Kruso

Robinson Crusoe ponad 300 lat później, z niemieckim akcentem oraz w rzeczywistości bliższej nam zarówno geograficznie, jak i historycznie, to debiutancka powieść utytułowanego poety Lutza Seilera.

Czytając Kruso, nie wyrusza się w podróż na bezludną wyspę. Razem z głównym bohaterem, Edem, docieramy do Hiddensse położonej na morzu zdecydowanie zimniejszym niż karaibskie. Bałtycki kurort, rozsławiony przez artystów jako najbardziej magiczne ze wszystkich niemieckich kąpielisk, staje się miejscem, w którym rozgrywają się przełomowe wydarzenia w życiu Eda. Seiler nieprzypadkowo wybiera mityczną „oazę wolności NRD”, aby ukazać w niej przygody zatrudnionych w zmywalni U Klausnera – jako pracownik sezonowy spędził tam lato 1989 roku i od tego momentu uznaje ją za najpiękniejszą wyspę na świecie.

Niezwykle lirycznym i zmysłowym językiem poeta potwierdza swoje zdanie na temat Hiddensee; skutecznie rozbudowuje jej legendę, czyniąc z miejsca akcji symbol wolności i przemian. Ponadto, zaprasza na wyspę całą śmietankę literacką - kelnera Rimbauda, lodziarza Rilkego, duńskiego archiwistę cytującego Heinego oraz innych bohaterów mówiących Nietzschem czy Dostojewskim. Wszechobecna intertekstualność, a także różnorodność sposobów prowadzenia narracji, nie tylko mnoży konteksty interpretacyjne, ale również sprawia, że każdy czytelnik odnajdzie w Kruso coś dla siebie.

Ed znajduje na wyspie Krusa, z którym zaprzyjaźnia się, który staje się jego mentorem i który wtajemnicza go w życie wspólnoty „rozbitków”, czyli ludzi migrujących w poszukiwaniu wolności.

Na Wschodzie zabiera ją ustrój komunistyczny, na Zachodzie postępująca cywilizacja, a wewnętrznie - ograniczenia mentalne.

Kruso można porównać do latarni morskiej, toteż nieprzypadkowo znajdziemy ją na okładce. Jest to książka, która naprowadza na różnorodne tematy i porusza wiele przemilczanych kwestii i robi to w sposób zgodny z tradycyjnie pojmowaną uczciwością intelektualną. Swoim światłem nie tylko przywołuje inne dzieła, ale przede wszystkim przypomina, że każdy z nas ma w sobie coś z „rozbitka” i powinien znaleźć własną „wyspę wolności”.

Powieść Lutza Seilera to jedna z piękniejszych i smutniejszych narracji, jakie w ostatnim czasie czytałem. „Kruso” wydobywa się z niedomówień i tajemnic tak jak wyspa, gdzie toczyć będzie się akcja książki, wyłania się z nieprzyjaznej toni Bałtyku. Tego Bałtyku, który pochłonął tak wiele ofiar – uciekinierów z NRD marzących o lepszym świecie dla siebie.

Jarosław Czechowicz, Blog Krytycznym Okiem

Debiut prozatorski Lutza Seilera to pierwsza wybitna powieść poświęcona Niemcom Wschodnim. Dobrze wpisuje się w tradycję uczciwości intelektualnej spod znaku Sebalda i Bölla, nie będąc przy tym jednak prostacką samokrytyką.

Krzysztof Cieślik, Tygodnik Plus Minus

Jeśli jakąkolwiek książkę mogłabym porównać do muzyki, bez zastanowienia wskazałabym "Kruso" Lutza Seilera. Lektura powieści tego niemieckiego pisarza jest jak wsłuchiwanie się w dźwięki symfonii. Pięknej, sensualnej, aczkolwiek smutnej i niespiesznej opowieści o podróży w głąb siebie, do natury, do głosu serca, w poszukiwaniu ukrytej wewnątrz nas wolności.z

Marta Pyznar, BlogCuddle up with a good book

Lutz Seiler urodził się w 1963 roku w Gerze w Turyngii, mieszka w Wilhelmshorst i w Sztokholmie. Zdobył kwalifikacje robotnika budowlanego, pracował jako cieśla i murarz. W roku 1990 ukończył germanistykę w Berlinie. Seiler zyskał rozgłos dzięki swoim utworom poetyckim. Za swoją twórczość otrzymał wiele nagród, m.in. Nagrodę im. Ingeborgi Bachmann, Bremeńską Nagrodę Literacką i Nagrodę im. Theodora Fontane. Wydana w 2014 roku pierwsza powieść „Kruso” została niezwykle przychylnie przyjęta przez czytelników i krytyków literackich. Otrzymała także Niemiecką Nagrodę Literacką.