójść o za­kład, że zę­by nie­bosz­czy­ka, za­nim je wy­bi­to, wy­glą­da­ły po­dob­nie jak gar­de­ro­ba. Ta­kich go­ści nie spo­ty­kał na co dzień. Ge­ne­ral­nie je­go klien­te­la ogra­ni­cza­ła się do ofiar awan­tur do­mo­wych, pod­rzęd­nych gang­ste­rów i tych, któ­rzy mie­li nie­szczę­ście spo­tkać na swo­jej dro­dze oso­by gwał­tow­ne­go cha­rak­te­ru.

– No, mów­cie, mów­cie, słu­cham was uważ­nie.

– W to­ku pro­wa­dzo­ne­go śledz­twa za­bez­pie­czy­li­śmy to… – Męż­czy­zna wyj­mu­je z kie­sze­ni ja­kiś do­ku­ment i wrę­cza ka­pi­ta­no­wi. Pasz­port dy­plo­ma­tycz­ny na na­zwi­sko Ra­fał Ko­strze­wa, oby­wa­tel pol­ski, lat 38.

Jesz­cze te­go bra­ko­wa­ło Kro­pot­ki­no­wi. Sy­tu­acja po­li­tycz­na fa­tal­na, a tu­taj trup za­chod­nie­go dy­plo­ma­ty. Pa­rę osób na pew­no się wku­rzy. ■

Rozdział 1

Gmach Agen­cji Bez­pie­czeń­stwa We­wnętrz­ne­go przy uli­cy Ra­ko­wiec­kiej w War­sza­wie obej­rzeć mo­że każ­dy. Z ze­wnątrz. Do środ­ka wpusz­cza­ją tyl­ko ze spe­cjal­nym po­zwo­le­niem.

Pod­puł­kow­nik Mie­czy­sław Bart­czak je po­sia­da. Od pięt­na­stu lat prze­mie­rza ko­ry­ta­rze Agen­cji, za­wsze na stra­ży pań­stwo­wych ta­jem­nic, wy­ła­pu­jąc wszyst­kich, któ­rzy tych ta­jem­nic prze­strze­gać nie chcie­li. Aku­rat dziś spóź­nił się do pra­cy. Po­przed­nim ra­zem zda­rzy­ło mu się to, o ile so­bie przy­po­mi­nał, ja­kieś dwa la­ta wcze­śniej. Nie cier­piał spóź­nia­nia się, co gor­sza, je­go szef rów­nież – więc był po­dwój­nie wście­kły, cho­ciaż dziś miał istot­ny po­wód – dol­na sió­dem­ka, któ­rej ćmie­nie czuł od pa­ru dni, na­gle wczo­raj wie­czo­rem da­ła mu po­pa­lić. Wi­zy­tę u den­ty­sty nie­da­le­ko zdo­łał umó­wić do­pie­ro na ósmą trzy­dzie­ści dzi­siej­sze­go po­ran­ka. Za­ło­żył, że wszyst­ko po­trwa pół go­dzi­ny, gó­ra czter­dzie­ści mi­nut, za­tem bez pro­ble­mu zdą­ży na na­ra­dę prze­wi­dzia­ną na dzie­sią­tą. Pla­ny jed­no, ży­cie dru­gie. Na fo­te­lu spę­dził prze­szło go­dzi­nę. Do­ku­cza­ło mu gar­dło wy­schnię­te od li­gni­ny w ustach. Płu­ka­nie nie­wie­le po­ma­ga­ło. Od znie­czu­le­nia był lek­ko sko­ło­wa­cia­ły, a przy tym czuł, że śro­dek już za­czy­na pusz­czać. Dia­bli nada­li le­cze­nie ka­na­ło­we. Fakt, że za­nie­dbał zę­by, ale na re­gu­lar­ne prze­glą­dy nie wy­star­cza­ło cza­su. Ostat­nio ty­le się dzia­ło.

Zły jak wszy­scy dia­bli za­trzy­mał sa­mo­chód przy bud­ce war­tow­ni­ka i mach­nął służ­bo­wą le­gi­ty­ma­cją. Za­nim fleg­ma­tycz­ny straż­nik przej­rzał do­ku­ment, po­rów­nał go z twa­rzą pra­wie co­dzien­nie wi­dzia­ne­go kie­row­cy i uniósł szla­ban, mi­nę­ła wiecz­ność. Pod­puł­kow­nik za­par­ko­wał na swo­im miej­scu, wy­sko­czył z sa­mo­cho­du i za­trza­snął drzwi. Szczęk­nął za­mek, a on już pę­dził do środ­ka.

Jak na swo­je la­ta był w zna­ko­mi­tej for­mie. Od ja­kie­goś cza­su uwa­żał, że pięć­dzie­siąt­ka to dla męż­czy­zny naj­lep­szy wiek: sta­rość jesz­cze nie przy­ćmie­wa­ła umy­słu, a błę­dy mło­do­ści ma się już daw­no za so­bą. Je­dy­ne, co się li­czy­ło, to sta­bi­li­za­cja. Żo­na, wciąż ta sa­ma od dwu­dzie­stu pię­ciu lat, i dwój­ka dzie­ci: star­sza cór­ka na sty­pen­dium w Prin­ce­ton, a syn wła­śnie koń­czył pry­wat­ne li­ceum. To pod­sta­wa, któ­rej nie chciał się po­zby­wać. Wie­dział, że po­do­ba się ko­bie­tom. Nie­jed­na se­kre­tar­ka czy urzęd­nicz­ka czy­ni­ła mu dwu­znacz­ne pro­po­zy­cje, któ­re nie­zmien­nie pusz­czał mi­mo uszu. Z ta­kich przy­gód nic do­bre­go nie wy­ni­ka, a w kło­po­ty wpa­ko­wać się ła­two, zwłasz­cza w je­go bran­ży.

Gdzieś w za­mierz­chłych cza­sach skoń­czył pra­wo, li­znął tro­chę pry­wat­nej prak­ty­ki pod opie­ką wu­ja, jed­ne­go z naj­bar­dziej wpły­wo­wych sto­łecz­nych no­ta­riu­szy. Nu­da te­go za­ję­cia i na­mo­wa żo­ny skło­ni­ły go do wstą­pie­nia do Urzę­du Ochro­ny Pań­stwa. Mo­zol­nie piął się po szcze­blach służ­bo­wej hie­rar­chii, przy oka­zji za­li­cza­jąc szko­łę po­li­cyj­ną w Szczyt­nie i kur­sy or­ga­ni­zo­wa­ne przez FBI w Qu­an­ti­co. Gdy UOP prze­kształ­cił się w ABW, był już ma­jo­rem nad­zo­ru­ją­cym naj­istot­niej­sze dla pań­stwa spra­wy – szpie­go­stwo prze­my­sło­we i ter­ro­ryzm. Za­sług szcze­gól­nych nie po­sia­dał, lecz – zda­je się – nie o to cho­dzi­ło. Za­wsze po­tra­fił zna­leźć się tam gdzie trze­ba, do­ra­dzić, a jak już nie da­ło się ina­czej, to po­ra­to­wać w bie­dzie. Tyl­ko czy dziś ktoś je­go po­ra­tu­je? Szef da­wał wy­raź­nie od­czuć, co my­śli o współ­pra­cow­ni­ku, któ­ry się spóź­nia.

Bart­czak wśli­zgnął się bez­sze­lest­nie do se­kre­ta­ria­tu, sta­ra­jąc się przy tym uspo­ko­ić od­dech.

– Sta­ry py­tał o pa­na już trzy ra­zy. – Asy­stent­ka na­czel­ne­go Ju­lia Lis na je­go wi­dok zmru­ży­ła oczy.

– Tak wy­szło. – Roz­ło­żył rę­ce. Do­sko­na­le wie­dział, że tyl­ko ona mo­że spa­cy­fi­ko­wać gniew wspól­ne­go prze­ło­żo­ne­go. – Na­praw­dę nie mo­głem wcze­śniej. By­łem u den­ty­sty, a jesz­cze Ale­je są cał­ko­wi­cie za­pcha­ne, wy­pa­dek czy coś.

– Bo­la­ło? – za­py­ta­ła ze współ­czu­ciem.

– Le­d­wie ży­ję. – Zro­bił cier­pięt­ni­czą mi­nę. To za­wsze dzia­ła­ło. Ju­lia by­ła jed­ną z tych, któ­re mia­ły do nie­go sła­bość. Nie że­by jej co­kol­wiek pro­po­no­wał, broń Bo­że. Ta­kiej po­ufa­ło­ści po­mię­dzy ni­mi nie by­ło, lecz raz czy dru­gi sko­rzy­stał z jej przy­chyl­no­ści. Tym ra­zem za­po­wia­da­ło się po­dob­nie.

– Pro­szę po­cze­kać. – Wy­szła zza biur­ka i sta­nę­ła przy obi­tych dźwię­kosz­czel­nym ma­te­ria­łem drzwiach pro­wa­dzą­cych do sa­li kon­fe­ren­cyj­nej. Uchy­li­ła je i zaj­rza­ła do środ­ka. – Mo­że pan wejść.

– Nie wiem, jak się od­wdzię­czę.

– Po­my­śli­my i o tym. – W jej fioł­ko­wych oczach za­mi­go­ta­ły we­so­łe iskier­ki.

Cho­le­ra, na­wet nie orien­to­wał się, czy ko­goś ma. Pra­co­wał w służ­bach, a tak ma­ło wie­dział o oso­bach spo­ty­ka­nych na co dzień.

– Jak wspo­mi­na­łem wcze­śniej, po­trzeb­na nam no­wa płasz­czy­zna, na któ­rej… – szef, na­czel­ny lub po pro­stu sta­ry, jak go tu wszy­scy na­zy­wa­li, za­wie­sił głos i ob­ser­wo­wał, jak Bart­czak prze­my­ka szyb­ko, by za­jąć prze­zna­czo­ny dla nie­go fo­tel – na któ­rej… – za­jąk­nął się – bę­dzie­my mo­gli po­ro­zu­mieć się z na­szy­mi part­ne­ra­mi – pod­jął w koń­cu zgu­bio­ny wą­tek. – Spra­wa jest po­waż­na. Być mo­że z dzia­łań o cha­rak­te­rze czy­sto de­fen­syw­nym przej­dzie­my do ope­ra­cji ma­ją­cych ce­chy ofen­syw­ne. Pre­mier jest ni­mi za­in­te­re­so­wa­ny. Już pa­ro­krot­nie o to py­tał. Ja wiem, że to nie jest na­sza do­me­na – za­strzegł, uprze­dza­jąc po­ten­cjal­ne pro­te­sty. – My nie je­ste­śmy od te­go, jed­nak wo­lał­bym znać na­sze moż­li­wo­ści i ogra­ni­cze­nia w tym za­kre­sie. To jed­na spra­wa.

Bart­czak przy­siadł na fo­te­lu i po­zwo­lił so­bie na ci­che wes­tchnie­nie, po któ­rym syk­nął. Szko­da, że nie łyk­nął pa­ru ta­ble­tek py­ral­gi­ny. Co praw­da po niej na skó­rze wy­ska­ki­wa­ła mu po­krzyw­ka, lecz przy­naj­mniej nie bo­la­ło, a tak od­czu­wał dys­kom­fort, o ile moż­na w ten spo­sób na­zwać wzma­ga­ją­cy się w szczę­ce ból.

– Ko­lej­na spra­wa… – Szef wci­snął na nos oku­la­ry i przyj­rzał się kart­ce, któ­ra le­ża­ła przed nim na sto­le. – A tak, już wiem. To wiel­ce nie­przy­jem­ne i co tu du­żo mó­wić, kło­po­tli­we za­gad­nie­nie. Na­zwi­sko Ko­strze­wa jest pań­stwu zna­ne cho­ciaż­by z me­diów.

Wśród czter­na­stu zgro­ma­dzo­nych osób na­stą­pi­ło po­ru­sze­nie. Wła­ści­wie tyl­ko cze­ka­li, kie­dy po­dej­mie tę kwe­stię. Śmierć pol­skie­go dy­plo­ma­ty w Mo­skwie przy tak na­pię­tej sy­tu­acji mię­dzy­na­ro­do­wej nie mo­gła po­zo­stać nie­zau­wa­żo­na. Wszyst­kie ga­ze­ty, nie­za­leż­nie od opcji po­li­tycz­nej, grzmia­ły jed­nym gło­sem: uka­rać win­nych! Zdję­cie mło­de­go czło­wie­ka w czar­nej ob­wód­ce wid­nia­ło na pierw­szych stro­nach ty­go­dni­ków, o pra­sie co­dzien­nej nie wspo­mi­na­jąc. In­cy­dent przy­sło­nił wszel­kie in­ne wy­da­rze­nia po­li­tycz­ne w kra­ju. Pre­zy­dent i hie­rar­cho­wie Ko­ścio­ła ape­lo­wa­li o spo­kój, pre­mier wy­gła­szał jed­no prze­mó­wie­nie po dru­gim, od­wo­łu­jąc się do zdro­we­go roz­sąd­ku – woj­ny Fe­de­ra­cji Ro­syj­skiej z te­go po­wo­du nie wy­po­wie­my – jak i wzy­wał do prze­pro­wa­dze­nia grun­tow­ne­go i szcze­gó­ło­we­go śledz­twa ma­ją­ce­go wy­ja­śnić wszel­kie aspek­ty zbrod­ni. Opo­zy­cja kpi­ła, za­rzu­ca­jąc rzą­do­wi sto­so­wa­nie po­dwój­nych stan­dar­dów, ko­ali­cja chwia­ła się, a nad wszyst­kim cią­ży­ło wid­mo to­tal­nej za­gła­dy.

– Z do­ssier prze­ka­za­ne­go przez MSZ wy­ni­ka, że chło­pak nie po­sia­dał ro­dzi­ny. – Na­czel­ny prze­rzu­cił pa­rę kar­tek. – Mat­ka zmar­ła pa­rę lat te­mu. Oj­ciec, ro­bot­nik bu­dow­la­ny, zgi­nął w pra­cy, gdy chło­pak miał pięć lat. Sam Ko­strze­wa był ka­wa­le­rem. Przed wy­jaz­dem prze­świe­tli­li­śmy go do­kład­nie. Li­ceum z wy­róż­nie­niem, po­tem stu­dia, oczy­wi­ście nie­ka­ra­ny, do­sko­na­ła opi­nia z miej­sca za­miesz­ka­nia, prze­bieg pra­cy nie­na­gan­ny. Tak sa­mo twier­dzą wszy­scy, któ­rzy z nim mie­li do czy­nie­nia. Układ­ny i grzecz­ny, do­bry ne­go­cja­tor. Ca­ła ka­rie­ra by­ła przed nim, więc pro­szę mi po­wie­dzieć, co się sta­ło?

Na tak po­sta­wio­ne py­ta­nie od­po­wiedź mo­gła być tyl­ko jed­na: ci­sza.

– Nikt nie ma nic do po­wie­dze­nia? – Od­cze­kał chwi­lę. – Tak my­śla­łem. – Spoj­rze­nie sze­fa jak gra­do­wa bu­rza prze­su­nę­ło się po za­sia­da­ją­cych przy kon­fe­ren­cyj­nym sto­le.

– We wszyst­kim je­ste­śmy zda­ni na to, co po­wie­dzą Ro­sja­nie – sie­dzą­cy na pra­wo od Bart­cza­ka ma­jor Jan Struś zaj­mu­ją­cy się ochro­ną in­for­ma­cji nie­jaw­nych w I De­par­ta­men­cie wy­pro­sto­wał się i wy­ra­ził opi­nię ogó­łu. – Do­brze bę­dzie, jak zgo­dzą się na na­sze­go przed­sta­wi­cie­la w ra­mach pro­wa­dzo­ne­go śledz­twa. To i tak du­że ustęp­stwo po tym, co się ostat­nio wy­pra­wia.

– Nic cie­kaw­sze­go nie ma­cie do za­pro­po­no­wa­nia?

– Wy­naj­mij­my ko­goś na miej­scu.

Po­mysł zo­stał zby­ty krót­kim par­sk­nię­ciem.

– Pa­nie Mie­czy­sła­wie…

Bart­czak za­drżał, ale nie z te­go po­wo­du, że zo­stał wy­wo­ła­ny do od­po­wie­dzi. Na­si­la­ją­cy się ból za­czął mu wy­ci­skać łzy z oczu.

– Do­brze się pan czu­je?

– Zna­ko­mi­cie. – Uprzej­mie kiw­nął gło­wą.

– Sko­ro tak, pa­na wy­zna­czam na oso­bę ma­ją­cą wy­ja­śnić wszel­kie oko­licz­no­ści śmier­ci Ko­strze­wy. Ra­port co­dzien­nie wie­czo­rem, oso­bi­ście. To obec­nie naj­po­waż­niej­sza spra­wa, ja­ką pro­wa­dzi­my.

Jed­no, co przy­cho­dzi­ło Bart­cza­ko­wi do gło­wy, to myśl: „A to mnie chuj wro­bił”. Był zły na sie­bie, sta­re­go, Ko­strze­wę i ca­ły świat. Do­stał tak nie­wdzięcz­ne za­ję­cie, że już gor­sze­go nie mógł so­bie wy­obra­zić. Na­gro­dy za nie się nie spo­dzie­wał, ra­czej cze­goś wprost prze­ciw­ne­go. Uty­tła się w gów­nie z do­łu do gó­ry.

– Po­kła­da­my w pa­nu ca­łą na­dzie­ję.

Czy ten pa­can kpi? Szyb­ko prze­biegł wzro­kiem po twa­rzach ko­le­gów, ale ci za­cho­wa­li ka­mien­ne ob­li­cza lub co naj­wy­żej rzu­ci­li współ­czu­ją­ce spoj­rze­nia. Ża­den otwar­cie się nie cie­szy, a w du­chu pew­nie ma­ją spo­rą ra­do­chę.

– Oczy­wi­ście, mo­że pan li­czyć na po­moc. Za ja­kąś go­dzi­nę bę­dę wi­dział sze­fa Służ­by Wy­wia­du. Być mo­że uda się po­łą­czyć sta­ra­nia, bo jak nie, to na­sze gło­wy zo­sta­ną za­tknię­te na pło­cie przed wej­ściem. Ja wca­le nie żar­tu­ję. Żur­na­li­ści już chcą krwi. Oba­wiam się, że w tym przy­pad­ku cho­dzi im o na­szą.

* * *

Dwa na­stęp­ne dni zu­peł­nie wy­koń­czy­ły Bart­cza­ka. Na­wet przez se­kun­dę nie po­zwo­lo­no mu za­po­mnieć, kim jest – na­czel­ni­kiem wy­dzia­łu w II De­par­ta­men­cie Kontr­wy­wia­du ABW – i ile od nie­go za­le­ży. Od po­cząt­ku wie­dział, że wpa­ko­wa­no go na mi­nę, na któ­rej mo­że wy­le­cieć w po­wie­trze. Ile­kroć słu­chał ra­dia czy oglą­dał wia­do­mo­ści te­le­wi­zyj­ne, nie po­tra­fił się oprzeć wra­że­niu, że wszy­scy dzia­ła­ją po­dług te­go sa­me­go sche­ma­tu: wy­szarp­nąć ja­kie­kol­wiek in­for­ma­cje, roz­ło­żyć je na czyn­ni­ki pierw­sze i prze­ma­glo­wać na wszel­kie moż­li­we spo­so­by.

Sza­cow­ne gro­no eks­per­tów, ścią­gnię­te w tym ce­lu, dwo­iło się i tro­iło, wy­su­wa­jąc naj­bar­dziej kar­ko­łom­ne i ab­sur­dal­ne teo­rie. Każ­dy, kto choć raz był w Mo­skwie, od ra­zu mógł li­czyć na za­in­te­re­so­wa­nie i czas an­te­no­wy, ura­sta­jąc do ran­gi eks­per­ta. Wście­kłość me­diów do­dat­ko­wo pod­sy­cał brak wy­po­wie­dzi ze stro­ny czyn­ni­ków rzą­do­wych. Po­za jed­nym ofi­cjal­nym oświad­cze­niem rzecz­nicz­ka rzą­du Kry­sty­na Na­le­pa-Bro­niew­ska mil­cza­ła jak za­klę­ta. Za­wsze wy­szcze­ka­na i elo­kwent­na, tym ra­zem me­dia trzy­ma­ła na dy­stans, co od­czy­ta­no jed­no­znacz­nie – rząd nic nie mó­wi, bo nic nie wie.

Aku­rat w tym wzglę­dzie Bart­czak zga­dzał się z ni­mi w ca­łej roz­cią­gło­ści. Oprócz pa­ru okle­pa­nych fra­ze­sów Bro­niew­ska nic nie po­wie, z te­go pro­ste­go po­wo­du, że nic nie wie.

Wszy­scy li­czy­li na nie­go, co iry­to­wa­ło i fru­stro­wa­ło po­nad mia­rę. Naj­gor­sze, że Ro­sja­nie po­zo­sta­wa­li nad wy­raz wstrze­mięź­li­wi. Od pierw­szej roz­mo­wy, ja­ką prze­pro­wa­dził ze swo­im od­po­wied­ni­kiem w FSB, wi­dział ich nie­chęć do roz­wią­za­nia za­gad­ki. Ow­szem, pro­wa­dzi­li „in­ten­syw­ne do­cho­dze­nie” i „pra­co­wa­li nad pa­ro­ma in­te­re­su­ją­cy­mi tro­pa­mi”, ale ni­cze­go wię­cej się nie do­wie­dział. Tro­chę zna­jąc tam­tej­sze re­alia, prze­wi­dy­wał, że w koń­cu znaj­dzie się ja­kiś de­li­kwent, któ­ry do wszyst­kie­go się przy­zna. Fa­cet do­sta­nie dwa­dzie­ścia lat, zaś ak­ta po­wę­dru­ją do sza­fy. Po­zor­nie nie­chęt­nie zo­sta­ną ujaw­nio­ne szcze­gó­ły, a ho­mo­sek­su­al­ne tło zbrod­ni by­ło tak sa­mo praw­do­po­dob­ne, jak udział w niej Cze­cze­na bądź Ukra­iń­ca. Ten sche­mat po­wta­rza­no do znu­dze­nia, by­le nic nie wy­ja­śnić.

Fran­cu­zi, któ­rych rów­nież po­pro­szo­no o po­moc, oka­za­li po­zor­nie wię­cej za­an­ga­żo­wa­nia, ja­ko że in­cy­dent go­dził po­nie­kąd też w ich do­bre imię, ale wglą­du do taśm z mo­ni­to­rin­gu am­ba­sa­dy od­mó­wi­li sta­now­czo. Trud­no po­wie­dzieć, czy­ją stro­nę trzy­ma­li. Fir­cy­ko­wa­te pe­da­ły – tak my­ślał o nich naj­czę­ściej. Uda­ją przy­ja­ciół, lecz jak przyj­dzie co do cze­go, za­wsze zaj­mu­ją neu­tral­ne sta­no­wi­sko.

Od po­cząt­ku to­wa­rzy­szy­ło Bart­cza­ko­wi py­ta­nie: po co Ro­sja­nom to by­ło? Mo­że to pro­wo­ka­cja? Co sta­nie się, je­że­li za pierw­szą pój­dą na­stęp­ne? Je­że­li ktoś roz­po­czął szpie­gow­ską grę, i to o naj­wyż­szą staw­kę? Co jest jej ce­lem? Co bę­dzie jej efek­tem? Wcze­śniej­sze wy­bo­ry czy tyl­ko zmia­na na sta­no­wi­sku sze­fa MSW? Im dłu­żej nad tym się za­sta­na­wiał, tym bar­dziej skła­niał się ku tej pierw­szej moż­li­wo­ści.

Tro­skę prze­ło­żo­ne­go zda­wa­ła się po­dzie­lać trój­ka mło­dych współ­pra­cow­ni­ków, któ­rych wy­brał do te­go za­da­nia. Pierw­szy z nich, Ad­rian Grze­gor­czyk, któ­re­go kie­dyś przy­gar­nął do wy­dzia­łu wła­ści­wie dla­te­go, że był sy­nem daw­ne­go kum­pla, ro­bił naj­gor­sze wra­że­nie. Wy­glą­dał, jak­by był wiecz­nie na­ćpa­ny. Gę­ste, ciem­ne wło­sy ster­cza­ły na wszyst­kie stro­ny, a oczy ukry­te za gru­by­mi szkła­mi oku­la­rów nada­wa­ły twa­rzy owa­dzi wy­gląd, co po­tę­go­wa­ła nie­nor­mal­na szczu­płość cia­ła. Bart­czak szyb­ko prze­ko­nał się, że chło­pak nie jest tak od­je­cha­ny, jak na to wy­glą­da, po pro­stu ty­po­wy ge­ek, za to jest fe­no­me­nal­nym in­for­ma­ty­kiem z za­cię­ciem ha­ke­ra, czy­li kimś, ko­go pod­puł­kow­nik zde­cy­do­wa­nie po­trze­bo­wał, że­by nie mu­sieć sa­me­mu zbli­żać się do kla­wia­tu­ry. No­wo­cze­sne tech­no­lo­gie do­pro­wa­dza­ły Bart­cza­ka do sza­łu. W mia­rę spraw­nie uży­wał już Go­ogle’a i prze­glą­dar­ki, resz­ta na­zbyt go stre­so­wa­ła. Na szczę­ście od te­go miał Grze­gor­czy­ka.

Ko­lej­ny z pod­wład­nych – Krzysz­tof Szulc – pre­zen­to­wał się znacz­nie le­piej. Pra­wie za­wsze w ma­ry­nar­ce, a nie w wiecz­nie spra­nej blu­zie jak ko­le­ga, o pre­zen­cji i pew­no­ści sie­bie mło­de­go praw­ni­ka. Spo­re za­ko­la na czo­le do­da­wa­ły mu po­wa­gi. Ge­ne­ral­nie zaj­mo­wał się pod­słu­cha­mi i in­wi­gi­la­cją, choć nie tyl­ko. By­strzak – a ta­kich Bart­czak obec­nie po­trze­bo­wał naj­bar­dziej.

Głos ostat­niej z za­pro­szo­nych Oli­wii Szcze­pań­skiej wła­śnie dał się sły­szeć w se­kre­ta­ria­cie. Tro­chę trwa­ło, za­nim wy­mie­niw­szy naj­now­sze plot­ki, dziew­czy­na sta­nę­ła w pro­gu. Praw­dę mó­wiąc, tro­chę tu nie pa­so­wa­ła. Za mło­da i za ład­na. Blon­dyn­ka z wło­sa­mi do ra­mion, ma­łym no­skiem i sza­ry­mi ocza­mi. W ob­ci­słych dżin­sach i błę­kit­nym, opi­na­ją­cym gó­rę swe­ter­ku wo­dzi­ła na po­ku­sze­nie. W su­mie cał­kiem skrom­na, choć my­śli Bart­cza­ka po­wę­dro­wa­ły w nie­wła­ści­wą stro­nę.

– Już za­czę­li­ście?

– Sia­daj. – Wska­zał jej miej­sce. – Mo­ja proś­ba jest ta­ka: nie spóź­nia­my się. Pro­szę to przy­jąć do wia­do­mo­ści i za­sto­so­wać w prak­ty­ce.

Po­to­czył gniew­nym wzro­kiem od le­wa do pra­wa. Fa­ce­ci sie­dzie­li w mil­cze­niu, tyl­ko Oli­wia wy­da­wa­ła się roz­ba­wio­na.

– Po­wie­dzia­łem coś za­baw­ne­go?

– Wszyst­ko gra, sze­fie. Le­ci­my z tym baj­zlem?

– Za­cznie­my od po­cząt­ku. Krzy­siu, da­waj.

Szulc po­ru­szył się, oparł łok­cie o blat i po­chy­lił się w przód.

– Po­go­ni­łem lu­dzi z biu­ra ewi­den­cji. Mam na biur­ku wszyst­kie po­da­nia, an­kie­ty i ze­zna­nia po­dat­ko­we, ja­kie Ko­strze­wa zło­żył w ca­łym swo­im ży­ciu. Nic nie wska­zu­je na naj­mniej­sze nie­pra­wi­dło­wo­ści. Od po­cząt­ku był wzo­rem cnót oby­wa­tel­skich. Prze­py­ta­li­śmy zna­jo­mych ze stu­diów i pra­cy. Wszy­scy twier­dzą to sa­mo.

– Czy­li?

– Był zbyt głu­pi, czy ra­czej tchórz­li­wy, by ła­mać pra­wo.

– To do­brze o nim świad­czy – wtrą­ci­ła Szcze­pań­ska.

– Bo ja wiem? Za­le­ży, ja­ką teo­rię uzna­my za naj­bar­dziej praw­do­po­dob­ną. Ja­ko agent wro­gie­go nam mo­car­stwa prze­stał być uży­tecz­ny…

– Wie­rzysz w to? – prze­rwał mu Bart­czak.

Szulc po­dra­pał się koń­ców­ką dłu­go­pi­su po kar­ku.

– Pró­bu­ję zna­leźć lo­gicz­ne wy­tłu­ma­cze­nie.

– To aku­rat jest bez sen­su.

– Nikt nie twier­dzi, że wszyst­ko od ra­zu mu­si do sie­bie pa­so­wać.

– In­te­re­su­je mnie mo­tyw, Krzy­siu, mo­tyw. Jak wiesz, je­że­li go znaj­dzie­my, ca­ła resz­ta bę­dzie pro­sta.

– Pro­blem w tym, że opie­ra­my się je­dy­nie na po­szla­kach, a i tych jest ma­ło. Po­szedł, był i nie wró­cił. Wszyst­ko po­mię­dzy 19:30 a 22:00 cza­su lo­kal­ne­go. Więk­szość prze­by­wa­ją­cych na przy­ję­ciu ochra­nia ta­ki czy in­ny im­mu­ni­tet. Sze­fie, to jest spra­wa nie do ru­sze­nia. Bez do­stę­pu do ka­mer, świad­ków i tam­tej­szej do­cho­dze­niów­ki pra­wie nie­moż­li­wa do roz­wią­za­nia.

– Li­czysz na uczci­wość te­go, jak mu tam…

– Kro­pot­ki­na – pod­po­wie­dział Grze­gor­czyk.

– Wła­śnie, Kro­pot­ki­na.

– A ma­my in­ne wyj­ście? Mo­że to ostat­ni do­bry gli­na?

– Na­wet je­śli, to nad so­bą ma Fe­de­ral­ną Służ­bę Bez­pie­czeń­stwa – do­da­ła Szcze­pań­ska, po­trzą­sa­jąc wło­sa­mi. – Nie dzi­wi was fakt, że to nie oni pro­wa­dzą do­cho­dze­nie? Sce­do­wa­li wszyst­ko na ja­kie­goś bie­da­ka z ko­mi­sa­ria­tu, a sa­mi za­ję­li wy­cze­ku­ją­cą po­zy­cję.

– Jak dla mnie to bez róż­ni­cy – wark­nął Szulc. – I tak zro­bią, co tyl­ko bę­dą chcie­li. Prze­cież wia­do­mo, kto pod­pi­su­je wnio­ski o awan­se. – Zer­k­nął na Bart­cza­ka, lecz spo­tkał się z obo­jęt­no­ścią. – Nasz am­ba­sa­dor roz­ma­wiał wczo­raj o tej spra­wie w tam­tej­szym mi­ni­ster­stwie. Przy­jął go ja­kiś pod­se­kre­tarz, nad wy­raz uprzej­my i mi­ły, za­pew­nił o go­to­wo­ści do wy­ja­śnie­nia oko­licz­no­ści i prze­ka­za­nia wszyst­kich uzy­ska­nych w to­ku dzia­łań ma­te­ria­łów.

– I…?

– I nic. Mam ra­cję? – Oli­wia do­ko­na­ła szyb­kie­go prze­glą­du pa­znok­ci. Po­ży­czo­ny la­kier miał zbyt in­ten­syw­ną bar­wę, jak na jej gust. Wo­la­ła bar­dziej sto­no­wa­ne ko­lo­ry. – To nie pierw­szy raz, kie­dy po­trzeb­ne nam ak­ta do­trą do War­sza­wy z opóź­nie­niem, o ile w ogó­le.

– Su­ge­ru­jesz złą wo­lę? – Bart­czak uniósł brwi.

– Ja ni­cze­go nie su­ge­ru­ję – za­strze­gła. – Do­brze pa­mię­tam wcze­śniej­sze per­tur­ba­cje. Na­sze mo­ni­ty, za­py­ta­nia i po­na­gle­nia. Szyb­ciej z pie­kła wy­do­bę­dę wła­sną me­try­kę niż od nich po­da­nie o uzy­ska­nie pra­wa jaz­dy.

– Osob­ną spra­wą jest oczy­wi­ście wia­ry­god­ność zdo­by­tych tą dro­gą do­wo­dów – do­rzu­cił Grze­gor­czyk.

Za­pa­dło kło­po­tli­we mil­cze­nie. W koń­cu służ­by nie by­ły od te­go, by za­tań­czyć, jak ktoś in­ny za­gra. Tam­ta afe­ra wszyst­kim na­psu­ła spo­ro krwi, choć nie­któ­rzy na od­chod­nym do­sta­li po or­de­rze za za­słu­gi, a wszyst­ko w ra­mach wzmac­nia­nia po­ten­cja­łu pań­stwa.

– Sko­ro już wie­my, na czym sto­imy, to mo­że przej­dzie­my do kon­kre­tów. – Bart­czak pod­jął prze­rwa­ny wcze­śniej wą­tek. – No, Oli­wia, za­skocz nas.

Pod tym wzglę­dem Szcze­pań­ska nie mia­ła so­bie rów­nych. Po­tra­fi­ła wy­na­leźć cie­ka­wost­ki, o któ­rych się sa­mym posz­ko­do­wa­nym nie śni­ło. Wszyst­ko, co w sie­ci, po­zo­sta­wia­ła Grze­gor­czy­ko­wi. Ją o wie­le bar­dziej in­te­re­so­wa­ła era przed­kom­pu­te­ro­wa. Nie­prze­bra­ne ilo­ści da­nych kry­ły się w ar­chi­wach pań­stwo­wych, urzę­dach sta­nu cy­wil­ne­go, za­kła­dach pra­cy i księ­gach ko­ściel­nych. Nie­kie­dy oso­ba z żył­ką do ta­kich po­szu­ki­wań po­tra­fi­ła zdzia­łać wię­cej niż nie­je­den in­for­ma­tyk.

Oli­wia po­pra­wi­ła wło­sy, wią­żąc je w wę­zeł na kar­ku, i wy­god­nie umo­ści­ła się w fo­te­lu. Co praw­da nie pod­wi­nę­ła pod sie­bie nóg, jak to zwy­kła ro­bić, ale by­ła bli­sko. Się­gnę­ła po no­tat­nik i dłu­go­pis.

– Otóż przyj­rza­łam się bli­żej ro­dzi­nie. – Po­szu­ka­ła od­po­wied­niej in­for­ma­cji w or­ga­ni­ze­rze.

– Był je­dy­na­kiem, sa­mot­ni­kiem i wrzo­dem na du­pie – stęk­nął Szulc. – Wie­cie, ja­kie jest mo­je zda­nie? – Nikt nie od­po­wie­dział, więc kon­ty­nu­ował: – Ru­scy so­bie z na­mi po­gry­wa­ją. Son­du­ją, jak da­le­ko mo­gą się po­su­nąć. Wy­bra­li więc nic nie­zna­czą­ce­go urzęd­ni­czy­nę i przy­glą­da­ją się na­szym re­ak­cjom.

– Po co mie­li­by to ro­bić?

– Te­go nie wiem. – Nikt nie lu­bi, jak je­go teo­ria jest tłam­szo­na w za­rod­ku. Je­go zda­niem by­ła naj­bar­dziej praw­do­po­dob­na, z tym jed­nym ma­łym „ale”, w któ­re tak cel­nie ude­rzył Bart­czak. – Nie wiem, choć na pew­no się do­wie­my. Wkrót­ce.

– Jak­by co, bądź ła­skaw mnie po­wia­do­mić.

– Z tym Ko­strze­wą to wca­le nie jest ta­ka pro­sta spra­wa – pod­ję­ła nie­zra­żo­na Oli­wia. – Jest dziec­kiem z dru­gie­go mał­żeń­stwa mat­ki. Jej pierw­szy part­ner wy­je­chał z kra­ju, a właś­ci­wie uciekł, jesz­cze w 1976. Na tym ge­ne­ral­nie ślad po nim się ury­wa.

– Po­win­ni­śmy się tym mar­twić?

– Po­pro­si­łam Eu­ro­pol i FBI o in­for­ma­cje. Mu­siał gdzieś wy­pły­nąć. Czło­wiek nie prze­pa­da tak zu­peł­nie.

– Ży­je? – tyl­ko ty­le chciał wie­dzieć Szulc.

– Nie tak szyb­ko. – Oli­wia prze­rzu­ci­ła ko­lej­ne pa­rę stron. – O… tu, Wła­dy­sław Pu­ła­ski, tro­chę mi za­bra­ło cza­su, za­nim do te­go do­szłam.

– Je­że­li nie ma go w na­szej ba­zie da­nych… – Bart­czak mach­nął rę­ką.

– W na­szej nie. Jest w IPN-ie.

Na­czel­nik po raz pierw­szy od po­cząt­ku roz­mo­wy się zdzi­wił.

– Był współ­pra­cow­ni­kiem Służ­by Bez­pie­czeń­stwa?

– Ra­czej prze­ciw­ni­kiem. Po raz pierw­szy od­no­to­wa­ny w 1967 ja­ko wróg lu­do­we­go pań­stwa. Po zda­rze­niu po­zo­sta­ła je­dy­nie krót­ka no­tat­ka, i to we frag­men­tach. Ko­lej­ny raz za­trzy­ma­ny pre­wen­cyj­nie w grud­niu 1970.

– Był na Wy­brze­żu?

– Aku­rat nie. Wte­dy już miesz­kał w War­sza­wie. Po­brał się z Ja­ni­ną Baum­gart w 1974. Szczę­ście nie trwa­ło dłu­go.

– Wia­do­mo, dla­cze­go zwiał?

– Do tych ma­te­ria­łów nie uda­ło mi się do­trzeć. Prze­pa­dły w trak­cie trans­for­ma­cji ustro­jo­wej.

– A Pu­ła­ski nie pro­sił póź­niej o do­stęp do wła­snych akt? Nie ule­ga wąt­pli­wo­ści, że był po­szko­do­wa­ny.

– Mo­że nie zdą­żył, bo zmarł w 1995. Miesz­kał w Sta­nach, a po­nie­waż roz­wód orze­czo­no au­to­ma­tycz­nie, oże­nił się po­now­nie. Z dru­gie­go mał­żeń­stwa miał sy­na.

– Czy­li Ko­strze­wa ma da­le­kie­go krew­ne­go?

– Na­wet nie krew­ne­go. Co naj­wy­żej przy­bra­ne­go bra­ta. ■

Rozdział 2

– Któ­ry to?

– Tam­ten. – Pa­lec Sa­ma Ben­so­na wska­zał na wy­so­kie­go czar­no­skó­re­go mło­dzień­ca w bia­łej pod­ko­szul­ce i spodniach, spod któ­rych wy­sta­wa­ły czer­wo­ne bok­ser­ki. Weł­nia­na czap­ka w ro­dza­ju tych, ja­kie zwy­kli no­sić ma­ry­na­rze, ofi­cjal­nie za­po­bie­ga­ła utra­cie cie­pła, co przy pa­nu­ją­cym upa­le za­kra­wa­ło na ku­rio­zum. Spod niej wy­sta­wa­ła czer­wo­na ban­da­na. Za­wsze jak zdy­bał ta­kie­go fiu­ta, sły­szał tłu­ma­cze­nie o cho­rych za­to­kach. Mo­że i tak, ale aku­rat ten ele­ment gar­de­ro­by iden­ty­fi­ko­wał chło­pa­ka ja­ko człon­ka gan­gu Blo­od­sów. I ty­le. Za­to­ki nie mia­ły z tym nic wspól­ne­go.

Gło­wę da, że ma­ją splu­wy. No­że na pew­no. Ten par­king przy skrzy­żo­wa­niu W. Bu­cha­nan St. z S 19th Ave. wy­glą­dał na ich re­wir. Wszy­scy sta­li przy do­dge’u RAM 1500, re­cho­cząc i po­dry­gu­jąc w takt pły­ną­ce­go z gło­śni­ków hip-ho­pu. In­te­re­sy pro­wa­dzo­no po dru­giej stro­nie pa­ru rzę­dów za­par­ko­wa­nych sa­mo­cho­dów. Ci tyl­ko przy­cią­ga­li uwa­gę, pra­co­wa­li in­ni. Je­go wpraw­ne oko wy­ło­wi­ło ko­lej­nych czte­rech do­star­cza­ją­cych za­in­te­re­so­wa­nym crack i me­tam­fe­ta­mi­nę.

– Do­bra, wy­sia­daj.

– Co? – Ben­son, nie do koń­ca zo­rien­to­wa­ny, o co cho­dzi przy­ja­cie­lo­wi, wy­da­wał się za­sko­czo­ny.

– Wy­sia­daj. Nie lu­bię strzę­pić ję­zo­ra. Wóz od­sta­wię, jak bę­dzie po wszyst­kim.

– Słu­chaj, Matt…

– Ko­lej­ny raz nie po­wtó­rzę.

– Jak chcesz.

Trza­snę­ły drzwicz­ki i po Sa­mie po­zo­stał je­dy­nie za­pach wy­pra­wio­nej skó­ry i ty­to­niu.

Od­pro­wa­dził go wzro­kiem, pa­trząc, jak tam­ten idzie kro­kiem peł­nym wa­ha­nia, przy­sta­je, chce za­wró­cić, ale nie, zbie­ra się w so­bie i zni­ka za zde­ze­lo­wa­nym czer­wo­nym che­vro­le­tem.

To, co chciał zro­bić, nie wy­ma­ga­ło wspól­ni­ka. Co praw­da zna­lazł się w Pho­enix na proś­bę sta­re­go kum­pla, ale to jesz­cze nie po­wód, by na­ra­żać go na nie­bez­pie­czeń­stwo.

Z po­cząt­ku wszyst­ko wy­glą­da­ło ba­nal­nie, o ile ku­lę w krę­go­słu­pie młod­sze­go sy­na Sa­ma uznać za ba­nał. Chło­pak zo­stał po­strze­lo­ny za­raz po wyj­ściu ze szko­ły. Gang 18 Uli­ca ni­g­dy ni­ko­mu ni­cze­go nie da­ro­wał. Jim­my prze­żył, choć zda­je się, że le­piej by by­ło, gdy­by umarł. Jak się ma pięt­na­ście lat, to wó­zek do koń­ca ży­cia brzmi jak wy­rok.

Spra­wa na tym się nie skoń­czy­ła – głu­che te­le­fo­ny czy wol­no prze­jeż­dża­ją­ce sa­mo­cho­dy z przy­ciem­nio­ny­mi szy­ba­mi na uli­cy przed do­mem wska­zy­wa­ły wy­raź­nie, że wszyst­ko bę­dzie mia­ło swój ciąg dal­szy.

I mia­ło.

Gdy przy­je­chał, Sam trząsł się jak ga­la­re­ta. Kie­dyś twar­dziel, dziś strzęp czło­wie­ka drżą­ce­go o ro­dzi­nę. Po­li­cja wszyst­ko mia­ła gdzieś. Szyb­ko zo­rien­to­wał się, dla­cze­go. 18 Uli­ca to nie­złe skur­wie­le, ale in­diań­ski gang, do któ­re­go na­le­żał Jim­my, nie ustę­po­wał im bru­tal­no­ścią. Cze­je­no­wie pod tym wzglę­dem po­sia­da­li dłu­gą tra­dy­cję.

Aku­rat tak się zło­ży­ło, że Matt był mie­szań­cem. I choć po wy­glą­dzie trud­no się by­ło te­go do­my­ślić, uwa­żał się za ko­goś sto­ją­ce­go na gra­ni­cy dwóch świa­tów. Na do­brą spra­wę nikt przy zdro­wych zmy­słach nie po­wi­nien się do te­go mie­szać, to za­da­nie dla sił po­rząd­ko­wych. Jed­nak on lo­jal­ność wzglę­dem swo­ich przed­kła­dał po­nad wszyst­ko i nie lu­bił po­zo­sta­wiać za so­bą nie­za­ła­twio­nych spraw.

Ci, któ­rzy współ­pra­co­wa­li z Jim­mym, nie­wie­le róż­ni­li się od tych idio­tów tu­taj. Na szczę­ście wie­dział, z kim ga­dać, a w pew­nych krę­gach był dość zna­ną oso­bą. Za­bra­ny na prze­jażdż­kę kli­ma­ty­zo­wa­ną li­mu­zy­ną uzgod­nił z jej wła­ści­cie­lem pa­rę spraw. Czło­wiek w gar­ni­tu­rze od Ar­ma­nie­go i wło­sa­mi błysz­czą­cy­mi że­lem przed­sta­wił swo­ją pro­po­zy­cję, on swo­ją. Spo­tka­li się w pół dro­gi. Układ zo­stał za­war­ty.

Spe­cja­li­stycz­ne le­cze­nie kosz­tu­je. I to nie­ma­ło. Ro­dzi­na Ben­so­na ta­kich pie­nię­dzy nie po­sia­da­ła. Już te­raz ubez­pie­cze­nie po­kry­wa­ło je­dy­nie pod­sta­wo­we wy­dat­ki. Jak Sam wy­le­ci z ro­bo­ty, za­brak­nie i te­go.

Aku­rat tak się zło­ży­ło, że da­wa­ło się po­łą­czyć in­te­re­sy z… jak to wła­ści­wie na­zwać? Prze­cież się nie mści, tyl­ko wy­rów­nu­je ra­chun­ki.

Z sa­mo­cho­do­we­go schow­ka wy­jął Col­ta 1911 i po­ło­żył go na sie­dze­niu pa­sa­że­ra. Na wszel­ki wy­pa­dek broń przy­krył ga­ze­tą i nie­co zsu­nął się z fo­te­la. Za­no­si­ło się na dłu­gie cze­ka­nie, bo te gnoj­ki ra­czej nie­pręd­ko stąd od­ja­dą.

Przez na­stęp­ną go­dzi­nę ob­ser­wo­wał, jak so­bie ra­dzą. Klien­ci nad­jeż­dża­li je­den po dru­gim. Wca­le się nie dzi­wił, punkt był do­bry, a po­za tym kto by sie­dział w do­mu w so­bot­nie po­po­łu­dnie? Lu­dzie chcie­li się za­ba­wić. Do ju­tra kil­ko­ro wy­ki­tu­je z przedaw­ko­wa­nia, ale to prze­cież nic ta­kie­go, to za­wsze do­ty­czy in­nych.

Fa­gas w por­t­kach do po­ło­wy bio­der wy­da­wał się tu sze­fem. Za­bie­rał for­sę di­le­rom z wdzię­kiem bul­te­rie­ra. Gru­by zło­ty łań­cuch na szyi i mniej­sze bran­so­le­ty na nad­garst­kach war­te by­ły ku­pę for­sy, a tak na oko, od przy­jaz­du Mat­ta za­ro­bi­li co naj­mniej dwa­dzie­ścia ka­wał­ków, jak nie le­piej.

Nie­da­le­ko prze­szła ja­kaś roz­ocho­co­na pa­ra ba­lan­go­wi­czów. Gar­dło­wy głos dziew­czy­ny brzmiał pro­stac­ko, by­ła bar­dziej na­wa­lo­na od swo­je­go to­wa­rzy­sza. Obo­je oko­ło dwu­dziest­ki i ma­ło praw­do­po­dob­ne, by po­cią­gnę­li ko­lej­ną de­ka­dę. Zu­peł­nie nie nada­wał się do udzie­la­nia rad w tym za­kre­sie, jed­nak wi­dział, co się dzie­je. Ci kre­ty­ni mar­no­wa­li swo­je ży­cie i pew­nie zu­peł­nie nie zda­wa­li so­bie z te­go spra­wy.

Mi­ja­ły mi­nu­ty i nic się nie dzia­ło. Gdy­by był gli­ną, zy­skał­by do­sta­tecz­nie du­żo do­wo­dów, by przy­mknąć ca­łe to­wa­rzy­stwo. Z ośmiu gang­ste­rów czte­rech na pew­no po­szło­by sie­dzieć, po­zo­sta­li wy­kpi­li­by się ku­ra­to­rem lub za­kła­dem dla mło­do­cia­nych. Od­izo­lo­wa­nie tych ma­to­łów od spo­łe­czeń­stwa na pa­rę lat w któ­rymś ze sta­no­wych ośrod­ków pe­ni­ten­cjar­nych to nie­ba­ga­tel­ny koszt, a i tak z du­żą do­zą praw­do­po­do­bień­stwa nie do­ży­li­by do koń­ca wy­ro­ków. Więc mo­że le­piej od ra­zu ska­zać ich na śmierć?

Się­gnął po pi­sto­let i od­blo­ko­wał drzwicz­ki. Wy­siadł i wsu­nął Col­ta za pa­sek spodni, przy­sła­nia­jąc go ko­szu­lą.

Naj­pierw ten na czuj­ce od po­łu­dnio­wej stro­ny pla­cu. Jak na war­tow­ni­ka za­cho­wy­wał się wy­jąt­ko­wo nie­fra­so­bli­wie. Pew­nie po­pa­lał, kon­cen­tru­jąc się na jo­in­cie, a nie na oko­li­cy.

Po­dej­ście gów­nia­rza od ty­łu za­ję­ło mu naj­wy­żej trzy mi­nu­ty. W dwie też dał­by ra­dę. Ten ele­ment dzia­ła­nia wy­ko­ny­wał wię­cej ra­zy, niż był w sta­nie spa­mię­tać. Pa­rę ostat­nich kro­ków i przed­ra­mię tro­pi­cie­la za­ci­snę­ło się na szyi ob­ser­wa­to­ra. Ścią­gnął go do ty­łu, po­zba­wia­jąc do­pły­wu tle­nu. Chło­pak szarp­nął się raz i dru­gi, lecz to wszyst­ko, na co by­ło go stać. Stra­cił przy­tom­ność, zwiot­czał i opadł na as­falt. Do­bra, je­den z gło­wy. Resz­tę za­ła­twi w in­ny spo­sób.

Wła­śnie ru­szał w stro­nę no­we­go ce­lu, gdy z od­da­li do­biegł od­głos po­li­cyj­nej sy­re­ny. Za­srań­cy nie mo­gli wy­brać gor­sze­go mo­men­tu. Mo­że się nie za­trzy­ma­ją i po­ja­dą da­lej. Na­dzie­ja roz­wia­ła się, gdy zo­ba­czył błysk lamp od stro­ny S 19th Ave. Co naj­mniej trzy ra­dio­wo­zy. Ko­lej­ne nad­cią­ga­ły od stro­ny prze­jaz­du ko­le­jo­we­go. Szy­ko­wał się spo­ry na­lot.

Przy­klęk­nął i wsu­nął Col­ta za ko­ło pic­ku­pa. Pew­nie nie o nie­go cho­dzi. Ten tam? Prze­wró­cił się sam. Tak to by­wa, jak ktoś przedaw­ku­je.

Doj­dzie do koń­ca par­kin­gu i skrę­ci w le­wo. Nie miał przy so­bie ni­cze­go tref­ne­go, broń by­ła czy­sta. Jest zwy­kłym prze­chod­niem, a ci z gan­gu nie in­te­re­su­ją go zu­peł­nie.

Do­tarł już do chod­ni­ka, gdy gli­nia­rze nad­cią­gnę­li ca­łą ka­wal­ka­dą. Za­ha­mo­wa­li z pi­skiem opon i wy­sy­pa­li się z po­jaz­dów. Aku­rat ko­ło nie­go sta­nę­ła fur­go­net­ka. Dru­ży­na SWAT oto­czy­ła go i wzię­ła na musz­ki. Uniósł rę­ce do gó­ry.

– To ja­kieś nie­po­ro­zu­mie­nie – za­pew­nił ota­cza­ją­cych go ko­man­do­sów.

* * *

Za­miast w aresz­cie wraz z resz­tą za­trzy­ma­nych, zo­stał umiesz­czo­ny w jed­nym z ga­bi­ne­tów na pię­trze. Przy drzwiach stał po­nu­ry mun­du­ro­wy z brzu­chem wy­le­wa­ją­cym się nad pa­sem z ka­bu­rą. Ma­łe świń­skie oczka prze­wier­ca­ły go na wy­lot, tak jak­by chciał po­wie­dzieć: „Wi­dzisz, gno­ju, i tak cię do­rwa­li­śmy”.

Tym ra­zem cze­ka­nie się dłu­ży­ło. Pew­nie ja­kiś nie­do­ro­bio­ny de­tek­tyw nie upo­rał się z pa­pie­ra­mi. Za­nim wpad­nie tu na krót­ką po­ga­węd­kę, upły­nie go­dzi­na. Ale nie, mi­le się zdzi­wił, gdy już po kwa­dran­sie ktoś wszedł do po­ko­ju. Ciem­ny gar­ni­tur, bia­ła ko­szu­la z kra­wa­tem, łeb ogo­lo­ny na ły­so i twarz tak po­zba­wio­na cech cha­rak­te­ry­stycz­nych, że bar­dziej nie moż­na. Męż­czy­zna usiadł na­prze­ciw­ko i roz­ło­żył ak­ta.

Prę­dzej Mat­to­wi kak­tus wy­ro­śnie na dło­ni, niż uwie­rzy, że fa­cet jest z po­li­cji.

– Mógł­bym wie­dzieć, za co je­stem za­trzy­ma­ny?

– A jest pan?

Nikt nie lu­bi, gdy się z nim tak po­gry­wa.

– Czy­li jak wsta­nę i wyj­dę, nikt się nie ob­ra­zi?

– Pro­szę.

Gru­bas przy drzwiach drgnął za­sko­czo­ny prze­bie­giem roz­mo­wy.

– Tak się skła­da, że mam pa­rę spraw. – Wstał po­wo­li, nie prze­sta­jąc ob­ser­wo­wać roz­mów­cy.

Spo­dzie­wał się grom­kie­go „stać!”, lecz tam­ten uważ­nie stu­dio­wał pa­pie­ry.

– Matt Ja­son Pu­la­ski… taa… Cięż­ko pa­na zna­leźć. – Agent nie od­ry­wał spoj­rze­nia od kar­tek. – Pięk­ny prze­bieg służ­by, aż do… Nie, prze­pra­szam, źle to ują­łem…

Matt ze­sztyw­niał, tym­cza­sem tam­ten kon­ty­nu­ował:

– Na­pi­je się pan cze­goś? Tak, oczy­wi­ście. Pro­szę nam przy­nieść dwie czar­ne bez cu­kru – zwró­cił się do po­li­cjan­ta przy drzwiach. – Dzię­ku­ję – rzu­cił w ślad za zni­ka­ją­cym mun­du­ro­wym.

– Pan wie, z kim roz­ma­wia, ja nie.

– Sier­żan­cie… Ta for­ma chy­ba od­po­wia­da wam naj­bar­dziej? Pro­szę nie za­prze­czać, prze­cież wi­dzę, że tak. Chce­cie tak stać? Ja nie mam nic prze­ciw­ko.

Pu­la­ski przy­siadł na skra­ju krze­sła.

– Mo­je na­zwi­sko jest zu­peł­nie nie­istot­ne. Po­wiedz­my, że Smith.

– Ra­dzę wy­my­ślić coś ory­gi­nal­ne­go.

Smith udał, że nie do­sły­szał.

– To oczy­wi­ście nie ma nic wspól­ne­go z te­ma­tem na­szej roz­mo­wy, ale… bar­dzo chciał­bym wie­dzieć, co wów­czas za­szło.

– Zo­sta­łem oczysz­czo­ny z za­rzu­tów.

– Tak jest tu na­pi­sa­ne. – Smith prze­rzu­cił ko­lej­ne pa­rę stron. – Nie­mniej, w ze­zna­niach tych, któ­rzy prze­ży­li, są nie­ści­sło­ści.

– Nie mój pro­blem.

– Po­rucz­nik Fox zgi­nął nie­mal na­tych­miast, po­dob­nie jak kil­ku in­nych lu­dzi z plu­to­nu. Wte­dy to wy prze­ję­li­ście do­wo­dze­nie.

Ani nie po­twier­dził, ani nie za­prze­czył.

– Ja wiem, że ma­ri­nes to nie zwy­kli żoł­nie­rze, a zwiad to eli­ta, ale prze­cież nie je­ste­ście su­per­me­na­mi. Wy­trzy­ma­li­ście w okrą­że­niu dzie­sięć go­dzin.

– Dwa­na­ście.

– Tak, oczy­wi­ście, dwa­na­ście – zgo­dził się Smith. – Wa­szych prze­ciw­ni­ków by­ło prze­szło pięć­dzie­się­ciu.

– Bli­żej set­ki.

– Brą­zo­wa Gwiaz­da słusz­nie się wam na­le­ża­ła…

Matt za­ci­snął zę­by.

– …a in­for­ma­cje, ja­kie uzy­ska­li­ście, po­zwo­li­ły wy­eli­mi­no­wać więk­szość przy­wód­ców ISIL w pro­win­cji Al-An­bar.

– Sko­ro tak tam na­pi­sa­no.

Pa­mięć po­sia­dał do­sko­na­łą, a każ­da mi­nu­ta i go­dzi­na spę­dzo­na we wsi nie­da­le­ko Rut­by od­ci­snę­ła na nim swo­je pięt­no. Wszyst­ko przez te­go dur­no­wa­te­go po­rucz­ni­ka, któ­ry ubz­du­rał so­bie w swo­im pta­sim móżdż­ku, że me­dal za bo­jo­wą ak­cję jest tym, cze­go po­trze­bu­je naj­bar­dziej. Le­d­wie de­san­to­wa­li się z Chi­no­oka, a już wpa­dli pod ogień bo­jow­ni­ków or­ga­ni­za­cji Is­lam­skie Pań­stwo w Ira­ku i Le­wan­cie. Po­rucz­nik obe­rwał, za­nim zdo­łał wy­dać pierw­szy roz­kaz. Po­tem by­ło już tyl­ko go­rzej. Z po­wo­du fa­tal­nych wa­run­ków at­mos­fe­rycz­nych wspar­cie utknę­ło o ca­łe ki­lo­me­try od nich. Tym­cza­sem dżi­ha­dy­ści prze­szli do ata­ku, raz za ra­zem sta­ra­jąc się uni­ce­stwić plu­ton ma­ri­nes.

Gdy wie­czo­rem wal­ki przy­ga­sły, wy­brał się na ma­ły re­ko­ne­sans. Prze­kradł się po­mię­dzy ster­ta­mi gru­zu i po­su­wał w głąb te­ry­to­rium za­ję­te­go przez is­la­mi­stów. Gdy­by go wte­dy do­rwa­li… a tak on do­rwał ich.

– Prze­pro­wa­dzo­ne śledz­two wy­ka­za­ło oka­le­cze­nia… Niech zer­k­nę, o, jest: jed­ne­go Ira­kij­czy­ka, jed­ne­go Sy­ryj­czy­ka i dwóch oby­wa­te­li Ara­bii Sau­dyj­skiej, z cze­go je­den zo­stał… – Smith przy­su­nął bli­żej kart­kę, jak­by miał kło­pot z od­czy­ta­niem tek­stu. – Oskal­po­wa­ny? Po­zo­sta­li… no nie, pro­szę mi wy­ba­czyć, je­stem zbyt wraż­li­wy.

Spoj­rze­li so­bie w oczy.

– Ja was nie po­tę­piam. Na woj­nie jak na woj­nie, ta­kie rze­czy się zda­rza­ją. Przy­naj­mniej ktoś miał od­wa­gę od­wa­lić czar­ną ro­bo­tę. – Agent zło­żył dło­nie w pi­ra­mid­kę. – A tak mię­dzy na­mi, dłu­go się chy­ba nie opie­ra­li?

Matt da­ro­wał so­bie od­po­wiedź.

– Naj­waż­niej­sze, to wie­dzieć, co ro­bić z in­for­ma­cja­mi, gdy się je już ma. Pod tym wzglę­dem je­ste­śmy zgod­ni, praw­da? Ar­mia nie wy­ka­za­ła zro­zu­mie­nia. Cóż, nie każ­dy do­ce­nia zdol­nych pra­cow­ni­ków – skon­sta­to­wał Smith, wra­ca­jąc do wer­to­wa­nia akt. – Wasz oj­ciec po­cho­dził z Pol­ski?

– To ja­kieś prze­stęp­stwo?

– Mat­ka ze szcze­pu Cze­je­nów. Fa­scy­nu­ją­ce.

– Nie dla mnie.

– Je­że­li mo­gę za­py­tać, sier­żan­cie, ja­ki­mi ję­zy­ka­mi mó­wi­cie? Czy ten sło­wiań­ski dia­lekt jest wam zna­ny?

– Po­nie­kąd – udzie­lił wy­kręt­nej od­po­wie­dzi. Czy aku­rat te­mu bub­ko­wi mu­siał mó­wić o go­dzi­nach spę­dzo­nych nad Sien­kie­wi­czem? I tak pew­nie na­zwi­sko pi­sa­rza nic agen­to­wi nie po­wie. Fakt, ni­g­dy w Pol­sce nie był. Co wię­cej – nie sta­rał się jej po­znać. Nie czuł ta­kiej po­trze­by. Mi­mo wy­sił­ków oj­ca wo­lał włó­czyć się z dziad­kiem po le­sie. Ni­g­dy by nie był tak do­brym tro­pi­cie­lem, gdy­by nie tam­te wy­pra­wy.

– To zna­czy tak czy nie?

– Ni­ko­go wcze­śniej to nie in­te­re­so­wa­ło – od­burk­nął.

– Za­pew­niam, że mnie in­te­re­su­je.

– Ow­szem, tro­chę – od­po­wie­dział z za­kło­po­ta­niem. – Lecz wciąż nie wiem, dla­cze­go je­stem prze­trzy­my­wa­ny i o co cho­dzi?

– Wi­dzi­cie… – Smith cięż­ko wes­tchnął i za­mknął w koń­cu tecz­kę z do­ku­men­ta­mi. – Do­tar­ła do nas pew­na in­for­ma­cja. Czy na­zwi­sko Ko­strze­wa jest wam zna­ne? – Agent nie cze­kał na od­po­wiedź. – Nie­ja­ki Ra­fał Ko­strze­wa zgi­nął nie­daw­no w Mo­skwie w nie­wy­ja­śnio­nych oko­licz­no­ściach.

W gło­wie Mat­ta wie­le try­bów do tej po­ry nie­uży­wa­nych i naj­wy­raź­niej za­rdze­wia­łych ru­szy­ło z miej­sca. Oczy­wi­ście, wie­dział, kto no­si na­zwi­sko Ko­strze­wa. Tę hi­sto­rię znał aż do znu­dze­nia. Zda­je się, że oj­ciec ni­g­dy nie za­po­mniał o tej ko­bie­cie. Ja­kimś spo­so­bem do­wie­dział się, jak uło­ży­ły się jej dal­sze lo­sy. O Ra­fa­le też sły­szał, lecz te spra­wy nie za­przą­ta­ły je­go uwa­gi.

Opo­wie­ści ta­ty wy­war­ły na nie­go wiel­ki wpływ. Wo­jow­ni­ków spod Lit­tle Big Horn znał rów­nie do­brze jak po­wstań­czych przy­wód­ców znad Wi­sły. Znał – to nie zna­czy, że ce­nił. I jed­ni, i dru­dzy prze­gra­li. Za­wsze wal­czy­li o spra­wę ode­rwa­ną od rze­czy­wi­sto­ści. Z gó­ry ska­za­ni na klę­skę nie­ja­ko wpi­sa­ną w ich ży­cie. Wy­gry­wa­li bi­twy i po­tycz­ki, prze­gry­wa­li woj­ny. Zu­peł­nie od­wrot­nie niż zwy­cięz­cy.

Na­tu­ra Mat­ta bun­to­wa­ła się prze­ciw ta­kie­mu po­stę­po­wa­niu. Już ja­ko na­sto­la­tek, bę­dąc w od­wie­dzi­nach u dziad­ka, wy­brał się na po­lo­wa­nie. Wra­cał z do­rod­nym je­le­niem, co naj­wy­raź­niej nie spodo­ba­ło się jed­ne­mu z ple­mien­nych po­li­cjan­tów. Je­go pro­blem. Krót­ka utarcz­ka i sko­pa­ny fa­cet ru­nął na zie­mię, ję­cząc z bó­lu. Matt wy­cią­gnął nóż i na­ciął ostrzem skó­rę tuż przy li­nii wło­sów fra­je­ra. Strach po­bi­te­go nie­co uspo­ko­ił mło­de­go Pu­la­skie­go. Wte­dy jesz­cze się po­wstrzy­mał, póź­niej róż­nie by­wa­ło.

– Chło­pak nie po­sia­dał bliż­szej czy dal­szej ro­dzi­ny, więc wy­cho­dzi na to, że je­ste­ście je­dy­ną oso­bą na świe­cie, któ­ra ma z nim coś wspól­ne­go.

Smith uniósł ak­ta pa­rę cen­ty­me­trów nad blat biur­ka i po­ło­żył je po­now­nie. 

– Na­sza proś­ba jest na­stę­pu­ją­ca: po­cho­wa­cie go w swo­im i na­szym imie­niu, a my za­po­mni­my o tym, co wy­da­rzy­ło się na par­kin­gu.

– Mo­gę się nie zgo­dzić?

– Ale czy to dla was ja­kiś pro­blem? Pro­ste za­da­nie. Wsko­czy­cie do sa­mo­lo­tu, a po czter­dzie­stu ośmiu go­dzi­nach je­ste­ście z po­wro­tem.

– Do­brze.

– Cie­szę się. – Agent ze­brał się do wyj­ścia.

– Pod jed­nym wa­run­kiem.

Smith wes­tchnął.

– Ależ jest pan upier­dli­wy.

– Chciał­bym wie­dzieć, dla­cze­go rząd Sta­nów Zjed­no­czo­nych wy­sy­ła swo­je­go przed­sta­wi­cie­la pa­rę ty­się­cy ki­lo­me­trów do Eu­ro­py, by ten uczest­ni­czył w po­grze­bie czło­wie­ka, z któ­rym nie łą­czą go żad­ne wię­zy.

– Wie­dzia­łem, że o to za­py­ta­cie, sier­żan­cie. Od­po­wiem, tyl­ko nie miej­cie do mnie pre­ten­sji. Wasz oj­ciec wy­sy­łał do Pol­ski pie­nią­dze. Wi­dać w ja­kiś spo­sób czuł się zo­bo­wią­za­ny do po­mo­cy pierw­szej żo­nie.

Matt na mo­ment prze­stał od­dy­chać. Pierw­szy raz o tym sły­szał.

– To po pierw­sze. A po dru­gie, czu­je­my się zo­bo­wią­za­ni wzglę­dem wa­sze­go oj­ca. O nic wię­cej nie py­taj­cie, bo i tak nie od­po­wiem.

* * *

O ile jed­nym za­le­ży na po­śpie­chu, o ty­le in­ni cza­su chy­ba po­sia­da­ją w nad­mia­rze. Ina­czej ka­pi­tan Ana­to­lij Wła­di­mi­rowcz Kro­pot­kin nie po­tra­fił so­bie te­go wy­tłu­ma­czyć. Pro­ste czyn­no­ści, jak pro­to­ko­ły sek­cji zwłok czy wy­ni­ki z la­bo­ra­to­rium kry­mi­na­li­sty­ki do­ty­czą­ce śla­dów zna­le­zio­nych na ubra­niu, z któ­ry­mi biu­ro­kra­tycz­na ma­chi­na wy­dzia­łu za­bójstw mo­skiew­skiej po­li­cji wcze­śniej szyb­ko so­bie ra­dzi­ła, obec­nie grzę­zły wśród nie­istot­nych szcze­gó­łów. Wie­dział o mo­ni­tach pol­skiej am­ba­sa­dy chcą­cej jak naj­szyb­ciej od­zy­skać cia­ło i za­brać do kra­ju, by tam god­nie je po­cho­wać, a bez­dusz­ny mo­loch nic so­bie z te­go nie ro­bił.

Kro­pot­kin uwa­żał się za do­bre­go śled­cze­go. Mo­że nie był bły­sko­tli­wy, lecz spraw­nie wią­zał fak­ty i do­wo­dy w ciąg przy­czy­no­wo-skut­ko­wy. Bez więk­szych pro­ble­mów po­tra­fił wska­zać mo­tyw, co pra­wie za­wsze do­pro­wa­dza­ło do mor­der­cy. Więk­szość ta­kich spraw roz­gry­wa­ła się w nie­wiel­kich śro­do­wi­skach, a spraw­ca­mi naj­czę­ściej oka­zy­wa­li się są­sie­dzi, ko­le­dzy z pra­cy lub naj­bliż­si. Po­ra­chun­ki o ka­sę, sprzecz­ki przy wó­dzie czy zszar­ga­ny ho­nor – w dzie­więć­dzie­się­ciu pro­cen­tach cho­dzi­ło wła­śnie o to.

Tym ra­zem by­ło ina­czej. Tu nic się nie kle­iło i nic do sie­bie nie pa­so­wa­ło. Pro­wa­dził wciąż to do­cho­dze­nie, bo nikt in­ny nie chciał się za nie za­brać. Ile­kroć zja­wiał się na ko­mi­sa­ria­cie przy Pskow­skiej, wi­dział współ­czu­ją­ce spoj­rze­nia ko­le­gów. Od­niósł wra­że­nie, że trak­tu­ją go jak za­dżu­mio­ne­go. W ran­kin­gach po­pu­lar­no­ści spadł o kil­ka szcze­bli. Jesz­cze tro­chę, a za­czną go omi­jać sze­ro­kim łu­kiem. Z po­cząt­ku my­ślał, że prze­kro­czył ja­kąś nie­wi­dzial­ną gra­ni­cę, ko­muś się na­ra­ził czy po­peł­nił to­wa­rzy­ską ga­fę. Mi­nę­ło pa­rę dni, za­nim się zo­rien­to­wał, o co cho­dzi. Wszyst­ko przez te­go cho­ler­ne­go tru­po­sza w le­sie.

Ko­lej­ną nie­po­ko­ją­cą rzecz od­krył przy­pad­kiem. Wła­śnie pro­wa­dził roz­mo­wę te­le­fo­nicz­ną z le­ka­rzem ma­ją­cym do­star­czyć ra­port z ana­li­zy skła­du krwi – bo tak so­bie po­my­ślał, że de­li­kwen­to­wi mo­gli coś do­sy­pać do pi­cia lub żar­cia, a w ogó­le war­to wie­dzieć, ile wy­pił na ban­kie­cie – i nim zdą­żył wci­snąć kla­wisz koń­czą­cy roz­mo­wę, usły­szał da­le­kie klik­nię­cie. W nor­mal­nych wa­run­kach nie zwró­cił­by na coś po­dob­ne­go uwa­gi, tyl­ko że w Ro­sji nie by­ło nor­mal­nych wa­run­ków. Tu pa­ra­no­ja cza­iła się za każ­dym ro­giem. Nie ule­ga­ło wąt­pli­wo­ści – był pod­słu­chi­wa­ny, i to przez swo­ich. Co praw­da za­wsze uwa­żał na wszyst­ko, co mó­wi, lecz od tej chwi­li mu­si pil­no­wać się szcze­gól­nie. Nie­wła­ści­wa uwa­ga i po nim. Za­pa­lił pa­pie­ro­sa i przyj­rzał się zdję­ciom zro­bio­nym przez tech­ni­ka. Od­bit­ki 20×30 cen­ty­me­trów, wy­ko­na­ne wy­so­kiej kla­sy sprzę­tem, uka­zy­wa­ły ma­sę de­ta­li. Zbli­że­nia i plan ogól­ny. Prze­rzu­cał je ko­lej­no, nie­kie­dy wra­ca­jąc do już obej­rza­nych. Czu­jąc zbli­ża­ją­ce się kich­nię­cie, odło­żył pa­pie­ro­sa do po­piel­nicz­ki. W sa­mą po­rę. Kro­pel­ki śli­ny po­le­cia­ły na mo­ni­tor kom­pu­te­ra. Niech to szlag tra­fi. Wy­grze­bał z kie­sze­ni chu­s­tecz­kę i prze­tarł ekran. Mu­siał prze­zię­bić się te­go desz­czo­we­go dnia, gdy po­je­cha­li do la­su obej­rzeć zwło­ki.

Wspo­mnie­nie po­ru­szy­ło ja­kąś stru­nę w je­go umy­śle. Szyb­ko wró­cił do zdjęć. Szcze­gó­ły nie by­ły waż­ne, uło­że­nie cia­ła też nie. Waż­ny był kon­tekst.

Po co ktoś za­dał so­bie ty­le tru­du? Rów­nie do­brze tru­pa moż­na wrzu­cić do ka­na­łu, za­cią­gnąć do piw­ni­cy lub na­wet po­zo­sta­wić na uli­cy. Py­ta­nie „kto?” by­ło naj­bar­dziej istot­ne. Jed­na oso­ba czy kil­ka? Mo­że któ­raś z pod­mo­skiew­skich grup prze­stęp­czych? Moż­li­we, choć ma­ło praw­do­po­dob­ne. Po co mie­li­by to ro­bić? Ta­kie sub­tel­no­ści w ich wy­ko­na­niu? Krwa­wa jat­ka to co in­ne­go. Szlach­tu­ją­ce się wza­jem­nie gan­gi nie prze­bie­ra­ły w środ­kach. W To­gliat­ti, gdzie pro­du­ko­wa­no ła­dy, w cią­gu pa­ru mie­się­cy zgi­nę­ło oko­ło pię­ciu­set gang­ste­rów. Pół ty­sią­ca! Ska­la nie­no­to­wa­na gdzie in­dziej. Nie­kie­dy ży­cie tra­cił też ktoś po­stron­ny. Czy tak by­ło i tym ra­zem?

Od­rzu­cił tę teo­rię, nim pa­pie­ros wy­pa­lił się do koń­ca.

Ist­niał je­den gang, któ­ry po­słu­gi­wał się ta­ki­mi me­to­da­mi. Gdy ka­pi­tan już to so­bie uzmy­sło­wił, po­czuł nie­przy­jem­ne swę­dze­nie po­mię­dzy ło­pat­ka­mi. Ow­szem, ist­niał i miał się do­sko­na­le. ■

Rozdział 3

Te­le­fon z MSZ wy­wró­cił do gó­ry no­ga­mi pla­ny na pią­tek. Przy­jął go z za­sko­cze­niem. W fir­mie ra­dzi­li so­bie nie z ta­ki­mi pro­ble­ma­mi, tym­cza­sem wszyst­ko sta­nę­ło na gło­wie. Na je­go gust wy­da­rze­nia to­czy­ły się za szyb­ko. Le­d­wie w ze­szłym ty­go­dniu do­wie­dział się o ist­nie­niu nie­ja­kie­go Mat­ta Ja­so­na Pu­la­skie­go, a dziś na­czel­nik jed­ne­go z de­par­ta­men­tów mi­ni­ster­stwa in­for­mu­je o je­go przy­lo­cie, i to za go­dzi­nę. Prze­cież pro­si­li tyl­ko o usta­le­nie, gdzie ta­ka oso­ba się znaj­du­je. O za­in­te­re­so­wa­niu Pu­la­skie­go Pol­ską na­wet nie chciał wie­dzieć. Po co ko­muś ta­kie­mu in­for­ma­cje, co dzie­je się nad Wi­słą? Nie by­li aż tak waż­ni, by zna­leźć się w cen­trum wy­da­rzeń. No chy­ba że ktoś na­gle po­sta­no­wi ob­ró­cić w gru­zy Pa­łac Kul­tu­ry i Na­uki, to wte­dy sę­py zle­cą się ze­wsząd.

Bart­czak pod­parł gło­wę i przyj­rzał się wszyst­kie­mu, co Oli­wia zna­la­zła na te­mat te­go fa­ce­ta. Praw­dę mó­wiąc, wie­dzie­li nie­wie­le. Naj­wy­żej pięć zdań wszyst­kie­go – gdzie się uro­dził i ja­ką szko­łę skoń­czył. O stu­diach nie by­ło mo­wy. Mo­że to i le­piej. Osta­tecz­nie szyb­ciej do­ga­da się z ja­kimś wsio­wym kmiot­kiem niż z kimś po uni­wer­sy­te­cie, choć to aku­rat nie sta­no­wi­ło re­gu­ły. Do­pie­ro gdy po­pro­sił Ad­ria­na o głęb­sze po­szpe­ra­nie w sie­ci, wy­szły ład­ne kwiat­ki.

Praw­dę mó­wiąc, ten Pu­la­ski w ogó­le mu się nie po­do­bał. Jak się oka­za­ło, od­szedł z ar­mii w at­mos­fe­rze skan­da­lu, mó­wi­ło się o oka­le­cza­niu prze­ciw­ni­ka. Ko­lej­ny sa­dy­sta z Abu Ghra­ib? I ktoś ta­ki ma re­pre­zen­to­wać rząd USA? Przy­naj­mniej nie po­wi­nien spra­wiać kło­po­tu. To je­dy­nie zwy­kły pod­ofi­cer, któ­re­go prze­ło­że­ni na chwi­lę spu­ści­li z oczu.

Się­gnął po słu­chaw­kę te­le­fo­nu i wy­stu­kał trzy­cy­fro­wy we­wnętrz­ny nu­mer.

– Tak – usły­szał za­spa­ny głos Szul­ca.

– Masz pięć mi­nut na do­pro­wa­dze­nie się do po­rząd­ku i zja­wie­nie u mnie.

– Oczy­wi­ście. – Te­raz głos brzmiał już wy­raź­niej.

– Za­bierz ze so­bą Oli­wię. Mam dla was ro­bo­tę.

Po­wi­nien nad­zo­ro­wać spra­wę Ko­strze­wy, a nie zaj­mo­wać się tym ty­pem. Do­cho­dze­nie od po­cząt­ku śli­ma­czy­ło się jak żad­ne. Co oni so­bie my­ślą w tej Mo­skwie? Jak do tej po­ry naj­lep­szym po­my­słem Bart­cza­ka by­ła pro­po­zy­cja wy­sła­nia na miej­sce ko­goś z ko­men­dy sto­łecz­nej lub CBŚ. Prze­ło­że­ni wy­ra­zi­li zgo­dę, wy­ty­po­wa­no od­po­wied­nią oso­bę, zło­żo­no proś­bę do za­stęp­cy am­ba­sa­do­ra i… I nic.

Na ra­zie nie chciał wy­snu­wać zbyt da­le­ko idą­cych wnio­sków, upły­nę­ło do­słow­nie czter­dzie­ści osiem go­dzin, ale już te­raz od­no­sił wra­że­nie, że spra­wa za­wi­sła w próż­ni.

Ode­zwał się in­ter­kom.

– Pa­ni Szcze­pań­ska i pan Szulc.

– Niech wej­dą.

Upił łyk zim­nej ka­wy i po­cze­kał, aż współ­pra­cow­ni­cy zaj­mą miej­sca. Kry­tycz­nie przyj­rzał się wor­ko­wa­tym spodniom dziew­czy­ny. Ob­ci­słe dżin­sy lub spód­nicz­ka zro­bi­ły­by na Ame­ry­ka­ni­nie lep­sze wra­że­nie. Naj­le­piej, jak przez te pa­rę dni po­sie­dzi w ho­te­lu. Nie, nie, by­le nie w ho­te­lu. Po­sia­da­li bez­piecz­ne miesz­ka­nie przy No­wym Świe­cie, aku­rat na ta­kie oka­zje. Oso­bi­ście nie spę­dził­by tam ani jed­nej go­dzi­ny, a to z po­wo­du za­in­sta­lo­wa­nych pod­słu­chów, ale ten cio­łek nie po­wi­nien się zo­rien­to­wać. Po­za tym w to­wa­rzy­stwie Szcze­pań­skiej nie bę­dzie sza­leć. Mu­zeum ta­kie­go nie za­in­te­re­su­je, już bar­dziej ja­kiś dan­cing. Niech tyl­ko trzy­ma się z da­le­ka.

– Za pół­to­rej go­dzi­ny na lot­ni­sku Cho­pi­na wy­lą­du­je sa­mo­lot z pa­nem Pu­la­skim na po­kła­dzie. – Splótł dło­nie na wy­so­ko­ści ust, a kciu­ka­mi pod­parł bro­dę. – Ma­cie go prze­jąć i przy­wieźć tu­taj.

– Jak wy­glą­da?

– Nie­ste­ty, nie dys­po­nu­je­my żad­nym zdję­ciem – po­wie­dział przez za­ci­śnię­te zę­by. – Po tym, co zna­lazł Ad­rian, spo­dzie­wał­bym się ko­goś w ro­dza­ju Mic­keya Ro­ur­ke.

– Kow­boj­ki i dzia­ry od stóp do gło­wy. – Szulc pod­ła­pał kpi­nę prze­ło­żo­ne­go.

– Wła­śnie.

– Co po­tem?

– Jak mó­wi­łem, do­star­czy­cie go tu­taj.

– Czy to ko­niecz­ne?

– Po­ga­dam z nim. Niech wie, że ro­bi­my wszyst­ko, co w na­szej mo­cy. Jak już z nim skoń­czę, od­sta­wi­cie go do punk­tu na No­wym Świe­cie. Chcę wie­dzieć, co ro­bi i z kim ewen­tu­al­nie się spo­ty­ka. W ra­zie ko­niecz­no­ści do­bie­rze­cie so­bie lu­dzi z wy­dzia­łu ope­ra­cyj­ne­go, choć oso­bi­ście uwa­żam, że le­piej bę­dzie, jak zaj­miesz się nim sa­ma.

W sen­nych oczach Szcze­pań­skiej doj­rzał błysk za­in­te­re­so­wa­nia.

– No wiesz, sze­fie – prych­nę­ła.

– Oszczędź mi tych sztu­czek.

– Prze­cież nie jest po­dej­rza­ny.

– Nie, to praw­da, ale nie chcę, by ktoś ta­ki szwen­dał się po War­sza­wie. Kto wie, co mu strze­li do łba. To psy­chol, a mo­że i zbo­cze­niec.

– Czy­li każ­dy psy­chol to…

– Nie łap mnie za sło­wa. – Po­gro­ził pal­cem. – A te­raz do ro­bo­ty.

* * *

Po pa­ru go­dzi­nach spę­dzo­nych w kla­sie eko­no­micz­nej – rząd za­fun­do­wał bi­let, lecz na eks­tra­wa­gan­cję nie by­ło co li­czyć – Mat­ta roz­bo­la­ły ko­la­na, a ca­łe cia­ło mu ze­sztyw­nia­ło. Raz od­był spa­cer do to­a­le­ty. Zdą­żył się przy­zwy­cza­ić do więk­szych nie­wy­gód. Przez la­ta służ­by spę­dził w po­wie­trzu ty­le go­dzin, co prze­cięt­ny pi­lot li­nii lot­ni­czych.

Tro­chę czy­tał. Wziął „Port lot­ni­czy” Ar­thu­ra Ha­ileya, ale za dru­gim ra­zem in­try­ga już tak nie wcią­ga­ła, więc tro­chę też się zdrzem­nął. Gdy już bo­eing 787 LOT-u przy­siadł na pa­sie, przy­jął to z ulgą.

Po­cze­kał, aż więk­szość pa­sa­że­rów znik­nie w wyj­ściu, i sam skie­ro­wał się do rę­ka­wa. Od­pra­wę cel­ną i pasz­por­to­wą prze­szedł dość szyb­ko. Nie mu­siał być by­strza­kiem, by wie­dzieć, że na nie­go cze­ka­ją – fa­cet po trzy­dzie­st­ce oraz blon­dyn­ka o pięk­nych sza­rych oczach, za to w bez­kształt­nych zie­lon­ka­wych bo­jów­kach pa­su­ją­cych do po­lo­we­go mun­du­ru. Gdy pod­szedł bli­żej, dys­kret­nie wy­ję­li le­gi­ty­ma­cje. Rzu­cił okiem. Pa­pie­ry agen­cji fe­de­ral­nych roz­po­zna­wał bez pro­ble­mu, lecz Agen­cja Bez­pie­czeń­stwa We­wnętrz­ne­go nic mu nie mó­wi­ła. Uznał ich za przed­sta­wi­cie­li tu­tej­szej taj­nej po­li­cji. Póź­niej to spraw­dzi.

– Jak po­dróż? – za­py­tał ele­gan­cik po an­giel­sku.

– Uj­dzie – od­po­wie­dział po pol­sku z wy­raź­nym ob­cym ak­cen­tem.

Wy­mie­ni­li mię­dzy so­bą za­sko­czo­ne spoj­rze­nia.

– Jest pan go­ściem na­sze­go rzą­du. Po­rucz­nik Szulc – przed­sta­wił się ten o wy­glą­dzie pra­cow­ni­ka mię­dzy­na­ro­do­wej kor­po­ra­cji. – Cho­rą­ży Szcze­pań­ska. – Wska­zał na dziew­czy­nę. – Pro­szę z na­mi.

Sre­brzy­sta te­re­nów­ka Kia sta­ła za­par­ko­wa­na przed ter­mi­na­lem. Za­ła­do­wa­li się do środ­ka. Funk­cjo­na­riu­sze z przo­du, Matt z ty­łu. Po­dróż­ną tor­bę, któ­ra sta­no­wi­ła ca­ły je­go ba­gaż, po­ło­żył na sie­dze­niu obok.

Par­ka przed nim wy­mie­nia­ła tyl­ko zdaw­ko­we uwa­gi, w ro­dza­ju: „Uwa­żaj z le­wej” oraz „Pa­mię­tasz o imie­ni­nach Gra­ży­ny?”, „Któ­ra to?”, „Ta z księ­go­wo­ści”, „Nie znam”, „Le­piej po­znaj, ma cho­dy u sta­re­go”.

Mia­sto za szy­bą wy­da­wa­ło się brud­ne i ni­ja­kie. Mo­że to wi­na po­chmur­ne­go nie­ba, a mo­że na­sta­wie­nia. Od­ci­na­ją­ce się na tle ho­ry­zon­tu wy­so­ko­ściow­ce ro­bi­ły ża­ło­sne wra­że­nie, tak jak­by ar­chi­tek­ci nie po­tra­fi­li się zde­cy­do­wać, co wła­ści­wie chcą bu­do­wać. Pa­rę no­wych biu­row­ców wśród sza­ro-be­to­no­wych blo­ków miesz­kal­nych. Kosz­mar. Na do­da­tek co rusz grzęź­li w kor­kach. Nie­któ­re uli­ce prze­ry­to gi­gan­tycz­nym płu­giem. Zda­je się, że miej­sco­wi za­fun­do­wa­li so­bie me­tro. Le­piej póź­no niż wca­le.

– Prze­pra­sza­my za utrud­nie­nia – po­wie­dzia­ła dziew­czy­na.

Prze­cież to nie jej wi­na.

– Mnie to nie prze­szka­dza.

– A nam ow­szem – ode­zwał się ele­gan­cik. – To już ko­lej­ny rok ta­kie­go ba­ła­ga­nu.

– Zmień­cie bur­mi­strza.

Krót­kie „eee…” wy­raź­nie wska­zy­wa­ło, że nie tra­fił z su­ge­stią.

Po pa­ru mi­nu­tach klu­cze­nia uli­ca­mi w koń­cu przy­śpie­szy­li, ja­dąc sla­lo­mem po­mię­dzy wol­niej po­ru­sza­ją­cy­mi się po­jaz­da­mi. Szulc miał się za do­bre­go kie­row­cę i po­czuł, że w koń­cu ma oka­zję się wy­ka­zać. Po­chy­liw­szy się w przód, krę­cił gło­wą na pra­wo i le­wo, by kon­tro­lo­wać ruch na skrzy­żo­wa­niach i nie prze­oczyć żad­nej oka­zji. Gaz i przy­śpie­sze­nie wci­ska ich w fo­tel. Ha­mu­lec – i za­wi­sa­ją na pa­sach. Raz o ma­ło nie roz­je­cha­li ko­bie­ty z dziec­kiem. Szyb­ki skręt w ostat­nim mo­men­cie uchro­nił ich od ka­ta­stro­fy. Sa­ma by­ła so­bie win­na. Po co głu­pia kro­wa się pcha­ła?

Z czymś po­dob­nym Mattt nie ze­tknął się na­wet w Bag­da­dzie. Czyż­by tu też prze­bie­ga­ła stre­fa woj­ny, a oni gna­li do zie­lo­nej zo­ny?

Przed bra­mę na Ra­ko­wiec­kiej za­je­cha­li z fa­so­nem. Po­to­czy­li się ostat­nie kil­ka­na­ście me­trów pod głów­ne wej­ście i sta­nę­li.

– Od­sta­wię wóz, Oli­wia pa­na za­pro­wa­dzi.

Po­dzię­ko­wał ski­nie­niem gło­wy, wy­siadł i za­brał ba­gaż.

Por­tier­nię na do­le mi­nę­li, nie za­trzy­mu­jąc się. Naj­wy­raź­niej wy­star­cza­ła sa­ma obec­ność dziew­czy­ny. Da­lej sze­ro­ki­mi scho­da­mi do gó­ry, w pra­wo i ko­ry­ta­rzem łącz­ni­ka. Mi­ja­li za­ję­tych swo­imi spra­wa­mi urzęd­ni­ków, ma­ło kto zwra­cał na nich uwa­gę.

– Pro­szę.

Ano­ni­mo­we drzwi pro­wa­dzi­ły do rów­nie ano­ni­mo­we­go se­kre­ta­ria­tu, w tym mo­men­cie aku­rat pu­ste­go. Zna­leź­li się przed ga­bi­ne­tem Bart­cza­ka.

– Pan wej­dzie, szef cze­ka.

Pro­sto z lot­ni­ska do sie­dzi­by taj­nej po­li­cji. Chy­ba otarł się o ży­cio­wy re­kord.

Zwa­li­sty fa­cet po dru­giej stro­nie biur­ka po­de­rwał się z fo­te­la i z wy­cią­gnię­tą rę­ką skie­ro­wał ku Mat­to­wi.

– Wie­le o pa­nu sły­sza­łem. – Twarz ofi­ce­ra roz­ja­śnił smut­ny uśmiech. – Tak mi przy­kro z po­wo­du pań­skie­go, pań­skie­go…

– Kie­dy po­grzeb?

– No, z tym aku­rat ma­my pro­blem. – Bart­czak po­dra­pał się po no­sie. – Matt to skrót?

– Od Ma­te­usza.

– O, pro­szę.

– Je­den z ewan­ge­li­stów. – Pu­la­ski usiadł na wska­za­nym miej­scu nie­da­le­ko okna, pod pal­mą z sze­ro­ki­mi li­ść­mi, przy nie­wiel­kim sto­li­ku. Obok przy­siadł pod­puł­kow­nik.

– Jak wspo­mnia­łem, jest z tym kło­pot, gdyż wła­dze Fe­de­ra­cji Ro­syj­skiej nie ode­sła­ły jesz­cze cia­ła. Mia­ły to zro­bić we wto­rek, póź­niej mó­wi­ły o czwart­ku, obec­nie prze­su­nę­ły ter­min na po­nie­dzia­łek. Pro­szę zro­zu­mieć na­szą sy­tu­ację. Nie­wie­le mo­że­my zro­bić. Od po­cząt­ku do koń­ca je­ste­śmy zda­ni na ich… do­brą wo­lę.

– Jak wi­dzę, tej do­brej wo­li jest nie­wie­le.

– Nie na­le­ży oce­niać Ro­sjan zbyt su­ro­wo. Pew­ne rze­czy wy­ni­ka­ją z na­ro­do­wej men­tal­no­ści. Jak zo­sta­łem za­pew­nio­ny, do­cho­dze­niem zaj­mu­ją się naj­lep­si lu­dzie.

– Za­pew­ne po­dzie­li­li się wy­ni­ka­mi śledz­twa?

– No, aku­rat nie. – Na­czel­nik wy­dzia­łu zro­bił zbo­la­łą mi­nę. – Głę­bo­ko wie­rzę w do­brą wo­lę na­szych wschod­nich part­ne­rów, nie­mniej tam wszyst­ko to­czy się tro­chę in­nym try­bem.

Je­śli mu za­le­ża­ło, po­tra­fił zro­bić do­bre wra­że­nie. Szczyp­ta współ­czu­cia tu, tro­chę życz­li­wo­ści tam, dzia­ła­my, współ­pra­cu­je­my, sta­ra­my się. Na zde­cy­do­wa­ną więk­szość słu­cha­czy to dzia­ła­ło, lecz im dłu­żej przy­glą­dał się Pu­la­skie­mu, tym bar­dziej był prze­ko­na­ny, że nie po­tra­fi go roz­gryźć. Do tej po­ry Bart­cza­ko­wi wy­star­cza­ła mi­nu­ta i po­tra­fił okre­ślić, co sie­dzi w da­nym czło­wie­ku. No, cza­sem po­trze­bo­wał dwóch mi­nut, ale nie wię­cej. Po tym jan­ke­sie je­go sta­ra­nia spły­wa­ły jak wo­da po kacz­ce. Czar­ne oczy prze­wier­ca­ły go na wy­lot, a z ob­li­cza nie po­tra­fił nic wy­czy­tać. Jak na by­łe­go woj­sko­we­go no­sił dość dłu­gie wło­sy ukła­da­ją­ce się na bok i do ty­łu. Ile on w koń­cu miał lat? Ja­kieś trzy­dzie­ści sześć, przy­po­mniał so­bie szyb­ko. W ta­kim ra­zie wy­glą­dał sta­rzej, niż wy­ni­ka­ło z me­try­ki. I na pew­no nie cha­dzał na so­la­rium, tyl­ko je­go skó­ra by­ła o ton ciem­niej­sza niż prze­cięt­ne­go bia­łe­go oby­wa­te­la. Gdy­by nic o nim nie wie­dział, po­my­ślał­by, że to Cy­gan lub Tu­rek. Cho­ler­ny in­dia­niec. Brak kol­czy­ka w uchu ła­two mógł nad­ro­bić przy pierw­szej wi­zy­cie u ju­bi­le­ra. No­sił fla­ne­lo­wą ko­szu­lę i wy­świech­ta­ną skó­rza­ną kurt­kę, ale Bart­czak gło­wę by dał, że przed­ra­mio­na po­kry­wa­ją ta­tu­aże, pa­miąt­ki z ar­mii po­zo­sta­ją­ce na ca­łe ży­cie. Na ba­bach pew­nie ro­bił wra­że­nie, ale nie z nim te nu­me­ry.

– Mo­ja pro­po­zy­cja jest na­stę­pu­ją­ca: przez na­stęp­ne pa­rę dni za­opie­ku­je­my się pa­nem. Pro­szę się nie czuć skrę­po­wa­nym. Oko­licz­no­ści nie są ła­twe. Ja to ro­zu­miem, pan rów­nież po­wi­nien. Bez­czyn­ność to naj­gor­sze, co mo­że nas spo­tkać.

– Je­że­li to nie kło­pot, pro­sił­bym o wgląd w ak­ta spra­wy – pa­dła za­ska­ku­ją­ca pro­po­zy­cja.

– W za­sa­dzie… ta­kich rze­czy nie prak­ty­ku­je­my… – za­strzegł szyb­ko pod­puł­kow­nik. – Ale dla pa­na je­ste­śmy w sta­nie uczy­nić wy­ją­tek.

– Jak mi mi­ło. – Od­po­wiedź Pu­la­skie­go za­chrzę­ści­ła jak pia­sek w try­bach.

– Ju­tro nie pra­cu­je­my – za­sta­no­wił się Bart­czak. – Mo­że za dwa dni?

– Je­że­li to nie pro­blem, wo­lał­bym…

– Taj­nych ma­te­ria­łów stąd nie wy­no­si­my.

– Mo­że raz po­zwo­li­cie so­bie na pre­ce­dens.

– Nie­zły z pa­na ne­go­cja­tor.

– Ja po pro­stu nie chcę tra­cić cza­su.

– Do­brze, za­sta­nów­my się. Jest moż­li­wość wy­po­ży­cze­nia akt, lecz wszyst­ko pod na­szą kon­tro­lą. Po­pro­szę po­rucz­ni­ka Szul­ca. Nie? Ro­zu­miem. No do­brze, cho­rą­ży Szcze­pań­ska do­star­czy wszyst­ko, co ma­my, do miesz­ka­nia, ja­kie pa­nu zor­ga­ni­zo­wa­li­śmy.

– Bę­dę zo­bo­wią­za­ny.

– My nie ma­my nic do ukry­cia. Niech się bo­ją ci, któ­rzy na­bro­ili.

* * *

Miesz­ka­nie na No­wym Świe­cie, na pię­trze blo­ku nie­da­le­ko ko­ścio­ła Świę­te­go Krzy­ża wy­glą­da­ło we­dług Mat­ta jak prze­ła­do­wa­ne bi­be­lo­ta­mi lo­kum ja­kiejś sta­rusz­ki. W du­żym po­ko­ju kró­lo­wa­ła me­blo­ścian­ka i re­gał z książ­ka­mi.

Prze­je­chał pal­cem po pół­kach. Ostat­ni raz sprzą­ta­no tu chy­ba na świę­ta. Otwo­rzył okno, przez któ­re mo­men­tal­nie do środ­ka wdarł się ha­łas uli­cy. Mi­mo wszyst­ko tak le­piej. Prze­szedł do kuch­ni i otwo­rzył za­wór z wo­dą, umył rę­ce i ro­zej­rzał się za ręcz­ni­kiem. Te­go ele­men­tu wy­po­sa­że­nia aku­rat nie doj­rzał. W koń­cu strzep­nął kro­ple na pod­ło­gę, a dło­nie wy­tarł o spodnie.

Ko­lej­ną go­dzi­nę za­ję­ło mu do­pro­wa­dza­nie wszyst­kie­go do po­rząd­ku. Sko­ro ma tu spę­dzić pa­rę dni, to przy­naj­mniej w znoś­nych wa­run­kach. Przy oka­zji od­krył coś, cze­go od­kryć nie po­wi­nien. Na wszel­ki wy­pa­dek ni­cze­go nie ru­szał. Le­piej niech my­ślą, że wszyst­ko funk­cjo­nu­je po sta­re­mu.

Nim skoń­czył na do­bre, usły­szał dzwo­nek. Po­szedł otwo­rzyć.

– Moż­na?

Szcze­pań­ska zdą­ży­ła się prze­brać. To, co wcze­śniej na so­bie mia­ła, zu­peł­nie do niej nie pa­so­wa­ło. Tym ra­zem, pa­ra­du­jąc w wą­skich błę­kit­nych spodniach pod­kre­śla­ją­cych dłu­gość nóg, pre­zen­to­wa­ła się znacz­nie atrak­cyj­niej.

– Po­mo­żesz mi?

Ode­brał od niej pa­rę re­kla­mó­wek z za­ku­pa­mi i od­stą­pił w głąb ko­ry­ta­rza, by prze­pu­ścić ją przo­dem. No­gą za­trza­snął drzwi i po­szedł za nią.

– Hm, wi­dzę, że za­czą­łeś się urzą­dzać. – Zaj­rza­ła do sa­lo­nu i skie­ro­wa­ła się do kuch­ni. – Nie wie­dzia­łam, co kon­kret­nie lu­bisz.

– Nie je­stem wy­bred­ny. – Po­sta­wił fo­lio­we pa­kun­ki na bla­cie, a ona za­czę­ła z nich wy­cią­gać róż­ne da­nia na wy­nos. Sma­ko­wi­ty za­pach uniósł się w po­wie­trzu.

– A to na de­ser. – Wrę­czy­ła Mat­to­wi tecz­kę, któ­rą do tej po­ry trzy­ma­ła pod pa­chą. – I to. – Sze­ścio­pak zna­lazł się na sto­le obok je­dze­nia.

– Prze­wi­dzia­łaś wszyst­ko.

– Tak mnie wy­szko­li­li – od­par­ła za­czep­nie. – Po­daj szklan­ki, chy­ba że wo­lisz pić z pusz­ki?

– Ra­czej nie. – Usie­dli, a on na­lał pi­wa do na­czyń. Upi­li po ły­ku i za­bra­li się za je­dze­nie.

– Je­że­li cho­dzi o Ra­fa­ła, to du­żo te­go nie ma – po­wie­dzia­ła, gdy na­sy­ci­ła pierw­szy głód. – Wie­dzia­łeś, że ktoś ta­ki ist­nie­je?

– Oj­ciec nie był zbyt wy­lew­ny – mruk­nął z usta­mi peł­ny­mi ma­ka­ro­nu w so­sie so­jo­wym. – A ja ni­g­dy nie py­ta­łem. Wszyst­ko, co ro­bił wcze­śniej, ma­ło mnie in­te­re­so­wa­ło.

– Ję­zy­ka cię na­uczył.

– To chy­ba je­dy­na rzecz, ja­ką zro­bił – od­po­wie­dział z odro­bi­ną go­ry­czy.

– Nie był do­bry? – Unio­sła brwi do gó­ry.

– Mo­im zda­niem ża­ło­wał wy­jaz­du.

– No, Pol­ska nie by­ła wte­dy ra­jem na zie­mi. – Po­grze­ba­ła wi­del­cem wśród resz­tek na dnie. – Choć znaj­dą się i ta­cy, co po­wie­dzą ina­czej.

– Mo­że dla­te­go, że by­li mło­dzi. – Matt wy­tarł usta ser­wet­ką.

– I głu­pi – wy­pa­li­ła.

– Nie ob­raź się, ale ten pro­blem cie­bie ra­czej nie do­ty­czy. – Otwo­rzył ko­lej­ne pi­wo i roz­lał do szkla­nek. Je­śli chce go na­cią­gnąć na zwie­rze­nia, mu­si się bar­dziej po­sta­rać.

– W tym kra­ju zbyt wie­le spraw za­mie­cio­no pod dy­wan.

– Nie tyl­ko w tym. – W koń­cu się­gnął po tecz­kę i otwo­rzył na pierw­szej stro­nie. Mil­cza­ła, gdy prze­glą­dał ży­cio­rys i po­da­nie o przy­ję­cie do pra­cy. Ze zdję­cia spo­glą­dał sym­pa­tycz­ny mło­dzie­niec nie­ska­la­ny kom­pro­mi­sa­mi. Czy ko­lej­ne la­ta przy­nio­sły­by roz­cza­ro­wa­nie? Nikt te­go nie wie­dział i już się nie do­wie. Nim zdą­żył za­bły­snąć, zo­stał spro­wa­dzo­ny na zie­mię, a wła­ści­wie pod nią.

Da­lej ja­kaś ana­li­za, kil­ka stron wy­kre­sów i ta­bel, opi­nia z pla­ców­ki w Pra­dze, gdzie sta­wiał pierw­sze kro­ki, oce­na pra­cow­ni­ka do­ko­na­na przez służ­bę kontr­wy­wia­du i to w za­sa­dzie wszyst­ko.

– Wi­dzia­łaś? – za­py­tał, wy­cią­ga­jąc ak­ta w jej kie­run­ku.

– Znam to pra­wie na pa­mięć.

– Po­zwól, że za­py­tam wprost: pro­wa­dzi­cie śledz­two, a wszyst­ko, co osią­gnę­li­ście, spro­wa­dza się do tych pa­ru pa­pier­ków?

– Uści­ślij­my: to nie my pro­wa­dzi­my do­cho­dze­nie, tyl­ko Ro­sja­nie. Oni de­cy­du­ją, co prze­ka­zać, a co zo­sta­wić na ja­kąś nie­prze­wi­dzia­ną oko­licz­ność.

– Nie­prze­wi­dzia­ną?

– Pew­ne rze­czy moż­na wy­ko­rzy­stać w przy­szło­ści.

– Ra­fał nic kom­plet­nie nie zna­czył. Prze­ce­nia­cie go.

– Pra­co­wał w dy­plo­ma­cji – nie ustę­po­wa­ła.

– I co z te­go? Przez cie­bie prze­ma­wia pra­cow­nik taj­nych służb, a to pro­wa­dzi do pa­ra­noi.

– A jak ty my­ślisz?

– Ja? – Pod­parł bro­dę. – Jest to dla nich ta­ki sam smród, jak i dla was.

– Wy­bacz, ja tak nie uwa­żam. – Oli­wia wy­glą­da­ła na na­dą­sa­ną. – Tak mię­dzy na­mi, spo­dzie­wa­łam się po to­bie więk­sze­go za­an­ga­żo­wa­nia. W koń­cu nie mu­sia­łeś przy­jeż­dżać.

– Czę­sto nie ma­my wy­bo­ru.

Po raz pierw­szy po­wie­dział czy­stą praw­dę. On fak­tycz­nie nie miał wy­bo­ru. Za­sta­na­wiał się nad tym od sa­me­go po­cząt­ku, wła­ści­wie od pierw­szej mi­nu­ty roz­mo­wy ze Smi­them. Wszyst­ko za­ła­twio­no po­nad je­go gło­wą. Jedź i zrób. Tyl­ko du­reń mógł­by po­my­śleć, że cho­dzi o tę te­czusz­kę, któ­rą Bart­czak ła­ska­wie zgo­dził się udo­stęp­nić. Je­śli znaj­do­wa­ły się w niej istot­ne in­for­ma­cje, zo­sta­ły skrzęt­nie usu­nię­te. Po­zo­sta­ły sa­me pier­do­ły. Sko­ro ta ca­ła ABW pod­rzu­ci­ła ta­ki ochłap, to mu­sia­ła mieć w tym ja­kiś cel. Nikt nie lu­bi dzie­lić się in­for­ma­cja­mi, kie­dy nie ma w tym in­te­re­su.

– Mo­gę je za­trzy­mać?

– Nie – od­par­ła su­cho.

Od nie­chce­nia za­czął prze­glą­dać wszyst­ko od po­cząt­ku. Tym ra­zem zwra­cał uwa­gę na ad­re­sy i da­ty. Jesz­cze nie zde­cy­do­wał, co zro­bi, ale śmierć chło­pa­ka na­pa­wa­ła go mie­sza­ny­mi uczu­cia­mi. Wąt­pił, czy mo­gli­by się za­przy­jaź­nić, lecz nie o to cho­dzi­ło. Przez ca­łe ży­cie Ko­strze­wa nie na­dep­nął ni­ko­mu na od­cisk, aż na­gle zo­stał roz­je­cha­ny przez wa­lec. O ca­łym zda­rze­niu pew­nie ni­g­dy by się nie do­wie­dział, gdy­by nie roz­mo­wa ze Smi­them. Cze­mu ten drań uparł się, że­by go wy­słać do Pol­ski? I czy na pew­no klu­czo­wym ele­men­tem w tej ukła­dan­ce jest Ko­strze­wa? Być mo­że obe­rwał przez przy­pa­dek lub ja­ko świa­dek ja­kie­goś kon­flik­tu? Ta­kie roz­wią­za­nie wy­da­wa­ło się Mat­to­wi naj­roz­sąd­niej­sze. Oczy­wi­ście, na­le­ża­ło zna­leźć spraw­ców, kim­kol­wiek by­li. Zna­leźć i uka­rać, choć do re­ali­za­cji dru­gie­go eta­pu nie­ko­niecz­nie ist­niał od­po­wied­ni kli­mat.

W koń­cu ode­tchnął i odło­żył pa­pie­ry.

– Wiesz, co mi przy­szło do gło­wy? – po­wie­dzia­ła, przy­glą­da­jąc się okład­kom.

– Słu­cham?

– Mo­że on wca­le nie był ta­ki nie­win­ny, jak nam się wy­da­je.

– Masz ja­kieś do­wo­dy na po­par­cie tej teo­rii?

– To zwy­kłe gdy­ba­nie.

– Mów da­lej – za­chę­cił.

– Sam po­myśl. – Szcze­pań­ska za­pa­li­ła się do po­my­słu. – Mło­dy, przy­stoj­ny, bez zo­bo­wią­zań. Ide­al­ny kan­dy­dat do wer­bun­ku.

– Bo ja wiem?

– Mo­że nie jest kimś wy­so­ko po­sta­wio­nym, lecz z cza­sem awan­su­je.

– I sprząt­nę­li go tak po pro­stu? Znu­dził się im, a mo­że prze­stał być po­trzeb­ny? Zu­peł­nie bez sen­su. Prze­cież to in­we­sty­cja, na­le­ży dmu­chać i chu­chać, a na pew­no przy­nie­sie owo­ce.

– Mo­że się po­sta­wił – za­su­ge­ro­wa­ła.

– Ten wa­riant też nie przej­dzie. Jak już się zde­cy­do­wał zmie­nić front, wie­dział, co ro­bi. Nie pstryk­niesz pal­ca­mi i nie po­wiesz: ko­niec, pa­no­wie. Faj­nie by­ło, ale da­lej na mnie nie licz­cie.

– No chy­ba że…

– Ni­by co, po­dwój­ny agent? – Skrzy­wił się nie­znacz­nie. – Wa­sza agen­cja nic o tym nie wie.

– Są in­ne struk­tu­ry.

– Ty znasz się na tym naj­le­piej.

Nie miał po­ję­cia, w ja­kim kie­run­ku zmie­rza ta roz­mo­wa. Wy­glą­da­ło, jak­by na si­łę chcia­ła udo­wod­nić ja­kieś twier­dze­nie, ale ko­lej­ne hi­po­te­zy wy­cią­ga­ła jak ma­gik kró­li­ki z cy­lin­dra.

– Po­mię­dzy agen­cja­mi ist­nie­je kon­ku­ren­cja. In­for­ma­cja to wła­dza, prze­cież o tym wiesz.

Ile oni tu­taj mo­gli mieć tych agen­cji? Pięć, sześć. W Sta­nach sam gu­bił się w ich gąsz­czu. Cza­sa­mi wy­da­wa­ło się, że agent sie­dzi na agen­cie. Wy­wiad ar­mii, flo­ty i lot­nic­twa. Ma­ri­nes też po­trze­bo­wa­li ro­ze­zna­nia. Służb cy­wil­nych to już w ogó­le bez li­ku. Od tych wszyst­kich trzy­li­te­ro­wych ko­dów do­sta­wał kręć­ka – a każ­dy taj­ny i nie­po­wta­rzal­ny.

– I we­dług cie­bie Ra­fa­ła rąb­nę­li… twoi, zrzu­ca­jąc wi­nę na KGB.

– Nie moi – żach­nę­ła się. – I nie KGB, tyl­ko Fe­de­ral­ną Służ­bę Bez­pie­czeń­stwa.

– Dla mnie bez róż­ni­cy. – Wzru­szył ra­mio­na­mi.

– Ni­by tak, ale – jak mó­wią – w szcze­gó­łach tkwi dia­beł.

– Pew­nie masz ra­cję. – Się­gnął po ko­lej­ną pusz­kę.

– Ja dzię­ku­ję. Bę­dę się zbie­rać. – Wsta­ła i za­bra­ła tecz­kę. – Masz na ju­tro ja­kieś pla­ny?

– Ra­czej nie. Pew­nie ro­zej­rzę się tu i tam.

– Je­że­li bę­dziesz się nu­dził, daj znać. Tu masz nu­mer.

Wziął od niej wi­zy­tów­kę i scho­wał do port­fe­la.

– Jak się zgu­bię, na pew­no się ode­zwę.

– Trzy­mam za sło­wo.

Od­pro­wa­dził dziew­czy­nę do drzwi i prze­krę­cił za nią za­mek. Sprzą­ta­niem ba­ła­ga­nu w kuch­ni nie za­wra­cał so­bie gło­wy. Ju­tro też jest dzień.

* * *

Obu­dził się oko­ło szó­stej ra­no. Na­wy­ki dzia­ła­ły na­wet w cy­wi­lu. Wszyst­ko, co po­zo­sta­ło po wczo­raj­szej ko­la­cji, wrzu­cił do czar­ne­go wor­ka, któ­ry zna­lazł w szu­fla­dzie kre­den­su. Fo­lia spu­chła od nad­mia­ru tek­tu­ro­wych pu­de­łek i kar­to­ni­ków. Na wierzch po­szły alu­mi­nio­we opa­ko­wa­nia po pły­nach. Ubrał się i ze śmie­cia­mi w rę­ce ru­szył po scho­dach na dół.