Uzdrawiająca joga tybetańska. Szybkie i skuteczne ćwiczenia, które możesz wykonać wszędzie

REDAKCJA: Irena Kloskowska

PROJEKT OKŁADKI: Anetta Piechowska

TŁUMACZENIE: Maciej Czuchra

KOREKTA: Urszula Kiełczewska

KALIGRAFIE: Tenzin Wangyal Rinpocze

FOTOGRAFIA JEGO ŚWIĄTOBLIWOŚCI LUNGTOKA TENPAI NYIMY: Angel Alcalá

ILUSTRACJE CZAKR I KANAŁÓW: Lhair-la Kalsan Nyima

ĆWICZENIA JOGI TYBETAŃSKIEJ W RUCHU: Andreas Zihler, Zurich

FOTOGRAFIE NIERUCHOMYCH POZYCJI JOGI TYBETAŃSKIEJ ORAZ DETALI DŁONI: Tom Maroshegyi

Wydanie I

Białystok 2019

ISBN 978-83-8171-222-4

TYTUŁ ORYGINAŁU: Tibetan Yoga for Health & Well-Being

TIBETAN YOGA FOR HEALTH AND WELL_BEING

Copyright © 2018 by Alejandro Chaoul,

Originally published in 2018 by Hay House Inc.

© Copyright for this edition by Studio Astropsychologii, Białystok 2018

All rights reserved, including the right of reproduction in whole or in part in any form.

Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej publikacji nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody posiadaczy praw autorskich.

Informacje podane w niniejszej książce nie powinny być traktowane jako substytut profesjonalnej konsultacji medycznej. Zawsze należy zasięgnąć porady wykwalifikowanego personelu medycznego. Czytelnik wykorzystuje zawarte w publikacji informacje wedle własnego uznania i na własne ryzyko. Ani autor, ani wydawca nie ponoszą żadnej odpowiedzialności za straty, roszczenia czy szkody wynikające z zastosowania bądź niewłaściwego zastosowania zawartych w publikacji sugestii, czy też niezastosowania się do zaleceń medycznych, czy też za wszelkie materiały pochodzące ze stron internetowych stron trzecich.

Bądź na bieżąco i śledź nasze wydawnictwo na Facebooku.

www.facebook.com/Wydawnictwo.Studio.Astropsychologii

STUDIO

ASTROPSYCHOLOGII

jeszcze lepsze jutro

15-762 Białystok

ul. Antoniuk Fabr. 55/24

85 662 92 67 – redakcja

85 654 78 06 – sekretariat

85 653 13 03 – dział handlowy – hurt

85 654 78 35 – www.talizman.pl – detal

strona wydawnictwa: www.studioastro.pl

Więcej informacji znajdziesz na portalu www.psychotronika.pl

Opinie o książce

Alejandro Chaoul splata świat tradycyjnej praktyki z życiem współczesnym. Poprzez takie podejście oferuje on pacjentom, przedstawicielom profesji medycznych czy też wszystkim innym zainteresowanym metodę, która pozwala doświadczać wcześniej niedostępnych sposobów odzyskiwania zdrowia. Ten potężny i szczodry dar otwiera drogę ku dobroci – zarówno względem siebie samego, jak i innych.

– Sharon Salzberg, New York Times

Nie musimy już odszyfrowywać starożytnych przekładów czy mozolić się nad odkrywaniem ukrytych znaczeń starożytnych tekstów — Alejandro uczynił to za nas, posługując się prostym i praktycznym językiem, który pozwala na natychmiastowe włączenie tybetańskiej jogi do rutyny codziennego dnia. Kiedy zaczniesz stosować się do wskazówek, jakie Alejandro udziela na temat tych pięknych metod, odnajdziesz nowe sposoby praktyki, które wzmocnią twe oddychanie i krążenie, wzbogacając twój umysł i twe życie.

– Cyndi Lee, założycielka nowojorskiego OM Yoga Center

Alejandro Chaoul błyskotliwie uchwycił esencję, głębię i radość starożytnej tradycji jogicznej, która uzdrawia nas na wylot. Stosując proste techniki oddechowe, ruchowe i praktyki medytacyjne, Chaoul wprowadza czytelnika krok po kroku w praktyki, które pokazują, że osiągnięcie naturalnej równowagi, spokoju, a – co więcej – także optymalnego stanu zdrowia jest nie tylko możliwe, ale dla każdego z nas znajduje się na wyciągnięcie ręki.

– Richard Freeman, Mary Taylor,

Niezwykła książka mówiąca o starożytnych praktykach tybetańskiej jogi. Będzie ona zarówno doskonałym źródłem materiałów praktycznych, jak i inspiracji dla każdego, kto ją przeczyta.

– dr Roshi Joan Halifax, założyciel, opat i główny nauczyciel Upaya Institute and Zen Center

Chaoul jest współczesnym joginem, człowiekiem, który posiada pełne wyszkolenie techniczne oraz talenty kulturowe, potrzebne aby przekazać dalej tradycję niegdyś sekretnego skarbca tybetańskiej jogi tradycji Bön, który dzisiaj otwarty jest dla każdego.

– Jeffrey J. Kripal

Alejandro Chaoul obdarował nas tą potężną praktyką podaną w kilku praktycznych, łatwych krokach. Sprowadzenie jej na Zachód, zwłaszcza dla pacjentów, którzy mogą z nich skorzystać najbardziej, stanowiło hojny cel jego ścieżki życiowej. Jest to pięknie napisana książka o mocy zdolnej, by przekształcać życie.

– dr Elissa Epel, wykładowca University of California,San Francisco; prezes Academy of Behavioral Medicine Research

Uzdrawiająca joga tybetańska prezentuje z jednej strony podejście osadzone zarówno w starożytnej mądrości, a z drugiej posługujące się dowodami podejście kliniczne, dzięki temu stanowiąc nieocenioną wartość dla każdego czytelnika, czy to stawiającego czoła chorobie, czy to pragnącego jedynie poprawić swe ogólne samopoczucie. Rozległe doświadczenie i pasja Alejandro Chaoula przebijają z treści tego praktycznego podręcznika pokazującego drogę do naszego»wewnętrznego domu«oraz pełni życia w otwartości serca.

– dr Susan Bauer-Wu, prezes Mind & Life Institute

Cudowne połączenie osobistych refleksji, filozofii, nauki i zastosowań praktycznych. W Uzdrawiającej jodze tybetańskiej Alejandro Chaoul snuje opowieść wzbogaconą konkretnymi instrukcjami do technik i praktyki, które – gdy zastosowane – mogą nam pomóc zmienić swe życie.

– dr Lorenzo Cohen, wykładowca i dyrektor Integrative Medicine Program przy University of Texas MD Anderson Cancer Center

INNE PUBLIKACJE TEGO AUTORA

Chöd Practice in the Bon Tradition

POD REDAKCJĄ DR ALEJANDRO CHAOULA

Un Buen Corazón es la Mejor Religión

Książkę niniejszą dedykuję memu nauczycielowi, Jego Świątobliwości Lungtokowi Tenpai Nyimie, trzydziestemu trzeciemu Opatowi klasztoru Menri, który niedawno odszedł z tego świata.

To od niego w jego czarownym klasztorze Menri w Dolanji w Indiach pobierałem pierwsze nauki tybetańskiej jogi ze Wskazówek na temat białego A, a kiedy piszę te słowa, znajduję się ponownie w tym miejscu, tym razem by wziąć udział w ceremonii kremacji doczesnych szczątków Jego Świątobliwości.

W ciągu ponad dwudziestu lat, które spędziłem, studiując pod Jego kierunkiem, miałem ogromne szczęście otrzymać od Niego wiele nauk, jak również swe dharmiczne imię – Sherab Ozer (Promienie Światła Mądrości).

Słowo wstępne

Alejandro Chaoul jest moim uczniem od ponad dwudziestu pięciu lat. W czasie trwania naszej znajomości w pełni zaangażował się on w studia i praktykę Bön, zarówno w aspekcie akademickim, jak i empirycznym. Odegrał on również ważną rolę we wprowadzaniu pewnych punktów do programu Ligmincha International poprzez nauczanie, opracowywanie materiałów pomocniczych do praktyki i studiów, kierowanie inicjatywami badawczymi oraz konferencjami, jak też oferując swą pełną oddania pomoc na wiele innych sposobów. Co więcej, należał on do pierwszej grupy absolwentów Akademii Trzech Bram, w której obecnie pełni funkcję starszego nauczyciela.

Od samego niemal początku Alejandro wyrażał zainteresowanie tybetańskimi systemami jogicznymi Tsa Lung i Trul Khor, pogłębiając swą edukację w tym zakresie w klasztorach Triten Norbutse w Nepalu i Menri w Indiach pod kierunkiem mych ukochanych nauczycieli – Yongdzina Tenzina Namdaka i Jego Świątobliwości Lungtoka Tenpai Nyimy.

Od 1994 roku blisko współpracuję z Alejandro – zarówno przy opracowywaniu tekstów, jak i w praktyce jogi tybetańskiej – wspierając jego działalność edukacyjną i szkoleniową w USA, Ameryce Łacińskiej i Europie. Ponadto, dzięki dzielonemu przez nas zainteresowaniu uzdrawiającymi aspektami owych systemów jogi, miałem wielkie szczęście wspierać go we wprowadzaniu tych starożytnych praktyk do szpitali i innych instytucji służby zdrowia zarówno w trybie badawczym, ale też i w zakresie ich zastosowań w kontekście klinicznym.

W niniejszej książce zatytułowanej Uzdrawiająca joga tybetańska Alejandro Chaoul w sposób przystępny przedstawia A-tri Trul khor, czy też tybetańską jogę ze Wskazówek na temat białego A, której skondensowaną formę wspólnie opracowaliśmy i w 2007 roku włączyliśmy do zestawu praktyk nauczanych w Ligmincha International.

Moi zachodni uczniowie, tak w USA, jak i w innych krajach, przywitali tę tak zwaną Szesnastkę A-Tri Trul Khor Ligminchy z ogromnym entuzjazmem, a książka ta będzie stanowiła wspaniałe źródło wiedzy zarówno dla osób pragnących dowiedzieć się czegoś na temat tybetańskich systemów jogi, jak też dla praktykujących Trul Khor na całym świecie.

Jak wyjaśnia ostatni rozdział książki – dla współczesnego jogina stanowi ona źródło proponujące różne sposoby łączenia się z otwartością własnego serca ku pożytkowi wszystkich czujących istot, bez względu na to czy może on poświęcić na to pięć minut czy całą godzinę. Oby te zasady i praktyki przynosiły pożytek wielu mieszkańcom świata zachodniego, tak jak na przestrzeni wieków przynosiły pożytek mieszkańcom regionu Himalajów.

–Geshe Tenzin Wangyal Rinpocze

Przedmowa

Tybetańscy jogini, mnisi i mniszki są takimi samymi ludźmi jak my; w swym życiu doświadczają uczuć, emocji i – jak każdy z nas – borykają się z przeszkodami. Z tego też powodu praktyki, które opracowali, aby usuwać przeszkody związane z ciałem, energią i umysłem, są odpowiednie również dla nas. Co jest ważniejsze, to fakt, iż wszystkie te praktyki medytacyjne pozwalają im głębiej połączyć się z samym sobą, a przez to – także z innymi. Mogą one to samo zdziałać i w naszym przypadku.

Przez wiele stuleci owe starożytne narzędzia utrzymywane były w tajemnicy i jedynie w ciągu kilku ostatnich dekad stały się bardziej znane na Zachodzie, gdzie poddano je naukowej analizie, ale też możliwe stało się wykorzystanie ich w praktyce przez tysiące ludzi. Owe systemy jogi tybetańskiej zwą się Trul khor, a termin ten oznacza „magiczne ruchy”.

Przynajmniej od X w. starożytne tybetańskie metody medytacyjne i jogiczne wykorzystywane były – i są nadal stosowane – w celu uzdrawiania ciała, energii i umysłu. W XX w. nauczyciele tacy jak Jego Świątobliwość Lungtok Tenpai Nyima i Yongdzin Tenzin Namdak Rinpocze, ryzykując własnym życiem, zachowali owe techniki, by, przeniósłszy je do Indii, szkolić w nich kolejnych licznych geshe (geshe to tybetański odpowiednik doktora filozofii lub teologii z zakresu studiów buddyjskich i Bön) oraz joginów w klasztorach Menri w Indiach i Triten Norbutse w Nepalu. Jednym z tych geshe był Tenzin Wangyal Rinpocze, od którego – obok wyżej już wspominanych jego własnych nauczycieli – miałem wielkie szczęście i błogosławieństwo pobierać nauki. Uczyłem się również od innych wspaniałych nauczycieli, by wspomnieć tu jedynie Lopona Trinleya Nyimę oraz Khenpo Tenpę Yungdrunga. Od 1999 roku pod nadzorem Tenzina Wangyala Rinpoczego wykorzystujemy te praktyki w University of Texas MD Anderson Cancer Center w Houston oraz w innych szpitalach.

Materiału na niniejszą książkę dostarczyła mi ponad dekada pracy, obejmująca również studia do mej rozprawy doktorskiej dotyczącej jogi tybetańskiej i jej zastosowania w kontekście współczesnej opieki zdrowotnej1. Po raz pierwszy o tybetańskich praktykach jogicznych dowiedziałem się na początku lat dziewięćdziesiątych ubiegłego stulecia i od tamtej pory nieustannie je wykonuję, nieprzerwanie ucząc się. Z upoważnienia Tenzina Wangyala Rinpoczego od ponad dwudziestu lat nauczam tych praktyk, a grono mych uczniów obejmuje również osoby cierpiące na choroby nowotworowe, członków ich rodzin i opiekunów.

Celem, który mi przyświeca, jest umożliwienie czytelnikom nauczenia się sposobów usuwania przeszkód w codziennym życiu poprzez zastosowanie potężnych starożytnych tybetańskich jogicznych metod ciała, mowy i umysłu. Pięć głównych energii oddechu – zwanych wiatrami, o których traktuje zarówno tybetańska joga, jak i medycyna, może stać się pięcioma głównymi zasadami naszego codziennego funkcjonowania, przynosząc nam zdrowie i pomyślność.

Wstęp

Pod wieloma względami rok 2000 był dla mnie rokiem szczególnym. W istocie – był to rok brzemienny, zarówno w przenośni, jak i dosłownie. W stolicy Nepalu, Katmandu, Tenzin Wangyal Rinpocze zorganizował odosobnienie na cześć swego nauczyciela, Yongdzina Tenzina Namdaka. Uczestnicy tego wydarzenia mieli wspaniałą okazję, by wejść w nowe tysiąclecie wraz ze swymi nauczycielami, odwiedzić Triten Norbutse – klasztor Yongdzina Rinpoczego, poznać mnichów oraz zobaczyć wiele innych miejsc w Katmandu i okolicy.

Moja radość była tym większa, że na czas tego odosobnienia dołączyła do mnie moja żona Erika, a ponadto zdecydowaliśmy się zabrać ze sobą naszego szesnastomiesięcznego syna Matíasa Namdaka. Towarzyszyła nam też siostra Eriki, Katy. Była to podróż niezwykle znacząca i magiczna, podróż, która tchnęła nowe życie w moją duchową ścieżkę. Jednym spośród wielu jej magicznych momentów była chwila, kiedy zdaliśmy sobie sprawę, iż Erika jest w ciąży. Dziewięć miesięcy później, 1 września, na świat przyszła Karina Dawa.

Yongdzin Tenzin Namdak i Tenzin Wangyal Rinpocze, klasztor Triten Norbutse, 2000. Fot. Alejandro Chaoul

Po zakończeniu odosobnienia moja rodzina powróciła do USA, podczas gdy ja pozostałem w Triten Norbutse kolejny miesiąc, by kontynuować studia nad jogą tybetańską i pogłębić swą praktykę, przyłączywszy się do drubdara, czy też inaczej grupy medytacyjnej. Czułem się niezwykle wyróżniony, mogąc dołączyć do tej małej grupki tybetańskich mnichów, a okazja pobierania nauk od Yongdzina Rinpoczego była prawdziwym błogosławieństwem, ponadto wszystko to odbyło się w miejscu, gdzie ponad dekadę wcześniej przyszło mi stawiać pierwsze kroki na ścieżce tybetańskiej jogi, czy też magicznych ruchów tradycji Bön.

Po powrocie do USA udzieliłem wywiadu dla czasopisma Yoga Journal, który również opublikował artykuł autorstwa Elaine Lipson na temat jogi tybetańskiej. Zatytułowany Into the Mystic, artykuł ów zwracał uwagę na fakt, iż na Zachodzie pomimo tego, że na temat jogi tybetańskiej było wiadomo bardzo niewiele i w zasadzie brak było do niej dostępu, budziła ona coraz większą ciekawość, co z kolei skutkowało wzrastającym nią zainteresowaniem. W roku 2007 Lipson napisała kolejny artykuł zatytułowany Unraveling the Mystery of Tibetan Yoga Practices, w którym – kontynuując temat podjęty we wcześniejszym artykule – zwracała uwagę na niezwykle małą liczbę ośrodków i nauczycieli na Zachodzie w sposób otwarty nauczających tych systemów jogicznych. W tym kontekście autorka wskazywała na Wspólnotę Dzogczen prowadzoną przez Namkhai Norbu Rinpoczego oraz Ligmincha Institute prowadzony przez Tenzina Wangyala Rinpoczego, podkreślając, iż nauczają one jogi tybetańskiej w oparciu o oryginalne, autentyczne teksty i źródła.

Jednym z wyzwań, jakie stanęły przed tymi nauczycielami, było zachowanie autentycznego charakteru owych praktyk, jednocześnie w sposób przystępny przybliżając je szerszej publiczności. Zarówno Namkhai Norbu Rinpocze, jak i Tenzin Wangyal Rinpocze doskonale rozumieją ten problem i przekazują nauki, będąc go nieustannie pomnym. Miałem wielkie szczęście przyjmować nauki od obydwu tych nauczycieli i kiedy sam zacząłem nauczać, wziąłem sobie ich porady do serca. Namkhai Norbu Rinpocze podkreślał wagę pięciu żywiołów, zwłaszcza w tradycji Bön. Od Tenzina Wangyala Rinpoczego dowiedziałem się, jak te pięć żywiołów powiązanych jest z pięcioma rodzajami energii oddechu (wiatrami) – jak będzie można dowiedzieć się z tej książki – oraz tego, jak systemy jogi tybetańskiej wprowadzają je do indywidualnej praktyki.

Pisząc swą rozprawę doktorską pod tytułem Magical Movements: Tibetan Yoga from the Ancient Bön Tradition and Applications in Contemporary Medicine