Surogatka

Tytuł oryginału: The Surrogate

Copyright © by Louise Jensen, 2017

Copyright for the Polish edition © by Burda Publishing Polska Sp. z o.o., 2018

02-674 Warszawa, ul. Marynarska 15

Dział handlowy: tel. 22 360 38 42

Sprzedaż wysyłkowa: tel. 22 360 37 77

Redaktor prowadzący: Marcin Kicki

Tłumaczenie: Aga Zano

Redakcja: Olga Gorczyca-Popławska

Korekta: Marzena Kłos, Magdalena Szroeder

Skład i łamanie: Beata Rukat/Katka

Redakcja techniczna: Mariusz Teler

Projekt okładki: Henry Steadman

Opracowanie graficzne okładki: Paweł Panczakiewicz/ PANCZAKIEWICZ ART.DESIGN

Zdjęcie na okładce: Henry Steadman/Getty Images

ISBN: 978-83-8053-345-5

Wszelkie prawa zastrzeżone. Reprodukowanie, kopiowanie w urządzeniach przetwarzania danych, odtwarzanie w jakiejkolwiek formie oraz wykorzystywanie w wystąpieniach publicznych – również częściowe – tylko za wyłącznym zezwoleniem właściciela praw autorskich.

www.burdaksiazki.pl

Skład wersji elektronicznej:

konwersja.virtualo.pl

Mojej siostrze Karen Appleby  – najsilniejszej kobiecie, jaką znam

Ukłujcie nas – czyż nie będziemy krwawić?

Połaskoczcie – czyż nie będziemy chichotać?

Otrujcie – czyż nie umrzemy?

A gdy nas skrzywdzicie – czyż nie będziemy szukać pomsty?

William Shakespeare, Kupiec wenecki, przeł. Stanisław Barańczak

Później

Wszędzie wokół powoli wzbiera panika; przerażenie wisi w powietrzu jak gęsty dym.

– Taka miła para. Myśli pan, że wszystko z nimi w porządku? – pyta kobieta.

Pośpiech karetek wciśniętych w cichy zaułek, błysk kogutów radiowozów, niebiesko-biała taśma policyjna rozciągnięta wokół posesji – wszystko to wskazuje dość jednoznacznie, że nic nie jest w porządku. Kobieta obejmuje się ramionami, jakby marzła, choć jest przecież wyjątkowo ciepły maj. Płatki kwiatów wiśni tańczą wokół jej kostek jak konfetti, ale mieszkańcy tego domu nie mają czego świętować. Tragedia zaczyna już wsiąkać w ściany z czerwonej cegły.

Głos jej drży, kiedy mówi do mikrofonu. Ledwo ją słychać przy buczeniu silników i trzaskaniu drzwi vana. Właśnie przyjechała załoga konkurencyjnej stacji, techniczni z hałasem rozkładają stojak i montują kamerę. Dziennikarz podsuwa mikrofon bliżej ust kobiety.

Ona zakłada sobie rude włosy za uszy; podnosi głowę. Oczy ma pełne łez. Wspaniale, telewizja to kocha.

– Nikt by się nie spodziewał… Nie tutaj. To porządna okolica.

Po twarzy reportera prześlizguje się zniesmaczenie, ale mężczyzna prędko przerabia to na idealną wypadkową szoku i współczucia. W końcu odbębnił trzy lata na kursie aktorskim.

Ciągnie za węzeł krawata, próbując rozluźnić nieco ucisk pod szyją. Czeka, aż kobieta skończy głośno smarkać w chusteczkę. Ten zaduch jest nie do zniesienia; rozżarzone słońce rzuca długie cienie. Spod pach reportera rozchodzi się kwaśny odór potu przemieszany ze słodkim zapachem świeżo skoszonej trawy. To połączenie przyprawia go o mdłości, lepi mu się do gardła.

Nie może się doczekać, aż wróci do domu i otworzy zimne piwo. Przebierze się w krótkie spodenki, takie jakie ma na sobie listonosz, który siedzi teraz na krawężniku z głową między kolanami. Ciekawe, czy to on ich znalazł. Ludzie się wkurzą, gdy nie dostaną dziś poczty. „Lokalny kryzys pocztowy!” – zwykle właśnie takie historyjki przypadają mu w udziale, ale to… to może pójść na cały kraj. Przełom w karierze. Mało nóg nie pogubił po drodze, kiedy usłyszał od szefa, co się pojawiło na nasłuchu fal policyjnych.

Jedną dłonią osłania oczy przed słońcem, rozgląda się po okolicy. Po przeciwnej stronie ulicy jakaś kobieta opiera się o framugę drzwi wejściowych, na rękach trzyma kilkuletnie dziecko. Trudno mu odczytać wyraz jej twarzy. Ciekawe, dlaczego nie podeszła bliżej, jak reszta. Na skraju ogrodu, tak blisko jak pozwoliła na to policja, kłębi się zbita grupka sąsiadów. Ich zszokowane twarze zupełnie nie pasują do schludnych grządek pełnych pomarańczowych aksamitek i fioletowych bratków. Reporter myśli sobie, że z tego zestawienia wyszedłby świetny kadr. Wiosenna radość brutalnie przerwana przez tragedię. Nowe życie podkreśla nieubłaganą surowość śmierci. Kurde, dobry jest; naprawdę powinni go awansować na prezentera.

Nagle za jego plecami zaczyna się ruch. Dziennikarz daje znak operatorowi, żeby odwrócił się w tamtą stronę. Oko kamery przesuwa się po ścieżce ku otwartym drzwiom. Wejścia pilnuje policjant, stojący na baczność przy srebrnej doniczce z miniaturowym drzewkiem. Schodek jest zabrudzony; to chyba krew. Na ten widok reporterowi aż serce rośnie. Cokolwiek tu się wydarzyło, to na pewno coś dużego. Punkt zwrotny w jego karierze.

Z domu wychodzi dwóch ponurych ratowników medycznych. Pchają przed sobą puste nosze, kółka z chrzęstem turlają się po żwirku.

Kobieta, z którą robił wywiad, ściska go za ramię, mocno wbijając palce w marynarkę. Głupia krowa, pogniecie materiał. Ma ochotę się wyrwać; z trudem powstrzymuje ten odruch. Tylko przełyka irytację. Niewykluczone, że będzie musiał jeszcze z nią porozmawiać.

– To znaczy, że nic im nie jest? – pyta kobieta i marszczy twarz, skonsternowana.

Ratownicy wciskają nosze na tył karetki. Drzwi zamykają się z trzaskiem, niebieski kogut przestaje migotać, ambulans powoli rusza z podjazdu.

Zza idealnie przystrzyżonego żywopłotu dobiega trzeszczący głos z walkie-talkie. Ktoś mówi coś cicho do odbiornika, kryjąc się przed oczami gapiów. Słowa płyną niespiesznie w stronę dziennikarza razem z brzęczeniem trzmieli i tłumionym łkaniem.

– Dwa ciała. No to mamy morderstwo, będzie dochodzenie.

1.

Teraz

Znów słyszę za plecami jej śmiech. Mówię sobie, że to przecież nie może być ona, ale nawet po tylu latach wiem, że z nikim bym jej nie pomyliła. Mam wrażenie, że ziemia usuwa mi się spod nóg. Tak mocno chwytam się lady, że aż bieleją mi kostki.

Nie odwracaj się.

Widzę przed sobą Clare. Jej wargi układają się w pytanie: „Z bitą śmietaną?”, ale ja nie słyszę, dzwoni mi w uszach. Potrząsam głową, jakbym w ten sposób mogła wyrzucić z niej źródło coraz głośniejszego brzęczenia. Clare odstawia puszkę z bitą śmietaną. Zawsze zamawiam to samo, ale ten śmiech nagle przeniósł mnie w przeszłość. Zapach gorącej czekolady, zwykle tak kuszący, dziś sprawia, że żołądek podchodzi mi do gardła.

– Wszystko w porządku, Kat?

Jest mi gorąco. Ciągnę mocno za szalik, jakby mnie dusił. Chodnik na zewnątrz pokrywa biały szron, ale w kawiarni jest duszno. Ekspres do kawy syczy i pryska, kłęby pary unoszą się wysoko, aż pod sufit z dębowych belek.

Facet za mną odkasłuje niecierpliwie i szura nogami, co mi przypomina, że nie odpowiedziałam Clare.

– Nic mi nie jest – zapewniam, ale mam sucho w ustach.

Zamiast własnego głosu słyszę dziwny skrzek. Jedną dłonią przesuwam monety po blacie, drugą chwytam za ucho kubka. Czekolada spływa gorącą strużką po kubku, brudzi mi palce, parzy skórę. Odwracam się niechętnie. I znów to słyszę.

Śmiech.

J e j  śmiech.

Rozglądam się niespokojnie po kawiarni, a kiedy wreszcie ją dostrzegam, wszystko inne nagle się rozmywa. Jest odwrócona plecami do mnie, ale wszędzie rozpoznałabym tego lśniącego czarnego boba. Przeczesuje włosy palcami, mówiąc coś z ożywieniem do starszej pani siedzącej naprzeciwko. Przechyla głowę na bok, gdy słucha odpowiedzi. Mam wrażenie, że ostatni raz widziałam ją wczoraj, choć to przecież nieprawda.

Lisa.

Dłonie robią mi się gorące, zaczynają mrowić. Od bardzo dawna nie miałam napadu paniki, ale teraz pod wzbierającą falą lęku czai się coś w rodzaju rezygnacji – jakbym i tak wiedziała, że nie da się tego uniknąć.

Z początku nie jestem pewna, co robić. Stopy gotują mi się w ocieplanych kozakach. Czuję łaskotanie na karku. Pokój się przechyla, kołysze. Odsuwam się na bok i opieram o ścianę. Jest pora lunchu, ludzie tłoczą się z miskami domowej zupy i panini, z których kapie stopiony ser. Nie ma szans, żebym zdołała się stąd wymknąć tak, by ona mnie nie zauważyła, ale nie czuję się gotowa na to spotkanie. I bez tego jestem emocjonalnym wrakiem, mam ochotę znów sprawdzić komórkę, może już przyszła wiadomość. Koncentruję całą uwagę na tym, żeby stawiać jedną stopę za drugą, powolutku ruszam w stronę stolika w kącie, choć nadal obawiam się, że zaraz zemdleję. Opadam na niski fotel, upuszczam siatki z zakupami na podłogę i staram się skurczyć w sobie, stać się jak najmniejsza. Gorąca czekolada stoi przede mną nietknięta, powierzchnię przysłania już gruby kożuch. Mam tak ściśnięte gardło, że nic nie przełknę. „Co ona tutaj robi? Jesteśmy prawie sto kilometrów od domu”, myślę, po czym wzdrygam się z zaskoczeniem: nadal nazywam tamto miejsce domem, choć przecież to tutaj zbudowałam sobie nowe życie. Obracam w palcach złoty krzyżyk, wspomnienia kotłują mi się w głowie. Pierwszy dzień szkoły; Lisa kuca, żeby zawiązać mi sznurówki, bo ja jeszcze nie potrafię; siedzimy po turecku w moim ogrodzie w gorącym letnim słońcu i pleciemy wianki ze stokrotek, a potem wpychamy sobie papier toaletowy w staniki i ćwiczymy całowanie na wierzchu dłoni. Tak bardzo za nią tęskniłam, ale nie wiem, co powiedzieć, żeby wszystko naprawić. Nie mam pojęcia, co zrobić. Mogłabym udawać, że jej nie potrzebuję, ale to nie złagodzi tępego bólu w piersi, który pojawia się za każdym razem, kiedy myślę o naszej dawnej przyjaźni.

Z zamyślenia wyrywa mnie głośne chrząknięcie. Odwracam głowę i widzę, że stoi nade mną para z tacą zastawioną parującymi filiżankami kawy i ciastem z kremem. Patrzą z pretensją, dając do zrozumienia, że mogłabym już zwolnić stolik. Wyrzucam z siebie pospieszne przeprosiny, wstaję, naciągam płaszcz, zbieram siatki. Biorę głęboki wdech i ruszam do wyjścia ze spuszczoną nisko głową, wzrok mam wbity w podłogę. Już prawie jestem przy drzwiach, już kładę dłoń na klamce, kiedy nagle słyszę jej głos:

– Kat.

Nie mogę się powstrzymać. Odwracam się.

– Lisa. – Przyglądam się twarzy dawnej przyjaciółki.

Spodziewam się, że zobaczę złość albo przynajmniej żal, ale ona powoli się uśmiecha. Jej oczy marszczą się w kącikach. Jakby nasza ostatnia wściekła kłótnia nigdy się nie wydarzyła. Ani to, co nastąpiło po niej. Zwłaszcza to, co nastąpiło po niej.

– Tak myślałam, że to ty! – Lisa wygląda na szczerze uradowaną, że mnie widzi.

– Co ty tu robisz? – Moje pytanie brzmi bardziej oskarżycielsko, niż zamierzałam, więc staram się złagodzić słowa ostrożnym uśmiechem.

– Przyjechałam na tydzień na dyżury do Świętego Tomasza. Jestem teraz pielęgniarką.

– Tak jak twoja mama? – wyrywa mi się.

Zwykle nie pozwalam sobie na rozmyślania o jej rodzinie. Ani o mojej.

Liczy się tylko tu i teraz.

– A ty? Skąd się tu wzięłaś?

– Przeprowadziłam się kilka lat temu.

– Co za zbieg okoliczności.

Czyżby? Czuję się paskudnie ze świadomością, że natychmiast wkradła się we mnie podejrzliwość. Przecież to nie Lisa ma coś na sumieniu. Ale nie mam czasu na odpowiedź, bo ona już otacza mnie ramionami i przyciąga do siebie.

– Tak bardzo za tobą tęskniłam – mówi, a ja mimo złych przeczuć odwzajemniam uścisk. – Nie idziesz jeszcze do domu, prawda? – upewnia się.

Zerkam na ulicę. Na ołowiane niebo zasnute spuchniętymi chmurami. Na ludzi mijających nas pospiesznie, z opuszczonymi głowami, próbujących jakoś uchronić się przed silnym wiatrem. Kiedy Lisa pyta, czy jadłam lunch, zwlekam z odpowiedzią odrobinę zbyt długo. Burczenie w brzuchu postanawia mnie wyręczyć.

– Nie jesteś z…? – Wskazuję na starszą panią przy jej stoliku.

– Nie. Rozmawiałam z nią tylko dla zabicia czasu.

Lisa zawsze potrafiła z każdym znaleźć wspólny temat, wszędzie się dopasować. Moje barki niemal uginają mi się pod ciężarem samotności, którą wszędzie ze sobą noszę.

Szybki lunch. To przecież nic takiego.

– Chyba straciłyśmy twój stolik – stwierdzam.

Dwie nastolatki odsuwają właśnie puste krzesła.

– Proponuję, żebyśmy znalazły jakiś pub. – Lisa uśmiecha się szeroko, a czas nagle się cofa.

Łzy niespodziewanie napływają mi do oczu i uświadamiam sobie, że cieszę się z tego spotkania. Nie zdołamy odzyskać przeszłości; zresztą, na samą myśl o przeszłości czuję zimny dreszcz. Choć z drugiej strony w znajomych rzeczach zawsze kryje się poczucie bezpieczeństwa. To, jak Lisa bierze mnie pod rękę; kwiatowe perfumy, których nadal używa. Kiedy otwiera drzwi, do kawiarni wdziera się lodowaty podmuch.

– Możemy iść tam. – Wskazuję na budynek po drugiej stronie ulicy.

Lampy w oknach roztaczają ciepłe, miodowe światło, znak nad wejściem skrzypi na wietrze. Nick i ja często przychodzimy tu coś zjeść.

Zaczyna prószyć śnieg. Przechodzimy po oblodzonym asfalcie na drugą stronę, do pubu Pod Psem i Lisem. Na języku czuję smak mrozu i nadziei. Prawie dziesięć lat. I teraz, tuż przed okrągłą rocznicą, los znów popchnął nas ku sobie. To musi być dobry znak, prawda?

***

– Proszę, proszę, nasza lokalna celebrytka. – Mitch odstawia kieliszek, który właśnie polerował, i zarzuca sobie kraciastą ścierkę na ramię. – To samo co zwykle? – Nalewa wódki do szklanki i otwiera butelkę toniku. Nakrętka trzeszczy, rozlega się syk gazu.

Biorę łyk drinka. Wódka rozgrzewa mnie od środka, przegania chłód ze zmarzniętych kości. Prowadzę Lisę przez pub, ignorując fotele przy kominku, w którym trzaska ogień. Zamiast tego wślizgujemy się do mojej ulubionej budki w kącie.

– Przyjemnie tu. – Lisa rozgląda się po pomieszczeniu. – Nie wygląda jak Trzy Rybki, co?

– I dzięki Bogu. – Jako nastolatki stanowczo zbyt dużo czasu spędziłyśmy w Trzech Rybkach. Godzinami siedziałyśmy przycupnięte na barowych stołkach o długich chromowanych nogach i skajowych siedzeniach. Popijałyśmy głównie kwaśne jak ocet wino, którego cena stanowczo przewyższała jakość. – Pamiętasz, jak non stop zjeżdżałyśmy z tych stołków?

– Pewnie! Zawsze siedziałam z jedną nogą wyciągniętą przed siebie, żeby w razie czego nie polecieć na twarz.

– No, to co u ciebie? – zagaduję.

Odpowiada mi długa cisza.

Lisa zakłada włosy za uszy.

– Wszystko w porządku – mówi w końcu z uśmiechem, który znika, zanim zdąży pojawić się do końca. Mam wrażenie, że chciała powiedzieć coś jeszcze, ale zamiast tego pyta:

– O co mu chodziło? Z tą lokalną celebrytką?

– A, nic. – Zaczynam bawić się podkładką do piwa, leżącą na stole. Powoli rozklejam kartonik na rogach.

– Jakie tam nic. – Mitch stawia na brzegu naszego stolika menu z daniami dnia, nabazgranymi jego pajęczym pismem.

Dzisiejsza zupa: marchewkowa z kolendrą. Marszczę nos. Nie jadam marchewek, chyba że w cieście.

– O Kat i jej mężu pisali ostatnio we wkładce do niedzielnej gazety. Byli na takiej eleganckiej kolacji charytatywnej z różnymi sławnymi i bogatymi. Ale jedzenie pewnie nie takie dobre jak u nas, co, Kat?

– Nic nie przebije twojego ciasta daktylowego. – Czuję na sobie wzrok Lisy, kiedy czytam menu. Pozwalam, żeby długie włosy opadły mi na twarz i przysłoniły policzki. Jestem pewna, że się czerwienię.

– Pieczeń z indyka. – Lisa zaciera ręce.

Jest dopiero pierwszy grudnia, ale Mitch już kilka tygodni temu zdążył ustawić w kącie sali absurdalnie wysoką choinkę. Z plastikowych gałązek zwisają czerwone i srebrne łańcuchy. Z dyskretnie ustawionych głośników płyną kiczowate świąteczne piosenki. The Pogues śpiewają właśnie Fairytale of New York.

– Dla mnie makaron.

Mitch zamaszystym krokiem rusza do kuchni. Przestrzeń między nami zajmuje ciężka cisza, która aż wciska mnie głębiej w siedzenie. Mogłabym wyciągnąć rękę i dotknąć Lisy, ale mam wrażenie, że przepaść między nami jest nieprzekraczalna. Tym razem ona też wygląda na zdenerwowaną. Bawi się sztućcami.

– Liso… – zaczynam, ale urywam.

Szukam w myślach słów, które powinny teraz paść. Próbuję ułożyć je w jakimś porządku, zanim same zaczną się ze mnie wylewać, zanim zacznę się nad sobą litować i wszystko popsuję.

– Ćśś. Wszystko dobrze.

– Uderzyłam cię. – Nawet teraz piecze mnie dłoń, kiedy o tym myślę.

– Obie popełniłyśmy błędy. Zrobiłyśmy rzeczy, których żałujemy. Prawda?

– Tak, ale twoje błędy nikogo nie zabiły – przyznaję szeptem.

Lisa krzywi się boleśnie, a ja czuję, że muszę mówić dalej.

– Tamtej nocy… – W gardle mam twardy supeł. Dopijam resztkę drinka, żeby się go pozbyć.

– Kat.

Lisa kładzie dłoń na mojej. Jej skóra jest miękka, znajoma. Pod powiekami wzbierają mi łzy. Przygryzam wargę, żeby je odpędzić, i przypominam sobie, jak trzymałyśmy się za ręce, biegnąc razem na plac zabaw, żeby zagrać w klasy, zanim ktoś inny zajmie nam miejsce.

– Pewnie mnie nienawidzisz? – Ja ani na chwilę nie potrafię zapomnieć o nienawiści, którą czuję do samej siebie. Zawsze jest we mnie, tli mi się gdzieś na dnie brzucha. Chybaby mi ulżyło, gdyby Lisa dała mi w twarz albo przynajmniej na mnie nawrzeszczała.

– Owszem, kiedyś cię nienawidziłam. – Wprawdzie spodziewałam się tych słów, ale i tak przeszywają mnie na wylot. – Bardzo długo. Ale nawet nie za to, co się stało, bo to nie była twoja wina. Chyba raczej za to, że uciekłaś. Mogłyśmy razem sobie z tym poradzić. Ja sobie poradziłam. – Jej ton jest mocny, pobrzmiewa w nim determinacja.

– To nie była moja decyzja… – Łamie mi się głos.

– Nie musimy o tym rozmawiać. A przynajmniej nie teraz. Wezmę nam jeszcze po drinku. Chcesz to samo?

– Tak, dziękuję – zgadzam się, choć mam tak słabą głowę, że powinnam raczej poprosić o lemoniadę.

Mimo że atak panicznego gorąca już minął, serce nadal bije mi nieco za szybko. Oddech mam trochę zbyt płytki. Wiem, że w ciepłych objęciach alkoholu niedługo się uspokoję.

Lisa wysuwa się zza stołu, a ja korzystam z okazji, żeby wyjąć telefon. Ale zamiast powiadomienia o nowej wiadomości na ekranie widzę tylko tapetę: ja i Nick, całujący się w dniu naszego ślubu. Nastrój mi się pogarsza – miałam nadzieję, że czegoś się dowiem. Podczas gdy Lisa zamawia drinki, wymykam się do toalety i ochlapuję twarz zimną wodą. Kiedy osuszam policzki papierowym ręcznikiem, zauważam swoje odbicie w lustrze. Blada twarz okolona prostymi jak druty, ciemnymi włosami. Pod oczami ciemnofioletowe worki, prawie jak siniaki.

Wracam do stolika i przelewam tonik do szklanki. Przyglądam się, jak maleńkie bąbelki oblepiają kostki lodu i płyną na powierzchnię.

– Nie wiem, jak ty możesz dalej pić wódkę – wzdycha Lisa. – Pamiętasz tamtą imprezę u Perry’ego Evansa? Skasowałyśmy we dwie prawie całą flaszkę. – Krzywi się, jakby to było wczoraj.

Od ponad dziesięciu lat tak nie imprezowałam. Nick próbuje mnie namówić na duże przyjęcie z okazji moich urodzin w przyszłym roku, ale ja odpycham od siebie myśl o trzydziestce.

– Pamiętam, jak trzymałam ci włosy, kiedy rzygałaś na naczynia w umywalce. – Śmieję się ze wspomnienia. Zaskakuje mnie ten dźwięk.

– Od tamtego czasu nawet nie powąchałam wódki. – Lisa wzdryga się teatralnie. – Jake też tam był, nie? – Jej pytanie brzmi niewinnie, jakby nie mogła sobie przypomnieć, ale wiem, że doskonale pamięta. W jej oczach odbija się mój ból.

Otwieram usta, żeby coś odpowiedzieć, ale Mitch stawia przede mną głęboki talerz z parującą carbonarą i ociekające masłem pieczywo czosnkowe. Kiedy wychylam się po solniczkę, złoty krzyżyk dynda mi na szyi. Lisa dotyka go lekko dwoma palcami.

– Dalej go nosisz?

Nie odpowiadam. Nie muszę. Wiem, że obie teraz wspominamy to samo. Zastanawiam się, czy nawet po tylu latach Lisa uważa, że to ona powinna nosić ten krzyżyk, ale jak zwykle wyciągam zbyt daleko idące wnioski. Lisa okazała mi jak dotąd jedynie sympatię.

Przez kilka minut siedzimy w ciszy. Nawijam makaron na widelec. Lisa zabiera się do jednego z legendarnych ziemniaków w mundurkach – specjalność Mitcha. Zawsze żartujemy z Nickiem, że powinien dawać do nich piłę łańcuchową zamiast noża i widelca.

– Opowiedz mi o tym twoim mężu. Nick, tak? Jest prezesem fundacji?

Mam usta pełne jedzenia, więc tylko kiwam głową w odpowiedzi. W pierwszej chwili jestem wdzięczna za zmianę tematu, ale kiedy przełykam, przypominam sobie, że przecież ani ja, ani Mitch ani razu nie wspomnieliśmy imienia mojego męża i nie powiedzieliśmy, czym się zajmuje. Chleb przykleja mi się do podniebienia. Czy to naprawdę przypadek, że Lisa tu jest? A może celowo mnie namierzyła? Ale jeśli tak, to po co?

„Zemsta”, szepcze głos w mojej głowie. Uciszam go, wychylając drinka jednym haustem.

2.

Teraz

– Jedzenie w porządku? – Mitch zagląda do naszej budki.

– Wspaniałe – zapewnia Lisa. – Właśnie pytałam Kat o Nicka. – Znów się odwraca, żeby popatrzeć na mnie. – Mitch opowiedział mi trochę o jego fundacji, kiedy poszłam po drinki. Dobry facet ci się trafił.

A więc to stąd Lisa wie o Nicku, nie kryje się za tym nic podejrzanego. Z ulgą proszę o butelkę czerwonego wina.

Lisa wraca do jedzenia, ale ja tylko rozgrzebuję makaron na talerzu. Napełniam swój kieliszek dwa razy częściej niż jej. Prawie nie bierze wina do ust, zamiast tego popija wodę.

– Dlaczego się tu przeprowadziłaś? Byłyśmy tu kiedyś na wycieczce szkolnej, nie? Do zamku na wzgórzu?

– Bardziej kupa kamieni niż zamek. Śmiałyśmy się, że mieszkał w nim król Gruz, pamiętasz? – Może właśnie to mnie tu przyciągnęło. Wspomnienia. To, że byłam tu kiedyś z Jakiem. – Uznałam, że to w sumie bez różnicy, tu czy gdzie indziej.

– Dawno wyszłaś za mąż?

Kręcę obrączką na palcu. Diamenty migoczą w ciepłym świetle lamp.

– Osiem lat temu.

Lisa chwyta mnie za rękę i lekko gładzi moją obrączkę kciukiem.

– Bardzo ładna! Białe złoto?

– Platyna. – Trochę się jeżę, choć właściwie nie wiem dlaczego.

Oboje bardzo ciężko pracujemy. Nick zaczynał od zera, tak samo jak ja. To dowód na to, jaki jest silny: musiał rzucić szkołę, nie miał żadnych kwalifikacji, mimo to odniósł w życiu sukces. Zrobi wszystko, żeby zapewnić naszej rodzinie byt. „Naszej rodzinie”. Nie mogę powstrzymać uśmiechu. Już niedługo będzie nas troje.

– Widać, że ci to pasuje. Małżeństwo. – Głos Lisy wyrywa mnie z zamyślenia. – Jak się poznaliście?

– Przepraszam, odleciałam na chwilę. Byłam zatrudniona w agencji pracy tymczasowej. Któregoś razu wysłali mnie do fundacji Stroke Support, która pomaga ofiarom udarów. Nick zakładał ją właśnie ze swoim przyjacielem Richardem. Postanowili to zrobić, bo babcia Richarda miała udar mózgu.

Nadal dobrze pamiętam pierwsze spotkanie z Nickiem w jakiejś taniej knajpce – fundacja do dziś nie ma własnego biura. Wydatki są minimalne, koszty obejmują głównie wsparcie dla naszych wolontariuszy. Spodziewałam się pomarszczonego dziadka, ale okazało się, że Nick jest w moim wieku, ma lśniące błękitem oczy i czarne, kręcone włosy. Zachwycający – choć wtedy nie zwróciłam na to uwagi, bo nie zdążyłam jeszcze wrócić do zdrowia, fizycznie i psychicznie. Pomimo emocjonalnego odrętwienia zatlił się we mnie jednak płomyczek zainteresowania, gdy słuchałam, jak Nick opowiada o swoich planach. Miał w sobie tyle pasji.

– Udar może drastycznie zmienić człowieka. Chcę pomagać chorym i ich rodzinom, żeby mogli radzić sobie z konsekwencjami, jakie to niesie w kwestii sprawności fizycznej i umysłowej – tłumaczył.

Zaczęliśmy przerzucać się pomysłami na zbiórki pieniędzy, a ja z każdą chwilą coraz bardziej się ożywiałam, siedzieliśmy przycupnięci na twardych krzesłach z pomarańczowego plastiku i zajadaliśmy kanapki z grubo pokrojonego chleba przekładanego bekonem, masło ciekło mi po brodzie. Nick wytarł je kciukiem, a ja poczułam, że przeskakuje między nami jakaś iskierka. On przywrócił mnie do życia.

– Mitch mówi, że dalej dla nich pracujesz.

– Tak, zajmuję się wszystkim w fundacji. Richarda pochłania jego kancelaria, a Nick ma firmę deweloperską. To dzięki niemu trzymamy się finansowo.

Nie pobieram pensji za prowadzenie organizacji charytatywnej. To dla mnie zaszczyt, że mogę pomóc. Zanim poznałam Nicka, sądziłam, że udary przytrafiają się tylko starszym ludziom, ale to nieprawda. Przez te wszystkie lata słyszałam niezliczone historie, jednocześnie przerażające i dające nadzieję. Triumf i tragedia. Poza pracą administracyjną do moich obowiązków należą organizowanie sesji z psychologiem i obsługa telefonu. Codziennie myślę o tym, jakie mam szczęście, że jestem zdrowa.

– I co, Nick zawrócił ci w głowie?

– Chyba tak – przyznaję.

Z początku w ogóle nie nadawałam się do związku i odrzucałam wszystkie próby Nicka, ale jego łagodność w końcu przebiła twardą skorupę, w której się zamknęłam. Po pierwszej randce przyszła druga, potem trzecia, i zanim się obejrzałam, już wkładał mi obrączkę na palec, a ja przysięgałam, że będę go kochać, póki śmierć nas nie rozłączy, ignorując to gryzące uczucie w żołądku, że przecież nic nie trwa wiecznie. Byłam gotowa na moje „i żyli długo i szczęśliwie”. Nawet teraz, po ośmiu latach, serce dalej bije mi mocniej, kiedy on wchodzi do pokoju. Czuję przypływ gorąca, kiedy mnie dotyka. Bez niego byłabym zupełnie zagubiona.

– A co słychać u twojej mamy? – zmieniam temat i przyglądam się uważnie twarzy Lisy.

Nie potrafię rozszyfrować jej reakcji.

– Wszystko w porządku. Wiesz, jaka ona jest – odpowiada, jakby to była wystarczająca informacja. Ale mi to niewiele mówi. Nie pytam o jej tatę.

Wiem, że to nie ma większego sensu, ale nagle czuję palącą potrzebę rozmowy o tym, co się wydarzyło.

– Liso, tak bardzo cię przepraszam. Za to, że odeszłam. I za całą resztę.

Alkoholowa mgiełka zaczyna powoli opadać. Czuję, jak gdzieś za oczami pojawia się ból głowy. Mitch przechodzi niedaleko z talerzami pełnymi frytek. Zapach oleju do smażenia przyprawia mnie o mdłości.

– Nie masz za co przepraszać.

Nieprawda. Brałam udział w wypadku samochodowym, który wstrząsnął naszym małym miasteczkiem, a potem uciekłam, zostawiając Lisę na pastwę niezliczonych pytań. Ale nie byłam w stanie mówić o koszmarze, który doprowadził do tragedii, po prostu nie mogłam. Tylko my dwie znamy prawdę – i to nie może się zmienić.

– Przepraszam – powtarzam. Nadal mam wrażenie, że to za mało. – Ciągle jest mi wstyd. Nawet nie powiedziałam Nickowi o wypadku. – Nie ma o niczym pojęcia. Skrzywdziłam tylu ludzi.

– Dlaczego mu nie powiedziałaś?

– Nie wiem. – Znów zaczynam się bawić podkładką do piwa. – Z początku to było jeszcze zbyt świeże, a potem, kiedy już byłam gotowa o tym mówić, minęło tyle czasu, że nie potrafiłam się przełamać. Miałam wrażenie, że to wyglądałoby tak, jakbym wcześniej specjalnie go oszukała. Nie chciałam stracić w jego oczach.

– Kat, proszę cię, przestań się obwiniać. Sąd uznał, że to był wypadek. Policja nikogo o nic nie oskarżyła. Takie rzeczy się zdarzają. Zawsze taka byłaś. Pamiętasz, jak pani Masters obsadziła cię w roli Matki Boskiej w jasełkach, a Shelley Evans się rozpłakała? Bez końca ją potem przepraszałaś, chociaż przecież nie zrobiłaś nic złego.

– Kiedy podniosłam Jezuska ze żłóbka, odpadła mu głowa i potoczyła się publiczności pod nogi – przypominam sobie.

Do dziś pamiętam pierwszy rząd. Prychnięcia, współczujące spojrzenia, przerażenie malujące się na twarzach moich rodziców. Lisa mnie potem pocieszała. Zawsze wydawało mi się to trochę dziwne: marzyłam o występowaniu na scenie, choć w prawdziwym życiu nie znoszę być w centrum zainteresowania.

– Ja nadal uważam, że to był sabotaż Shelley. Pewnie specjalnie popsuła tę lalkę, wredna małpa.

– Daj spokój, miałyśmy osiem lat! Na pewno by tego nie zrobiła.

– Kat, ty za bardzo wierzysz w ludzi.

– Nieważne, teraz to już i tak bez znaczenia. To były jasełka, nie produkcja na West Endzie.

Zawsze marzyłam, żeby śpiewać i tańczyć w musicalach. Zagrać Marię w West Side Story. Raz prawie mi się udało.

– Dalej interesujesz się aktorstwem?

Chwilę się waham. Wprawdzie mogłabym powiedzieć, że codziennie udaję, ale przecież nie o to chodzi Lisie.

– Nie.

– Szkoda. Byłaś naprawdę dobra. To czym się zajmujesz w wolnym czasie? Masz dzieci? – Wzrok Lisy wędruje ku torbom z Mothercare, leżącym pod stołem.

– Czekaj, pokażę ci. – Wyciągam telefon z torebki i zaczynam przesuwać zdjęcia na ekranie.

– To jest Mai.

Lisa marszczy brwi z zaskoczeniem, przyglądając się fotografii małej dziewczynki.

– Twoja?

– Tak – odpowiadam stanowczo. Myślę pozytywnie, przygotowuję się na jej przybycie. Odmawiam przyjęcia do wiadomości, że cokolwiek mogłoby pójść nie tak.

– Ale ona… – Lisa urywa, zanim zdąży powiedzieć na głos to, co usłyszymy pewnie jeszcze milion razy.

– Pochodzi z Chin. Adoptujemy ją.

– Z Chin?

– Tak. Na świecie jest tyle dzieci, które potrzebują dobrego domu, że uznaliśmy adopcję za najwłaściwszy sposób.

Miesiącami ćwiczyłam tę formułkę przed lustrem, czekając na zakończenie wszystkich formalności, ale słowa nadal brzmią sztywno i sztucznie. Prawda jest taka, że prawie dwa lata staraliśmy się o dziecko, zanim okazało się, że to niemożliwe. Do dziś nie do końca się z tym pogodziłam. Biorę jeszcze łyk wina. Już niedługo. Nick spodziewa się, że już w tym tygodniu dostaniemy odpowiedź. Już niedługo miejsce, w którym mieszkamy, stanie się prawdziwym domem, i nagle nie mogę się doczekać, kiedy do niego wrócę. Mam ochotę jak najszybciej rozpakować maleńkie różowe sukieneczki i ciepłe flanelowe pajacyki, powkładać je do lśniących białych szuflad w pokoju dziecinnym. Pokój dziecinny! Grzebię w torebce w poszukiwaniu portfela i gestem proszę Mitcha o rachunek. W portfelu znajduję karteczkę, którą Nick schował tam dla mnie dziś rano.

„Przestań się zamartwiać – kocham cię!”

Tym razem wszystko się uda. Musi się udać. Jest dopiero szesnasta, ale za oknem zdążyło się już zrobić ciemno. Płatki śniegu wirują w pomarańczowym świetle latarni.

– Wspaniale. Kiedy ją dostaniecie?

Wzdycham niepewnie. Nie wiem, co powiedzieć.

– Już niedługo. Mam nadzieję. W tym tygodniu powinniśmy się dowiedzieć. – Mówię coraz ciszej: – Już raz próbowaliśmy. Wtedy był chłopiec, ale w ostatniej chwili nam odmówiono. Adopcja z innego kraju to strasznie niepewna sprawa.

Ja myślałam o adopcji na miejscu, ale Richard – nasz prawnik i przyjaciel Nicka z dzieciństwa – zasugerował, żebyśmy spróbowali gdzieś dalej. Wyjaśnił, że w ten sposób będziemy mieć o wiele większe szanse na adopcję noworodka; okazało się, że to prawda. Dewei miał zaledwie sześć tygodni.

– Dewei został bez wyjaśnienia przyznany innej parze, a my musieliśmy zacząć całą procedurę od początku. Nie wiem, jak sobie z tym poradzę, jeśli z Mai będzie tak samo. Naprawdę nie wiem, co byśmy wtedy zrobili. Ale tym razem mam dobre przeczucia. – Uśmiecham się wymuszenie i nie mówię Lisie, że nadal budzę się w nocy, bo śni mi się Dewei, wydaje mi się, że czuję jego ciężar w swoich ramionach. Zapach jego włosków. Byłam zdruzgotana odmową.

– Muszę przyznać, że wcale ci się nie dziwię. Z tą adopcją. Dobry sposób, żeby zostać mamą bez zmieniania się w autobus. – Lisa klepie się po brzuchu.

– Masz dzieci? – pytam, czując, jak ogarnia mnie wstyd.

Właśnie się zorientowałam, że od początku spotkania prawie w ogóle nie pytałam Lisy o jej życie. Trudno mi oddzielić tę kobietę od dziewiętnastolatki, którą widziałam ostatnim razem, zarzekającej się, że nigdy nie założy rodziny. Ale oczywiście przez ten czas Lisa zdążyła dorosnąć. Zmieniła się. Ja zresztą też.

– Chłopców czy dziewczynki?

– Dziewczynkę.

– Jak ma na imię?

Lisa przez sekundę zwleka z odpowiedzią. Aż skręca mnie w żołądku – teraz obawiam się, że coś poszło nie tak.

Lisie szklą się lekko oczy. Zwijam dłonie w pięści, wbijam paznokcie w dłonie, czekając na odpowiedź. Wreszcie mówi cicho:

– Gabrielle.

Już otwieram usta, żeby skomentować imię, kiedy Lisa dodaje szeptem.

– Jest prześliczna.

– Masz zdjęcia?

– Ona nie… Ja nie… – Lisa wbija wzrok w stół. Nachylam się ku niej, przykrywam jej dłoń swoją, niemal wyczuwając, że za chwilę usłyszę coś okropnego. – Kat, nie chcę, żebyś mnie oceniała.

– Nie zamierzam. Ty ją…? – Chcę zapytać, czy oddała dziecko, ale nie mogę się zmusić, żeby wypowiedzieć to na głos. Cała sztywnieję na myśl o tym, jak niesprawiedliwe potrafi być życie.

– Byłam surogatką – wyznaje w końcu Lisa, a ja odsuwam się gwałtownie, jakby jej dłoń mnie oparzyła.

– Surogatką? – powtarzam, choć przecież doskonale słyszałam za pierwszym razem.

– Urodziłam dziecko parze, która nie mogła zajść w ciążę. – Lisa patrzy mi głęboko w oczy.

W jej spojrzeniu kryje się niemal wyzwanie, a ja uświadamiam sobie, że owszem, już zdążyłam ją ocenić. I to niesprawiedliwie.

– Liso, to niesamowite.

– Uważam to za zaszczyt. Mogłabym jeszcze raz zostać surogatką, na pewno. Stella, mama Gabrielle, tyle razy poroniła. – Lisa zaczyna się plątać, robi się cała czerwona. Widzę, że wstydzi się o tym mówić, ale przecież zrobiła coś wspaniałego.

– To cudowne, takie bezinteresowne poświęcenie. Ja mam straszne poczucie winy, że nie mogę zajść. Jakbym nie była do końca kobietą – wyrywa mi się.

Przygryzam wargę. Zapędziłam się. Moja starannie skonstruowana bajeczka o adopcji z czystego altruizmu w jednej chwili się sypie.

– A rozważałaś kiedyś surogację? Zamiast adopcji?

– Nie, raczej nie. W zeszłym tygodniu czytałam o tym w gazecie, jakaś celebrytka szuka surogatki. Nie wiem nawet, jak to działa. Opowiesz mi?

– Poznałam Stellę w pracy. To kochana osoba. Dobiegała czterdziestki i była załamana, że nie będzie miała własnej rodziny. Próbowała wszystkich sposobów na zdrową ciążę. Znasz to uczucie? Kiedy pragniesz czegoś tak bardzo, że niemal byłabyś gotowa za to zabić?

Biorę gwałtowny wdech.

– Przepraszam. – Lisa się krzywi. – Źle to zabrzmiało.

Zapada cisza.

Czuję, jakby ktoś przesuwał mi lodowatym palcem wzdłuż kręgosłupa. Odwracam się przez ramię.

Drzwi do pubu są zamknięte, ogień buzuje w kominku, mimo to cała dygoczę.

3.

Teraz

Kiedy wysiadam z taksówki, na dworze panuje głęboka zimowa noc. Lodowaty wiatr kąsa mnie w nos i w uszy. Śnieg wiruje i tańczy mi przed oczami. Zamiast opuścić nisko głowę i ruszyć przed siebie jak zwykle, odchylam twarz ku niebu i wystawiam język, chwytając płatki śniegu. Próbuję je połknąć, zanim do końca się rozpuszczą. Od lat nie czułam się taka młoda. Lekka. Dobrze było zobaczyć się z Lisą. Im więcej piłyśmy, tym bardziej zanosiłyśmy się śmiechem, aż rozbolały nas mięśnie brzucha, a gryząca mnie paranoja została sprzątnięta razem z brudnymi talerzami. Obiecałyśmy sobie, że pozostaniemy w kontakcie. Wpatruję się w sierp księżyca na czarnym niebie, widzę przed twarzą chmurki swojego oddechu i wyobrażam sobie, że to moje nadzieje na przyszłość unoszą się wysoko do nieba, między maleńkie gwiazdy.

Ostrożnie idę przez podjazd wysypany żwirem, mijam swoją hondę CRV. Nick uznał, że solidny wóz z napędem na cztery koła sprawi, że poczuję się nieco pewniej na drodze. Nic z tego. Czasami nie mogę się wykręcić od prowadzenia samochodu, ale kiedy to tylko możliwe, jadę taksówką albo autobusem. Nick wie, że mnie to stresuje, bo wyjaśniłam, że zanim się poznaliśmy, miałam „stłuczkę”. Powiedziałam, że nikomu nic się nie stało, a on nigdy nie wypytywał o szczegóły. Przez kilka dni był trochę bardziej milczący, po czym oznajmił, że zapisał nas oboje na zaawansowany kurs jazdy. W takich sytuacjach wychodzi z niego stuprocentowy mężczyzna – zawsze chce naprawić sytuację, znaleźć praktyczne rozwiązanie. A ja wprawdzie cieszyłam się z jego wsparcia, ale pewnych rzeczy po prostu nie da się naprawić. Instruktor poinformował nas, że zaawansowani kierowcy jeżdżą bezpieczniej, są bardziej czujni na drodze. „Wyższa świadomość potencjalnego zagrożenia obniża statystycznie ryzyko wypadku”. Nick przez cały wykład kiwał głową, ale ja po ukończeniu kursu nie czułam się ani odrobinę bezpieczniej.

Oblodzony chodnik i alkohol sprawiają, że tracę równowagę. Odruchowo rozpościeram ręce na boki, żeby się nie przewrócić, ramiona aż mi drżą pod ciężarem zakupów. Z ulgą kładę siatki na progu i rozprostowuję palce, żeby znów zaczęła płynąć w nich krew. Miniaturowe drzewko laurowe przed wejściem ślicznie wygląda oprószone śniegiem. Srebrna doniczka migocze w świetle księżyca. Wyciągam z torebki klucze i otwieram drzwi do naszego domu z czerwonej cegły. Dopiero się do niego przyzwyczajamy.

Nick zaczął inwestować w nieruchomości tylko po to, żeby utrzymać fundację na samym początku jej istnienia. Chciał móc wkładać w ten projekt tyle samo pieniędzy co Richard, ale kiedy rynek wynajmu zaczął kwitnąć, zyski nagle skoczyły w górę. Kupił ten dom – wolnostojący, cztery sypialnie – z myślą o większej inwestycji, ale nie mógł się doczekać, żeby mi go pokazać. Biegaliśmy od pokoju do pokoju podekscytowani jak dzieci, trzymając się za ręce. Dom nie jest ogromny, ale znajduje się w uroczej okolicy. Kiedy wpadliśmy do kuchni ze ścianami żółtymi jak słoneczniki, tylko spojrzałam na Nicka i już wiedziałam, że to będzie nasz dom – na zawsze.

– Zobacz, jaki stąd widok. – Wspiął się na palce, a ja objęłam go ramionami w pasie, oparłam brodę na jego ramieniu i zgodziłam się, że jest tu przepięknie. Za doskonałym ogrodem rozciągają się kwadraciki pól i łąki pełne owiec.

Clare mieszka naprzeciwko. Kojarzyłam ją już z kawiarni i bardzo się ucieszyłam, kiedy okazało się, że będziemy sąsiadkami. Clare jest samotną matką i pracuje tylko na część etatu. Miło jest mieć z kim się spotkać na szybką kawę. Czasami muszę się nasłuchać w pracy takich historii, że potrzebuję kontaktu z kimś znajomym. Ludziom wydaje się, że praca dla fundacji polega na chodzeniu ze skarbonką i organizowaniu pikników charytatywnych, ale w rzeczywistości ta robota jest o wiele bardziej wymagająca, a czasami też wyniszczająca psychicznie. Wiem o tym, ale i tak ją uwielbiam.

Moje buty stukają na wypolerowanych do połysku panelach. Wyczyściłam cały dom przed wyjściem. Z łazienki na parterze nadal unosi się słaby zapach domestosa. Siadam na najniższym stopniu schodów, ściągam zamszowe kozaki i przejeżdżam stopą po kropelkach kapiących z podeszwy, mocząc skarpetkę. Nick wróci do domu dopiero za jakiś czas. Dom jest cichy i nieruchomy, słychać tylko równomierne tykanie zegara.

Wchodzę na górę, opieram ramię o białe lakierowane drzwi do pokoju dziecinnego i naciskam klamkę łokciem. Już niedługo zostanę mamą.  M a m ą.  Smakuję to słowo w ustach, czuję wszystko, co się w nim kryje. Wypuszczam zakupy, opadam na fotel bujany, który kupiłam specjalnie do karmienia, i wciskam palce u stóp w miękki biszkoptowy dywan, kołyszę się łagodnie w przód i w tył, płuca wypełnia mi świeże powietrze przesiąknięte zapachem lawendy z odświeżacza, który wetknęłam rano do kontaktu.

Dzisiaj. Może już dzisiaj się dowiemy.

Pokój nie jest jeszcze gotowy. W poprzek błękitnych ścian przebiega pasek ze śpiącymi króliczkami. Nick niechętnie podchodził do dekorowania sypialni; nie chciał kusić losu. Wolał poczekać, aż Dewei tu będzie, i z perspektywy czasu muszę przyznać, że miał rację. Ale któregoś dnia po pracy przyszedł na górę i wetknął głowę przez drzwi. Ja chybotałam się niebezpiecznie na drabinie, mażąc pędzlem po suficie i śpiewając do Reach for the Stars S Club 7, ryczącej z mojego starego przenośnego radia, które wprawdzie jest elektroniczne, ale i tak czasami trzeszczy i przerywa. Nick przyglądał mi się przez chwilę, po czym zniknął. Sądziłam, że jest zły, ale on wrócił kilka minut później – zamiast garnituru miał na sobie stare dżinsy i spłowiałą koszulkę. Przeszedł przez pokój, szeleszcząc folią rozłożoną na dywanie, pocałował mnie mocno w usta i wziął do ręki pędzel. Nie rozmawialiśmy przy pracy, ale nasze milczenie było z tych przyjaznych. Skończyliśmy w godzinę, ale nie mogliśmy się zmusić, żeby stąd wyjść. Nick wyskoczył na chwilę po jedzenie na wynos. Potem usiedliśmy na podłodze, uważając, żeby nie dotknąć lepkich od farby ścian, zajadaliśmy się grubymi frytkami z solą i octem i zastanawialiśmy się, kim Dewei zostanie, gdy dorośnie. Przeszliśmy od kierowcy F1 (Nick) do aktora (ja), ale ostatecznie ustaliliśmy, że powinien po prostu być szczęśliwy. Wprawdzie teraz nie jest już nasz, ale nadal właśnie tego mu życzę.

Kiedy rozglądam się po pomieszczeniu, myślę, że jutro kupię różową farbę i przygotuję pokój dla Mai. Wprawdzie nie mogę się doczekać jej przybycia, ale i tak czuję ucisk w gardle na myśl, że zamaluję ściany Deweia. Że będę musiała się pożegnać z wizją rodziny, którą nigdy nie zostaliśmy. Przełykam łzy. Miałam dobry dzień i nie zamierzam teraz tego popsuć. Zamiast tego klękam przed białą szafą i zaczynam rozpakowywać zakupy. Kremowe śpioszki w różowe motylki, maleńkie białe skarpetki z koronkowym wykończeniem, śliniaczek z napisem „Córeczka tatusia”, pastelowe kamizelki na zatrzaski, mięciutki cytrynowożółty flanelowy kocyk z żyrafką w rogu. Wszystko składam starannie w kostkę i wysuwam szufladę. Serce mi drży na widok niebieskich ubranek. Wyjmuję wszystko tak ostrożnie, jak tylko potrafię, i przykładam każde po kolei do twarzy, wdychając głęboko, jakbym mogła w ten sposób poczuć zapach dziecka, którego nigdy nie dostałam do kochania. Ale to nie sprawiło, że przestałam je kochać. Kotłują się we mnie sprzeczne uczucia. Z jednej strony mam ochotę rozpłakać się nad tą niesprawiedliwością, ale z drugiej nie mogę powstrzymać nadziei, kiedy tulę do piersi pluszowego królika z trzeszczącymi uszami i ogonkiem, w którym kryje się brzęczący dzwoneczek.

Mama.

Będę mamą. To tak potężne zadanie, że aż kręci mi się w głowie na samą myśl. Będę musiała opiekować się maleńką, zupełnie bezbronną osobą. Panika ściska mi wnętrzności. A jeśli nie będę potrafiła jej chronić? Co, jeśli ją też zawiodę? Powtarzam sobie, że tym razem będzie inaczej. Nie jestem już tą samą Kat co wtedy.

Tak się zamyśliłam, że nie słyszę, jak Nick wraca do domu. Dopiero kiedy kuca przy fotelu i bierze mnie za rękę, wiem, że coś jest nie tak. Jego chabrowe oczy przepełnia żal, a blizna na czole, której tak nie lubi, marszczy się w wyrazie zmartwienia. Już wiem, co za chwilę usłyszę, i natychmiast się odsuwam, jakbym mogła w ten sposób powstrzymać jego słowa.

– Kat. Tak mi przykro – mówi, a ja próbuję wstać, ale on mnie nie puszcza. – Richard dzwonił. Był jakiś problem z dokumentami. Uważa, że tak naprawdę ktoś po cichu dał łapówkę komu trzeba. Mai przepadła.

I tak po prostu, w kilku słowach, mój świat kruszy się na kawałki. Nick przygarnia mnie do siebie, mój żal wylewa mu się na ramię, koszula aż ciemnieje od łez.

– Trzeba było wziąć kogoś innego. Czego my się spodziewaliśmy? Przecież Richard specjalizuje się w prawie gospodarczym. – Desperacko szukam kogoś, na kogo mogłabym zrzucić winę. – Trzeba było zatrudnić prawnika od adopcji międzynarodowej. Specjalistę.

– Richard nie zgodziłby się nam pomóc, gdyby nie czuł się pewnie. Mam do niego zaufanie. Konsultował się z innymi prawnikami. Nikt nie zdołałby zrobić nic więcej.

– Może jeśli zaproponujemy więcej pieniędzy? – Teraz zaczyna bulgotać we mnie złość. Nie poddam się bez walki, nie mogę.

– Za późno – szepcze Nick z twarzą w moich włosach.

Jest tak samo załamany jak ja.

– A gdybyśmy tam polecieli?

– Kat. – Nick mówi powoli. Cierpliwie. Widzę w tym przebłysk ojca, jakim mógłby się stać. – Mai została przyznana innej rodzinie.

– Ale…

Chcę powiedzieć, że oni nie będą jej kochać, tak jak my. Jak ja. Ale przecież tego nie wiem, prawda? Istnieją też inne kobiety, które tak bardzo pragną wziąć w ramiona własne dziecko, że ich tęsknota pali żywym ogniem. Dlaczego ja miałabym bardziej na to zasługiwać? „Nie zasługujesz”, mówi cichutki głos w mojej głowie i nagle mam wrażenie, że to karma. Spłata starych długów. Wyprowadziłam się, ale przecież nie mogłam uciec przed samą sobą – przed wszystkim, co zrobiłam.

– I co teraz? Może jednak spróbujemy adoptować w Wielkiej Brytanii? Tutaj przynajmniej nie wydarzy się coś takiego. – Podnoszę zapłakaną twarz, żeby spojrzeć na Nicka, ale on nie patrzy mi w oczy.

– Nie wydaje mi się. Pamiętasz te sierocińce, ich warunki? O wiele lepiej byłoby dać dom któremuś z tych maleństw, ale musimy się bardzo poważnie zastanowić, czy damy radę jeszcze raz przez to przechodzić. To traumatyczne doświadczenie. Dla nas obojga.

Nick bierze mnie w ramiona, a ja wiotczeję w jego objęciach, niema i otępiała. Księżyc zagląda przez okno, oświetlając grającą karuzelę zawieszoną nad łóżeczkiem. Humpty Dumpty, gruby i pyzaty, kręci się powoli. „I wszyscy konni, i wszyscy dworzanie…”

Wiele godzin później Nick pochrapuje łagodnie obok mnie. Sen trzepocze mi tuż przed twarzą, ale kiedy tylko udaje mi się go chwycić, natychmiast się wymyka. Mam piasek pod powiekami ze zmęczenia. Idę boso do pokoju dla dziecka. Króliczki patrzą na mnie oskarżycielsko: „Jak mogłaś pozwolić kolejnemu maleństwu odejść?”. Drewno trzeszczy, kiedy siadam w fotelu bujanym. Kołyszę się w przód i w tył. Mijają sekundy, minuty, godziny. Kiedy nadchodzi świt, nie jestem w stanie dłużej utrzymać otwartych oczu. Już zapadam się w ciemność, kiedy w ostatnim przebłysku świadomości przypominają mi się słowa Lisy: „Mogłabym jeszcze raz zostać surogatką, na pewno”. Znów zaczyna we mnie pączkować nadzieja. Przecież Lisa nie sprawiała wrażenia, jakby miała mi cokolwiek za złe.

4.

Teraz

– To nie jest legalne – oznajmia Richard, a ja staram się nie kurczyć pod jego spojrzeniem pełnym dezaprobaty ani nie powiedzieć nic głupiego. Wiele zależy od tego spotkania.

Bawię się złotym krzyżykiem na szyi – jak zawsze, kiedy się denerwuję. Richard przegląda papiery na biurku. Mam wrażenie, że to trwa całą wieczność. Mam sucho w ustach, ale moje dłonie są śliskie od potu. Wycieram je dyskretnie o spodnie, zanim wyciągnę rękę w stronę Nicka. On splata palce z moimi.

– Muszę przyznać, że zaskoczył mnie wasz telefon, ale trochę poczytałem na ten temat i rozmawiałem ze znajomym, który specjalizuje się w prawie rodzinnym. Przepisy regulujące kwestię surogacji to szara strefa, delikatnie rzecz ujmując. Nic was nie chroni, jeśli cokolwiek pójdzie nie tak.

W gabinecie jest strasznie gorąco. Olbrzymie biurko wypełnia całą przestrzeń, nie zostawiając już miejsca na powietrze. Woda po goleniu Richarda jest intensywna; na pewno używa czegoś drogiego. Zaczynam żałować, że włożyłam kaszmirowy sweter – między łopatkami spływa mi kolejna strużka potu. Chciałam sprawiać wrażenie pewnej siebie, jakbym miała kontrolę nad sytuacją, ale wcale się tak nie czuję.

– Nicholas? – Richard mówi to tym swoim tonem, który zawsze boleśnie mi przypomina, że nawet po tylu latach nie zaakceptował mnie jako żony swojego przyjaciela.

Nie wiem dlaczego, ale Richard nigdy się do mnie nie przekonał. Na zdjęciach z naszego ślubu stoi obok Nicka, a na twarzy – zbyt przystojnej dla jego własnego dobra – nie maluje się nawet cień uśmiechu. Ani Nick, ani ja nie mamy tak naprawdę żadnej rodziny, więc zaprosiliśmy na wesele tylko przyjaciół – to wiele dla mnie znaczyło. Ale kiedy Nick i ja kołysaliśmy się do I’m Yours Jasona Mraza w maleńkiej, lecz i tak tylko do połowy zapełnionej salce, czułam na sobie zimny, twardy wzrok Richarda. Śledził mnie na niewielkim parkiecie zalanym migoczącym światłem zielonych i niebieskich reflektorów. Posmak grzybów w maśle czosnkowym, które jedliśmy na śniadanie, podchodził mi do gardła.

Zerkam w stronę okna i po cichu liczę, że może Richard je uchyli. Na parapecie siedzi gołąb; jego skrzydła połyskują na srebrno i fioletowo w bladym zimowym świetle.

– Chcę spróbować – odpowiada Nick. Czuję na sobie jego wzrok. – Oboje tego chcemy.

Mąż ściska mnie za rękę, by dodać otuchy. Jestem wdzięczna losowi, że oboje tak bardzo chcemy założyć rodzinę. Już na początku naszego związku Nick wyznał, że jego rodzice nie żyją i że nie chce o nich rozmawiać. Ja powiedziałam, że moi żyją, ale też nie chcę o nich wspominać – to nas zbliżyło. Nasza samotność. Ktoś mógłby powiedzieć, że połączyły nas sekrety, ale ja nie uważam, żeby rozpoczęcie życia na nowo było czymś złym. Patrzymy w przyszłość, zamiast tkwić w przeszłości. Oczywiście pytałam Nicka o jego dzieciństwo – odparł, że nie ma o czym mówić, ale nerwowy tik w jego szczęce powiedział mi coś innego, podobnie jak blizna przecinająca czoło. Nie miał lekko, wiem o tym, ale przez to tylko jeszcze bardziej go kocham. Z czasem przestałam zadawać pytania, bo przecież to nie działa w jedną stronę. Jeśli zaczęlibyśmy o tym rozmawiać, prędzej czy później on zacząłby oczekiwać, że ja też opowiem mu o moich rodzicach, o przeszłości – a to ostatnie, czego bym chciała. Poza tym przecież koniec końców i tak jesteśmy tacy sami, prawda? Skóra i kości. Prawda i kłamstwa. Każdy człowiek ma własną historię. Pogrzebane żale. Nadzieję, którą próbujemy utrzymać na wodzy, by przypadkiem nie zacząć myśleć, że możemy stać się kimś, kim nie jesteśmy.

Kiedy unoszę szklankę do ust, drży mi ręka – woda przelewa się przez krawędź i ochlapuje mi kolana. Czuję nieprzyjemne zimno, ale tutaj to szybko wyschnie. Kaloryfer obok mnie grzeje z pełną mocą. Zaczyna mi się kręcić w głowie.

– Z prawnego punktu widzenia surogacja to bardzo niepewny teren – ciągnie Richard. – Oczywiście możemy sporządzić umowę, żeby chronić wasze interesy, na ile to możliwe, możemy też poprosić surogatkę o podpisanie listu intencyjnego, ale żaden taki dokument nie ma wiążącej mocy prawnej, gdyby kobieta zmieniła zdanie w trakcie. Nie istnieje żadne prawo, które mogłoby zmusić matkę do oddania dziecka, bez względu na to, co komu obiecała. – Richard składa palce w piramidkę i patrzy mi prosto w oczy. – To wielka szkoda, że adopcja znów się nie powiodła. Zrobiłem, co w mojej mocy, ale czasami tak to się kończy. Raz na wozie, raz pod wozem.

Nie wygląda, jakby było mu przykro, jego słowa też brzmią obojętnie – przez chwilę zastanawiam się, czy nie sabotował całej procedury, ale po co miałby to robić? Wbijam paznokcie w dłonie. Jeśli kiedykolwiek dowiem się, że to on był odpowiedzialny za moją stratę Deweia i Mai, zabiję go własnymi rękami.

Próbuję utrzymać neutralny wyraz twarzy. Nie pozwolę wytrącić się z równowagi. Nie ma mowy.

– Ta surogatka, Lisa, już to wcześniej robiła. Mam do niej zaufanie.

Serwetka z numerem Lisy leżała wepchnięta na dnie mojej torebki. Wygładziłam ją, ćwicząc w myślach to, co powiem. Zamierzałam wyjaśnić, że adopcja się nie udała i że chcielibyśmy dowiedzieć się więcej o surogacji, ale kiedy tylko usłyszałam jej głos, natychmiast znów poczułam więź, która łączyła nas w liceum. Słowa same posypały mi się z ust, uczucia wyrwały z piersi. Rozszlochałam się do słuchawki.

– Lis, straciłam Mai. Znowu to samo.

Ona mnie pocieszała, słuchała, rozmawiałyśmy kilka godzin. Przez parę kolejnych dni dzwoniła każdego popołudnia, a ja byłam wdzięczna za wsparcie. Za to, że możemy porozmawiać. Czasami wspominałyśmy szkolne czasy. Moje uzależnienie od Gotowych na wszystko, jej obsesję na punkcie Justina Timberlake’a. A czasem po prostu gadałyśmy o niczym. Ale nasze rozmowy zawsze w końcu wracały do Mai i mojego poczucia straty, aż w końcu to ona pierwsza podjęła temat surogacji.

– Słuchaj, Kat – zaczęła. – Nie chciałabym cię do niczego nakłaniać, ale może jednak… surogacja?

Zapadła cisza. Milczenie ciągnęło się w nieskończoność, podczas gdy ja w duchu błagałam, żeby powiedziała coś jeszcze. Czy naprawdę mi to zaproponuje? Wydawało mi się, że nie mogę sama poprosić o coś takiego. Mocno zacisnęłam dłoń na słuchawce.

– Wiesz, że zrobiłabym to jeszcze raz. Dla ciebie.

– Ale przecież nawet nie znasz Nicka. – Moje słabe protesty zawisły w powietrzu.

Czekałam, aż ona je przegoni.

– Męża Stelli też z początku nie znałam. Nawet ze Stellą się jakoś blisko nie przyjaźniłam, ale ty i ja to co innego. Dużo nas łączy, prawda?

– Tak. – Poczułam przypływ ulgi, odpowiedź sama wyrwała mi się z ust.

Zgadzałam się na wszystko.

Chwyciłam jej propozycję mocno, niczym cenny prezent, a później rozpakowałam ostrożnie w myślach wszystkie szczegóły naszej rozmowy, zanim opowiedziałam o niej Nickowi.

Z początku nie był przekonany. Usiedliśmy przy kuchennym stole, a ja pokazywałam mu kolejne artykuły wydrukowane z internetu: promieniejące radością pary, a za nimi surogatki, uśmiechnięte anielsko niczym dumne ciocie.

– Szansa, że surogatka zajdzie w ciążę… – Nick zaczął przerzucać kartki. – Wyszukałaś same historie ze szczęśliwym zakończeniem, ale co z tymi, w których coś poszło nie tak? Są pary, które nawet w ten sposób nie doczekały się dziecka. Nie mogę znowu ryzykować. Nie chcę widzieć cię takiej nieszczęśliwej. Nie dam sobie z tym rady. Czy posiadanie dziecka naprawdę jest aż tak ważne? Przecież dobrze nam razem? Jesteśmy szczęśliwi?

– Tak, ale… – Przygryzłam wargę.

Szukałam słów, którymi mogłabym opisać tę wielką, ziejącą bólem dziurę, którą w sobie noszę. Jest jak otwarta rana. Czasami wydaje mi się, że robi się lepiej – ale wystarczy, żebym minęła na ulicy młodą mamę pchającą z dumą wózek, albo stanęła w kolejce za ciężarną gładzącą się po brzuchu, i znów czuję, jakby ktoś zrywał ze mnie ledwo zasklepione strupy. Za każdym razem z taką samą siłą. Ten palący ból nie zelżał ani trochę z biegiem lat; jeśli już, to tylko się nasila. Mam wrażenie, że cały świat dostał to, czego ja tak desperacko pragnę. Jak miałabym wytłumaczyć to Nickowi? Taką tęsknotę?

Chyba jednak mi się udało, bo ostatecznie się zgodził.

– I tobie też odpowiada ta Lisa, Nick? – pyta Richard.

– Jeśli Kat jej ufa, to ja też – mówi Nick. – Ale chciałem porozmawiać o kwestiach prawnych, zanim się z nią spotkamy. Usłyszeć, co ty o tym myślisz.

– Zawsze moglibyście kupić sobie kota albo psa.

Nagle coś chwyta mnie za gardło.